Krajowe technologie dla obronności
Celem pierwszego przedsięwzięcia jest opracowanie technologii produkcji nitrocelulozy w oparciu o celulozę odzyskiwaną z odpadów drzewnych i bawełnianych oraz innych surowców odpadowych. Dzięki temu Polska ograniczy import – dziś ponad 70 procent zapotrzebowania Europy na celulozę pokrywane jest z dostaw azjatyckich – a jednocześnie wzmocni gospodarkę o obiegu zamkniętym. Na realizację tego zadania przeznaczono 8,5 mln złotych.
Drugie przedsięwzięcie, o budżecie 5,1 mln złotych, zakłada opracowanie i zweryfikowanie technologii syntezy nitroguanidyny. Substancja ta powstaje z mocznika – związku chemicznego szeroko stosowanego w rolnictwie i w przemyśle chemicznym, produkowanego w Polsce na dużą skalę. Działania te wpisują się w trzy z czterech strategicznych kierunków Sieci Badawczej Łukasiewicz – Obronność i bezpieczeństwo państwa, Chemia dla przemysłu oraz Gospodarka o obiegu zamkniętym.
– Dostarczenie komponentu technologicznego na rzecz sektora obronnego to nasze kluczowe zadanie – mówi prezes Centrum Łukasiewicz dr Hubert Cichocki. – Te dwa przedsięwzięcia są konkretnym, praktycznym przykładem takiego działania. Dzięki nim powstaną rozwiązania kluczowe dla programów amunicyjnych – dodaje.
Badania prowadzą dwa instytuty sieci – Łukasiewicz–Instytut Chemii Przemysłowej (lider) oraz Łukasiewicz–Instytut Przemysłu Organicznego – przy wsparciu ponad 500 specjalistów. Technologia nitrocelulozy ma być gotowa w ciągu dwóch lat.
– Projekty Sieci Badawczej Łukasiewicz wpisują się w potrzeby przemysłu obronnego. Pozwoli to na szybsze uniezależnienie się od dostawców zewnętrznych przy produkcji podstawowego „środka walki”, jakim jest amunicja wielkokalibrowa – ocenia generał SZ RP w stanie spoczynku Mieczysław Cieniuch, były Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego.
– To nie tylko projekt naukowy, to strategiczna inwestycja w bezpieczeństwo i suwerenność naszego kraju. Dziś robimy krok, który uniezależnia nas od zagranicznych dostaw i pokazuje, że nowoczesne technologie mogą powstawać tu, w Polsce z myślą o obronności i zrównoważonym rozwoju – mówi Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego dr inż. Marcin Kulasek.
Partnerstwo z Grupą Azoty
Rezultatami projektów zainteresowana jest Grupa Azoty, która rozwija własne instalacje do produkcji nitrocelulozy i planuje wytwarzanie nitroguanidyny. Spółka deklaruje ścisłą współpracę z Łukasiewiczem i Polską Grupą Zbrojeniową (pod koniec 2024 roku Grupa Azoty i Sieć Badawcza Łukasiewicz podpisały List Intencyjny dotyczący m.in. współpracy w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa).
Równolegle Łukasiewicz–IChP inwestuje w nową infrastrukturę badawczą w ramach „Kampusu Mościckiego”, dofinansowanego z KPO kwotą blisko 160 mln zł.