Ze względu na dużą liczbę programów pomocy publicznej oraz skomplikowany system instytucjonalno-prawny, przedsiębiorcy coraz częściej potrzebują pomocy przy inicjowaniu i rozwijaniu działalności gospodarczej. Tym samym instytucje otoczenia biznesu (IOB) oraz instrumenty, którymi dysponują odgrywają coraz ważniejszą rolę we wspieraniu przedsiębiorców, w szczególności startupów i przedstawicieli młodego biznesu.
Jak się do tego przygotować by wspierać początkujący biznes?
Instytucje Otoczenia Biznesu by móc skutecznie oddziaływać na rozwój lokalnej przedsiębiorczości powinny być bardzo dobrze zintegrowane z lokalnym i regionalnym ekosystemem uczelni wyższych, władz gminnych oraz przemysłu i współpracować z partnerami lokalnymi na wiele różnych sposobów. Jednym z takich sposobów jest metoda „Peer Review”, oparta na koncepcji pozyskiwania wartościowych, praktycznych i wysokiej jakości rekomendacji mających na celu doskonalenie i kształtowanie procesów i organizacji celem podniesienia standardów, poprawy wyników i zapewnienia wiarygodności. Jest to proces uczenia się, dzięki któremu cały zespół oceniający złożony z 3-4 partnerów odnosi korzyści z prezentacji, wymiany doświadczeń, dyskusji i wspólnych ustaleń.
– Przystąpiliśmy do projektu IRIS realizowanego w międzynarodowym partnerstwie 14 inkubatorów przedsiębiorczości, parków technologicznych i innych instytucji otoczenia biznesu Regionu Morza Bałtyckiego chcąc wzmocnić umiejętności zarządzania i rozwijania potencjału lokalnego ekosystemu, skutecznie reagować na potrzeby MŚP i startupów oraz wspierać różne środowiska w obszarze edukacji i rozwoju przedsiębiorczości – tłumaczy Magdalena Wójtowicz, Wiceprezes Zarządu Gdańskiej Fundacji Przedsiębiorczości, która zarządza Inkubatorem Przedsiębiorczości STARTER.
Koncepcja metody „Peer Review”, tzw. „oceny partnerskiej”, która została wykorzystana w projekcie IRIS, (inspirowana EFQM Excellence Model efqm.org – stosowany w parkach naukowych w Szwecji) stanowi doskonałe narzędzie do poprawy skuteczności i zarządzania strukturą organizacyjną inkubatorów oraz do zwiększenia zdolności do pracy w międzynarodowym środowisku. Podczas realizacji projektu wszystkie uczestniczące w nim inkubatory, a także cała społeczność czerpały wyraźne korzyści z przeprowadzenia ocen partnerskich w ramach zaufanej sieci kontaktów co bezpośrednio przełożyło się na wzmocnienie współpracy w Regionie Morza Bałtyckiego prowadząc do szerszej wymiany doświadczeń.
Metodologia i społeczność sprawiły, że partnerzy będący uczestnikami projektu mieli możliwość zyskania wglądu w działania instytucji, którymi zarządzają oraz uczenia się od siebie wzajemnie, co umożliwiło im znaczący rozwój.
Wyzwania instytucji wspierających biznes
Metoda „Peer Review”, która opiera się na nawiązywaniu kontaktu z innymi inkubatorami, parkami technologicznymi, coworkingami, agendami rozwoju przedsiębiorczości, podpatrywaniu najlepszych praktyk jak i dzieleniu się innowacjami wypracowuje ogólne ustalenia i wnioski. Co z nich wynika?
Wyzwania dla inkubatorów i parków technologicznych w obszarze wspierania startupów oraz MŚP zostały zdefiniowane podczas wspólnych prac w projekcie. Są to między innymi dostęp do kapitału na wczesnym etapie funkcjonowania startupów oraz MŚP czy wsparcie biznesowe w procesie budowania rentowności poprzez tworzenie jak i wdrażanie nowych usług i zapewnienie jakości tych usług. Zrównoważone finansowanie z perspektywy funkcjonowania inkubatorów stanowi również duże wyzwanie ponieważ większość inkubatorów bazuje na okresowym finansowaniu projektów, co zwykle utrudnia budowanie zrównoważonej organizacji w dłuższej perspektywie czasowej.
Instytucje Otoczenia Biznesu różnią się sposobem świadczenia usług, strukturą organizacyjną i rodzajem klientów, których obsługują. Jednak ich wspólnym celem jest przyspieszenie rozwoju innowacyjnych przedsiębiorstw oraz wspieranie rozwoju nowego biznesu w lokalnej społeczności. Prowadząc podobne działania jak wsparcie w zakresie podstaw biznesu, programy szkoleniowe, pomoc w działaniach marketingowych, dostęp do źródeł finansowania, aniołów biznesu, inwestorów i kapitału inwestycyjnego oraz wydarzenia i działania sieciujące chcą ożywić i wzmocnić lokalną gospodarkę.
