Jakie są kluczowe wyzwania w implementacji innowacji z zakresu przemysłu 4.0 w tak dużej i zróżnicowanej organizacji, jaką jest ORLEN, oraz w jaki sposób programy akceleracyjne, jak KPT ScaleUP Booster, pomagają w ich pokonywaniu?
To skomplikowany proces, bowiem wiąże się przede wszystkim z wyzwaniami integracyjnymi, organizacyjnymi i bezpieczeństwa. Nowe rozwiązania muszą działać w środowisku opartym na rozbudowanych, często wieloletnich systemach typu SCADA i spełniać rygorystyczne wymagania cyberbezpieczeństwa OT/IT. Naturalnym wyzwaniem jest skalowanie pilotaży z pojedynczych instalacji na całą Grupę, przy różnych standardach technicznych i poziomie cyfryzacji spółek, a także konieczność budowania kompetencji cyfrowych wśród pracowników i wykazania mierzalnej wartości biznesowej dla projektów, których efekty często są rozłożone w czasie.
Programy akceleracyjne, zarówno autorski program ORLEN Skylight, jak i współpraca z zewnętrznymi dostawcami, takimi jak KPT ScaleUP Booster pozwalają na przegląd najnowszych rozwiązań opracowanych przez startupy pod kątem zgodności ze zmapowanymi wyzwaniami obszarów biznesowych Grupy.
W jakim stopniu innowacje zewnętrzne, pozyskiwane przez współpracę ze startupami, stanowią uzupełnienie, a w jakim konkurencję dla wewnętrznych zespołów R&D w ORLENIE, i jaka jest idealna równowaga między tymi dwoma ścieżkami innowacji?
W dojrzałej korporacji takiej jak ORLEN innowacje pozyskiwane od startupów w zdecydowanej większości stanowią uzupełnienie dla wewnętrznych procesów R&D, a nie ich konkurencję, ponieważ startupy dostarczają wyspecjalizowane technologie, szybkie prototypy i rozwiązania niszowe (np. z obszaru AI, IoT, analityki czy automatyzacji), skracając czas od pomysłu do testu w warunkach operacyjnych. R&D natomiast pełni rolę kluczowego filaru budowy długoterminowej przewagi konkurencyjnej i bezpieczeństwa technologicznego Grupy.
Wewnętrzne R&D odpowiada przede wszystkim za rozwój technologii krytycznych dla core businessu (rafineria, energetyka, petrochemia, paliwa, logistyka), optymalizację procesów produkcyjnych, poprawę efektywności energetycznej i redukcję emisyjności, a także za rozwój własnego know-how i kompetencji inżynierskich, których nie można w pełni powierzyć podmiotom z rynku.
Które konkretne obszary technologii (np. AI, Big Data, IoT przemysłowy) w kontekście przemysłu 4.0 są obecnie priorytetowe dla grupy ORLEN i jakie rezultaty współpracy ze startupami w tych dziedzinach są dla Pana najbardziej obiecujące?
Priorytetowymi technologiami są dziś przede wszystkim sztuczna inteligencja i zaawansowana analityka danych (Big Data) do predykcyjnego utrzymania ruchu, optymalizacji produkcji i zarządzania energią, przemysłowy Internet Rzeczy (IIoT) do monitoringu instalacji i infrastruktury w czasie rzeczywistym, automatyzacja i robotyzacja procesów w produkcji, logistyce i utrzymaniu ruchu, a także cyberbezpieczeństwo OT/IT, jako warunek bezpiecznej cyfryzacji infrastruktury krytycznej.
Coraz większą rolę odgrywają również cyfrowe bliźniaki do symulacji procesów i planowania modernizacji oraz systemy wspierające dekarbonizację i zarządzanie energią (EMS, monitoring emisji, integracja OZE i magazynów energii), uzupełniane przez rozwiązania chmurowe i edge computing, które zapewniają skalowalność i szybkie przetwarzanie danych. We wszystkich tych obszarach poszukujemy obiecujących rozwiązań startupowych.