Artykuł jest częścią publikacji pt. Venture Capital w Polsce. Trendbook by PFR Ventures & MamStartup, w której znajdziesz informacje na temat przyszłości branży VC. Materiał możesz bezpłatnie pobrać, klikając ten link. Miłej lektury!
Model finansowania za pomocą crowdfundingu wyraźnie różni się od modelu venture capital. Dzieje się tak głównie za sprawą odmiennej specyfiki inwestorów. Finansowanie społecznościowe bardzo często kojarzone jest w Polsce ze wsparciem startupów na wczesnym etapie rozwoju, przez wielu drobnych inwestorów, kierujących się nie tyle analizą biznesowo-finansową, co emocjonalną chęcią wsparcia danego projektu. Tymczasem globalnie crowdfunding udziałowy stawiany jest zazwyczaj na równi z finansowaniem VC. Myśląc o organizacji emisji, warto mieć jednak świadomość różnic wynikających ze specyfiki obu modeli finansowania.
Crowdfunding vs venture capital – różnice
Podstawową cechą odróżniającą crowdfunding od VC jest źródło finansowania. Nie jest ono skupione w jednym lub ewentualnie kilku podmiotach, lecz podzielone pomiędzy wielu drobnych inwestorów. Takie rozdrobnienie pozwala nie tylko zebrać kapitał, ale również zgromadzić grono potencjalnych klientów i, co ważne – ambasadorów spółki. Jednym z bardziej znanych przykładów takiego działania jest spółka Revolut, która wejście na rynek połączyła z kampanią crowdfundingową, pozyskując w ten sposób pierwszych klientów, którzy pomogli rozpromować jej produkt. Dodatkowo, drobni inwestorzy mogą stanowić w przyszłości podstawę do budowania wartości w trakcie upubliczniania spółki, np. na rynku NewConnect. Finansowanie zapewnione przez fundusz VC zapewnia łatwiejsza zarządzanie relacjami inwestorskimi, jednak nie jest w stanie zapewnić publicznego wsparcia spółki tak jak crowdfunding.
Trzeba pamiętać, że fundusze VC oprócz finansowania dostarczają spółkom również tzw. „smart money” czyli doradztwo i nadzór nad właściwym rozwojem spółek będących ich inwestycjami. W ramach crowdfundingu natomiast, założyciele zwykle zachowują większą swobodę w działaniu opierając się na doradcach zewnętrznych. W konsekwencji, rozwijanie młodej spółki bez wsparcia merytorycznego zapewnionego przez VC może być dużo trudniejsze. Natomiast w wypadku spółek bardziej rozwiniętych, w których zarząd jest już gotowy do samodzielnego działania, crowdfunding umożliwia bardziej swobodne prowadzenie spraw.
Inną, bardzo istotną różnicą jest fakt, że fundusze VC wiążą założycieli określonymi klauzulami inwestycyjnymi, tak aby w pełni poświęcili się oni spółce i nie mogli jej opuścić bez zgody funduszu. W przypadku crowdfundingu, zwykle takie klauzule nie występują. Co zrozumiałe, VC gwarantują sobie również określony poziom dostępu do informacji o działalności spółki, posiadają możliwość wpływania na prowadzoną działalność poprzez blokowanie określonych decyzji lub nawet powoływanie członków organów i zatwierdzanie kluczowych pracowników i współpracowników spółki.
Synergia inwestycji VC z inwestycjami crowdfundingowymi
Mimo wielu różnic, zarówno inwestorzy crowdfundingowi jak i fundusze venture capital borykają się z podobnymi wyzwaniami. Podstawowym z nich, jest selekcja spółek, które cechują się perspektywą jak najwyższego wzrostu wartości w zakładamy okresie. W tym obszarze zarówno eksperci funduszu jak i analitycy platformy crowdfundingowej są elementem kluczowym w zakresie selekcji spółek oraz przygotowania wiarygodnej i uczciwej wyceny. Analiza tych informacji zarówno dla funduszu jak i dla inwestorów indywidualnych powinna stanowić jedną z podstawy do podjęcia świadomej decyzji inwestycyjnej.
Elementem kluczowym dla każdego inwestora, jest perspektywa wyjścia z inwestycji. To zagadnienie niezwykle trudne, ponieważ polski rynek wciąż cierpi na stosunkowo małą liczbę exitów. Problem ten dotyczy zarówno VC, jak i crowdfundingu. Trzeba jednak pamiętać, że już na etapie dokonywania inwestycji, każdy inwestor powinien mieć jasno określoną perspektywę wyjścia i jego horyzont czasowy. Zarówno fundusze VC jak i inwestorzy indywidualni liczą na możliwość wyjścia ze spółki z zyskiem w określonej perspektywie czasu. Dlatego też, wzajemne wsparcie w tym procesie może okazać się kluczowe dla powodzenia inwestycji.
