Grywalizacja (ang. gamification) polega na dodawaniu segmentów mechaniki gry do dziedzin z nią niezwiązanych. Chętnie wykorzystuje się takie elementy, jak: wyznaczone cele do osiągnięcia i zadania do wykonania, przyznawane punkty, rywalizacja indywidualna i zespołowa, odznaki, nagrody, poziomy trudności. Oprócz strukturalnych składników gier, w zgrywalizowanych rozwiązaniach nie może zabraknąć pozytywnych emocji i dreszczyku ekscytacji. Dlatego równie ważne jest stworzenie interesującej fabuły i bohatera, najlepiej takiego, którego można spersonalizować i, w efekcie, utożsamić się z nim i go polubić.
Psychologiczne aspekty gry
Chęć zabawy i rywalizacji towarzyszą ludzkości już od czasów starożytnych. Gra to część naszej kultury, która swoje początki ma jeszcze w rytuałach i obrzędach, zazwyczaj związanych z przejściem w kolejny etap życia. Z punktu widzenia antropologii kultury to także sposób na zdobycie wiedzy czy wypróbowanie charakteru.
– Obecnie gry rozwijają już nieco inne umiejętności, takie jak szybkie reagowanie, kreatywność, rozwiązywanie problemów, taktyczne i strategiczne myślenie. Te zespołowe z kolei doskonalą zdolności komunikacyjne i interpersonalne. Choć gry kojarzą się zwykle z dziecinną, beztroską zabawą, można zauważyć, że zabawy te to często obraz społeczeństwa w mikroskali. Dzieci szlifują wspomniane umiejętności, negocjują przyjmowane role, rozdzielają obowiązki i funkcje, przestrzegają zasad lub modyfikują je i ustalają własne – mówi Anna Trawka, pedagożka i ekspertka Novakid, platformy online do nauki języka angielskiego dla dzieci.
Wybór i preferencje gry mówią nam też wiele o osobowości grającego. Brytyjski profesor Richard Bartle stworzył i opracował typologię graczy, w której wyróżnia: odkrywców nastawionych na eksplorację samej gry (explorers), zdobywców skupionych na punktach i wyzwaniach (achievers), konkurujących i dominujących zabójców (killers) i cieszących się wspólnie spędzanym czasem ze znajomymi socjalizatorów (socializers). Każdy z graczy wybiera zwykle taką grę, która zaspokaja jego potrzeby w największym stopniu.
Grywalizacja dla biznesu
Metody zaczerpnięte z tworzenia gier są wdrażane w obszarach związanych z zarządzaniem, sprzedażą i IT. Wykorzystanie grywalizacji w biznesie ma na celu zwiększenie zaangażowania potencjalnych klientów i zmotywowanie pracowników firmy. Powstają m.in. rozbudowane programy lojalnościowe, które w dobie szumu marketingowego mają za zadanie zaangażować klienta i sprawić, by dany brand na stałe stał się jego pierwszym wyborem, mimo szerokiej, podobnej oferty konkurencji. Marki kreują takie doświadczenie, które budzi przyjemność i zapewnia rozrywkę, a także daje możliwość wspólnej zabawy ze znajomymi. Stworzenie zgrywalizowanej platformy wymaga zaprojektowania ścieżki użytkownika w oparciu o konkretnego bohatera, fabułę i atrakcyjne questy (zadania), za których zrealizowanie klient otrzyma odpowiednią gratyfikację w postaci punktów, odznak i nagród, mających ekwiwalent w rzeczywistości.
Zgrywalizowane rozwiązania stosuje się również w branży HR. Już na etapie rekrutacji można przeprowadzić selekcję kandydatów dzięki skomplikowanym zadaniom, opartym o mechanizmy zaczerpnięte z gier. Są to często ekscytujące wyzwania dla kandydatów na specjalistów w firmach IT, które mogą sprawdzić zarówno twarde kompetencje potrzebne na danym stanowisku, jak i umiejętności miękkie, jak praca w grupie. Z kolei bardzo rozbudowane platformy dla zatrudnionych pracowników służą integrowaniu zespołu i wzajemnej motywacji. Wykorzystuje się je m.in. przy szkoleniach czy wdrażaniu zmian w firmie. Są też istotnym elementem długofalowej strategii employer branding – komunikują wartości organizacji i wywołują pozytywne emocje.
Wciągająca nauka
Jak połączyć przyjemne z pożytecznym i uczyć się bez tego żmudnego wysiłku, który zazwyczaj towarzyszy bezmyślnemu wkuwaniu definicji i słówek? Obecnie na rynku mamy bogatą ofertę aplikacji i platform edukacyjnych, opartych o grywalizację. Można np. uczyć się języków obcych, nauk ścisłych, planować swój rozwój osobisty. Twórcy rozwiązań tak dozują w różnych proporcjach elementy ryzyka, ciekawości i współzawodnictwa, by dany materiał mogła przyswoić jak najszersza grupa potencjalnych użytkowników. Skonstruowane w ten sposób programy nauczania sprawiają, że łatwiej jest utrzymać naszą uwagę i zaangażowanie. Z pasją zdobywamy kolejne odznaki, pokonujemy poziomy, wykonujemy polecenia i – mimochodem – przyswajamy nową wiedzę. Pochłonięci grą-nauką, nie odczuwamy zmęczenia, typowego dla mechanicznego uczenia się.
Grywalizacja w edukacji równie dobrze sprawdza się w nauczaniu najmłodszych. Dzieci, pochłonięte ekscytującą grą, skrojoną pod ich zdolności manualne i zgodne z ich preferencjami w designie, jednocześnie uczą się i zdobywają wiedzę.
– Dzieci to najbardziej wymagająca grupa, jeśli chodzi o utrzymanie koncentracji na ćwiczeniu – psychologowie wskazują na limit 25 min., podczas których najmłodsi potrafią się skupić. Dlatego też warto postawić na efektywne, angażujące metody nauczania, takie jak interaktywne gry, quizy i questy do wykonania, oczywiście z odpowiednią gratyfikacją w postaci odznak czy punktów. Grywalizacja powoduje, że dzieci naturalnie i bez wysiłku przyswajają wiedzę, którą w innych warunkach zdobyłyby z większym nakładem pracy i czasu – mówi Max Azarov, CEO Novakid, internetowej szkoły języka angielskiego dla dzieci.
Postępująca digitalizacja życia społecznego, w tym edukacji, może być szansą na rozwój kompetencji i nowych umiejętności. Programy, bazujące na grywalizacji, ułatwiają naukę języków obcych, usprawniają pracę zespołową i uczą technik zarządzania. To rozwiązanie dla wszystkich, którzy chcą, by edukacja sprawiała im frajdę.
