Sądowy fenomen: fizyczne książki jako dane treningowe AI
W czerwcu 2025 r. Sędzia William Alsup z federalnego sądu w północnej Kalifornii uznał za zgodne z prawem trenowanie modelu językowego Claude przez Anthropic na zbiorze zeskanowanych książek kupionych w formie fizycznej . Sędzia uznał, że takie użycie stanowi fair use, porównując AI do „uczestnika aspirującego, żeby zostać pisarzem, który uczy się z książek, by stworzyć coś nowego” . To precedensowe rozstrzygnięcie, które może otworzyć drogę innym firmom AI do wykorzystywania materiałów drukowanych bez licencji.
Jednak sprawa nie kończy się na tym. W pierwotnym pre-usczeniu Anthropic pobrało ponad 7 mln pirackich książek z serwisów takich jak Library Genesis, co nie podlega ochronie fair use i skutkuje osobnym procesem odszkodowawczym . Sprawa zostanie rozstrzygnięta jesienią, a potencjalne odszkodowania mogą osiągnąć miliardy dolarów.
Sprawa wygląda więc tak, że trenowanie LLM na zeskanowanych książkach kupionych uprzednio fizycznie jest legalne. Precedens sądowy pozwala na tę praktykę, ale tylko pod rygorem przetwarzania wewnętrznego i niszczenia egzemplarzy. Piractwem jest jednak ściąganie nielegalnych kopii. I za to grożą poważne konsekwencje . Jak poważne? Mamy szansę dowiedzieć się za kilka-kilkanaście tygodni.
Rekomendowane książki: poszerz swoje horyzonty i inteligencję
Ale z książkami warto robić coś jeszcze innego niż sprzedawać ludziom z Anthropic. Co prawda, to nobilitujące mieć swój wkład w rozwój AI na całym świecie, ale równie cenne jest mieć poczucie własnego samorozwoju. Dlatego ksiażki warto także – czytać. Aby rozwijać własną inteligencję i krytyczne myślenie w czasach AI i technologii, polecamy kilka książek, które warto przeczytać:
- „Think Again” – Adam Grant: uczy otwartości mentalnej i pomaga zrozumieć, jak przekształcać przekonania, uczyć się i adaptować.
- „Superinteligencja. Scenariusze, strategie, zagrożenia” – Nick Bostrom: w tej książce słowa-klucze to przyszłość AI, zagrożenia i etyka. I to one służa do stawiania kluczowych pytań na temat technologicznej rewolucji.
- „Broń matematycznej zagłady” – Cathy O’Neil: przestroga przed wpływem algorytmów na społeczeństwo i jednocześnie ostrzeżenie przed niekontrolowanymi systemami.
- „Sięgaj jak najdalej. Dlaczego ludzie o szerokich zainteresowaniach wygrywają w wyspecjalizowanym świecie” – David Epstein: czyli książka o wszechstronności i współzależności dyscyplin. Skąd bierze się przewaga szerokiego myślenia?
- „The Master and His Emissary” – Iain McGilchrist: książka poświęcona strukturze mózgu i wpływie na kulturę. Głęboki wgląd w naturę świadomości.