W modelu w którym fundusz venture pomaga spółce budować mocne fundamenty na wcześniejszym etapie jej rozwoju, a następnie dzięki platformie crowdfundingowej budowana jest baza drobnych inwestorów i zainteresowanie inwestorów indywidualnych inwestycją w daną spółkę wydaje się optymalne. Jeżeli do tego dołączymy jeszcze podmiot który już na etapie poprzedzającym IPO, pomoże spółce w zaplanowaniu tego procesu i przygotowaniu do niego, a następnie przez kolejne miesiące będzie czuwał wraz z funduszami VC nad właściwym przeprowadzeniem tego procesu, szansa na sukces inwestycyjny wydaje się być bardzo duża.
Navigator Crowd – nowe podejście
Właśnie na te wyzwania stara się odpowiedzieć platforma crowdfundingowa Navigator Crowd, która duży nacisk kładzie na interes inwestorów poprzez zapewnienie im możliwości jak najszybszego, i jak najkorzystniejszego finansowo wyjścia z inwestycji. Wszystkie z kampanii przeprowadzanych w ramach platformy mają być realizowane z udziałem spółek na etapie pre-IPO, czyli takich, które dzięki wsparciu platformy w perspektywie maksymalnie 1-3 lat mają realną szansę wejścia na NewConnect lub na GPW.
Założeniem platformy Navigator Crowd jest, że działający w Grupie Navigator dom maklerski będzie wspierał te spółki w osiągnięciu debiutu giełdowego z jak najbardziej satysfakcjonującym rezultatem i w jak najkrótszym czasie. Już na etapie przygotowywania emisji na platformie, spółka będzie współpracowała z domem maklerskim w zakresie gotowości do debiutu, wyzwań z tym związanych oraz terminów i warunków niezbędnych do spełnienia w celu przeprowadzenia udanego debiutu w jak najkrótszym czasie.
Dodatkowym wyróżnikiem naszej platformy jest zachęcanie spółek do wypełniania uproszczonych obowiązków raportowych względem inwestorów, w postaci prostych raportów kwartalnych i rocznych. Takie działanie zmniejsza dysproporcja informacyjna pomiędzy inwestorami instytucjonalnymi (np. Funduszami VC czy Business Angelami), a drobnymi inwestorami crowdowymi, a dodatkowo generuje wzmożone zainteresowanie spółką ze strony obecnych i potencjalnych inwestorów oraz umożliwia inwestorom towarzyszenie w rozwoju spółki. Działanie to może okazać się niezwykle istotne przy budowaniu księgi popytu na etapie IPO. Przy okazji, pierwsze doświadczenia raportowe powinny później pomóc spółce w wypełnianiu obowiązków raportowych na rynku publicznym.
Istotne jest, iż już w roku 2022 Navigator Crowd, jako jedna z pierwszych platform w Europie, planuje wprowadzenie w pełni zautomatyzowanego obrotu wtórnego akcjami objętymi w ramach kampanii crowdfundingowych, dzięki wprowadzanej Tabeli Ofert. Rozwiązanie to, umożliwi inwestorom prowadzenie łatwego, samodzielnego i w pełni zautomatyzowanego publicznego obrotu wtórnego, jeszcze przed debiutem na rynku NewConnect.
Dodatkowo, platforma zarówno dla inwestorów jak i dla spółek, będzie zapewniała pełną integrację z rejestrem akcjonariuszy domu maklerskiego. Warto podkreślić, że Dom Maklerski Navigator, należy w tym zakresie do zdecydowanych liderów rynkowych.
Platforma Navigator Crowd, wspierana jest przez Grupę Navigator, która w trakcie ostatnich 15 lat swojej działalności przeprowadziła ponad 140 transakcji, pozyskując kapitał o łącznej wartości ponad 4,3 mld PLN i zatrudnia blisko 50 ekspertów. Poza samym wsparciem w przeprowadzeniu emisji akcji oraz wprowadzaniem spółek do obrotu na NewConnect oraz na GPW, Grupa może zaoferować klientom inne kluczowe na rynku finansowe usługi, takie jak m.in. finansowanie dłużne, doradztwo w transakcjach M&A, pomoc w pozyskaniu kluczowego inwestora branżowego lub funduszu private equity, czy też doradztwo biznesowe.