Wiele inkubatorów czy parków technologicznych oferuje powierzchnie biurowe oraz wspólne usługi administracyjne. Widać wyraźnie, że trzonem programu inkubacji przedsiębiorczości są usługi świadczone na rzecz nowo powstałych firm. W związku z tym konieczne jest zdefiniowanie i opisanie oferty i jasnych kryteriów wejścia i wyjścia z procesu inkubacji. Jest to obszar wymagający jasnych i czytelnych zasad dla początkujących startupów.
– Młode firmy, które decydują się na udział w procesie inkubacji, oczekują przede wszystkim pomocy w stworzeniu realistycznej koncepcji biznesowej. Bardzo ważnym elementem dla startupów jest klarowne zdefiniowanie procesu wsparcia i rozwoju. Właściwych kryteriów wejścia lub wyjścia z procesu gdyż zdarzają się takie sytuacje, że młodzi przedsiębiorcy widzą, że być może biznes, który planowali, to nie jest odpowiednia forma rozwoju ich działalności. Projektując nasze programy akceleracyjne starannie dbamy o to by startupy miały jasne wytyczne do ich aplikacji – mówi Beata Jakubczyk, menadżerka ds. rozwoju startupów gdańskiego STARTERA.
Powierzchnia dla startupów – znajdź swoją przestrzeń biurową
Wyzwania, przed którymi stoją Instytucje Otoczenia Biznesu to przede wszystkim ułatwienie dostępu do kapitału inwestycyjnego na wczesnym etapie funkcjonowania startupów oraz małych i średnich przedsiębiorstw. Dostęp do odbiorców, jak również do nowych rynków w późniejszym stopniu rozwoju, determinuje sukces lub jego brak. Dlatego tak ważne jest poszerzanie możliwości IOB w dostępie do rynku, dzięki czemu zwiększają one wartość swoich usług dla młodego, początkującego biznesu. Stanowi to również wartość dla ugruntowanych odbiorców, którzy w ten sposób mogą uzyskać dostęp do nowych, innowacyjnych rozwiązań.
Instytucje Otoczenia Biznesu w dużej mierze pomagają rozwinąć się młodym przedsiębiorcom na rynku lokalnym czy zagranicznych. Dlatego tak ważne jest stworzenie oferty uniwersalnej, z której skorzysta jak najwięcej potencjalnych klientów.
– Budowanie startupu we współpracy z inkubatorem stanowi nieopisaną wartość na każdym etapie rozwoju młodej firmy. Swoje doświadczenia mogę opisać na przykładzie Gdańskiego Inkubatora Przedsiębiorczości STARTER – mówi Sebastian Mul, co-founder współzałożyciel dr Pocket, inteligentnego asystenta wspierającego pacjenta i jego opiekuna w procesie brania leków. – Na początku przygody dostaliśmy know-how, mentoring, wsparcie przy założeniu firmy. Następnie bardzo ważną pomoc prawną i merytoryczną oraz nieoceniony ekosystem, który dał możliwość spotkań startupu z dużym biznesem, innymi firmami i startupami. To pozwoliło nam na wymianę doświadczeń oraz pomogło w zdobyciu klientów i partnerstw.
– Dla gdańskiego STARTERA udział w projekcie IRIS oraz praca metodą „Peer Review” wpłynęły na zwiększenie naszej zdolności do pracy i współpracy w środowisku międzynarodowym. Ponadto podejście i struktura projektu przyczyniły się do bardziej efektywnego wykorzystania zasobów ludzkich i technologicznych poprzez opracowanie nowych i lepszych narzędzi i praktyk zarządzania Inkubatorem. Kolejnym krokiem będzie wdrożenie tej metody wśród zainteresowanych startupów na rynku lokalnym, która z pewnością zaowocuje podniesieniem jakości zarządzania firmą – dodaje Magdalena Wójtowicz z gdańskiego STARTERA.
Gdański Inkubator Przedsiębiorczości STARTER wspiera pomorskie startupy z zakresu doradztwa, mentoringu oraz atrakcyjnej powierzchni biurowej. Realizowane programy akceleracyjne pozwalają młodym przedsiębiorcom przejść przez pierwszy etap rozwoju swojej koncepcji biznesowej. Celem STARTERA jest przede wszystkim zwiększanie szans na sukces startupów wprowadzając ich do ekosystemu biznesowego. Jednym z podstawowych działań jest także budowa i rozwój środowiska dogodnego dla wzmacniania postaw przedsiębiorczych młodzieży w ich drodze zawodowej.
Artykuł powstał we współpracy z Gdańskim Inkubatorem Przedsiębiorczości STARTER