Ma na imię Diella
Podczas ostatniego zgromadzenia Partii Socjalistycznej w Tiranie, na którym premier Albanii Edi Rama ogłosił zmiany w rządzie, zaprezentował również Diellę, co po albańsku oznacza „słońce”. Nie jest ona człowiekiem, lecz cyfrową postacią stworzoną z pikseli i kodu, napędzaną przez AI. Jej zadaniem będzie nadzór nad wszystkimi zamówieniami publicznymi.
Latem tego roku premier rozważał możliwość powołania „cyfrowego” ministra, a nawet premiera opartego na sztucznej inteligencji. Niewielu jednak przypuszczało, że taki krok nastąpi tak szybko.
„Diella jest pierwszym członkiem, który nie jest fizycznie obecny, lecz został stworzony wirtualnie przez sztuczną inteligencję” – podkreślił Rama podczas posiedzenia w rządzie.
AI w walce z korupcją
Albania od lat zmaga się z problemem korupcji, szczególnie w administracji publicznej i sektorze zamówień publicznych. To właśnie na ten obszar regularnie zwracała uwagę Unia Europejska w swoich raportach o stanie praworządności.
Nowo powołana ministra ma z tym walczyć. Diella ma zajmować się procesami przetargowym – decyzje w sprawie zamówień będą podejmowane poza ministerstwami, a następnie przekazywane Dielli, którą Rama określił jako „służebniczkę zamówień publicznych”. Premier zapewnił, że cały proces będzie przebiegał krok po kroku, aż Albania osiągnie system, w którym przetargi publiczne będą „w 100% nieskazitelne, a każdy fundusz publiczny w pełni przejrzysty”.
Diella będzie oceniać oferty i zyska prawo do „zatrudniania utalentowanych ludzi z całego świata”, co – zdaniem premiera – pozwoli przełamać uprzedzenia i biurokratyczną sztywność administracji.
Nowa wirtualna minister nie jest anonimowa dla Albańczyków — od pewnego czasu obsługuje platformę e-Albania, która umożliwia cyfrowy dostęp do większości usług rządowych. Jej awatar przedstawia młodą kobietę w tradycyjnym albańskim stroju.
Rama, który w maju 2025 roku zdobył historyczną czwartą kadencję, stawia sobie za cel wprowadzenie Albanii do Unii Europejskiej do 2030 roku.
Czytaj również:
- Pod rządami AI, czyli o wyspie z cyfrowym rządem
- „AI nie powie, jak wyrobić prawo jazdy na Marsie”. Wiceminister cyfryzacji o AI Act, bezpieczeństwie i wsparciu Ukrainy