Powiedzenie, że obszar MedTech w Polsce jest dojrzały i rozwinięty było by nadużyciem. Natomiast na pewno pasuje tu określenie „rozwijający się”. Niejedna osoba pewnie stawia tezę, że odstajemy mocno od rozwiązań i ekosystemów funkcjonujących w Zachodniej Europie, Izraelu a tym bardziej Stanach Zjednoczonych. I tak, i nie. Określenie rozwijający się niesie ze dynamizm, z którym rozwój rozwiązań wykorzystujących AI należy kojarzyć.
Z pełnym przekonaniem można powiedzieć, że pomysły i inicjatywy, które podejmowane są przez indywidualne osoby, instytucje, stowarzyszenia i startupy są na wysokim poziomie merytoryki i innowacyjności.
Pojęcie „sztuczna inteligencja” samo w sobie jest już chyba znane każdemu. I nie mówimy tu o specjalistach i technologach, ale też osobach „laikach”, którzy uważają, że nadal dla nich jest to pojęcie rodem Sci-Fi. Te osoby nie zdają sobie sprawy, że to jest rzeczywistość, która już nas otacza i funkcjonuje na porządku dziennym.
Może dlatego, w środowisku bliskim ochronie zdrowia trwa dyskusja i próba odpowiedzi na pytania typu:
- Czy informować pacjenta o korzystaniu z AI?
- Czy pobierać od pacjenta zgodę na korzystanie z AI?
- Czy AI samo diagnozuje? Udziela świadczeń medycznych? Orzeka o stanie zdrowia?
- I wiele innych.
O tej toczącej się dyskusji opowiadała między innymi dr n. med. Ligia Kornowska, liderka „Koalicji AI w Zdrowiu”. Osoby obecne na wydarzeniu były i są świadomie, że stoimy przed „drzwiami” do swoistego rodzaju rewolucji. Te drzwi są już uchylone, ale przytaczając obraz z ubiegłych lat, który jest już może mało spotykany, przed pełnym otwarciem drzwi na oścież powstrzymuje nas „łańcuszek”. Z jednej strony przymocowany do ramy, a drugiej do drzwi. Ów łańcuszek umożliwiał bezpieczne uchylenie drzwi, po to by zobaczyć, kto za nimi stoi, jeśli nie miało się „wizjera”. Tym metaforycznym łańcuszkiem jest legislacja. Z jednej strony istnieje i dopuściła już wprowadzenie pewnych rozwiązań wykorzystujących AI, ale z drugiej strony jest na tyle niedostosowana, że nie pozwala na rozwinięcie skrzydeł innowacyjnym inicjatywom. W tym temacie dużo się dzieje zarówno w Polsce, w Europie i poza Starym Kontynentem.
Ligia Kornowska wspomniała, że Koalicja AI w Zdrowi opracowała dokument nazwany „Biała Księga AI w praktyce kliniczne”. Jest to pierwszy tego typu dokument w Polsce i jedno z pierwszy w CEE opracowań podstawowych zasad wdrażania AI w ochronie zdrowia. Dokument ten właśnie został opublikowany i trafia do szerokich konsultacji społecznych.
Czym jednak są innowacyjne inicjatywy w służbie zdrowia? O technologiach rodem z „CyberPunka” – dosłownie – opowiadał Bartłomiej Lubiatowski, CEO RSQ Technologies. Patrząc przez pryzmat pewnych wyobrażeń kreowanych przez wirtualne świat gamingowy, czy filmy Sci-Fi, człowiek odnosi wrażenie, że pewne rozwiązania to odległy futuryzm. Jednak, gdy zaczynamy przyglądać się bliżej temu, co chociażby dzieje się na scenie globalnej i lokalnej scenie startupowej. Nasze postrzeganie rzeczywistości się zmienia i to co wydaje się nierealne, okazuje się wcale takie nie jest. W małej bowiem skali, elementy większych systemów już funkcjonują, a dalej już tylko krok o rozwiązań, które jak przenośne karty pamięci, będą zawierały wszystkie dane o nas. Przykładem nie będą tysiące zachipowanych Szwedów, którzy przenoszą już informację z dowodów osobistych, a w czasie pandemii chipy umożliwiały dostęp do „paszportu covidowego”. To wszystko dzieje się już, wokół nas, tylko nie znajdziemy tej informacji w mainstreamowych mediach, trzeba wzbudzić sobie ciekawość i potrzebę znalezienia takich informacji.
MEDmeetsTECH to wiele inspirujących rozmów, debat, prezentacji, o których można pisać i pisać. Jednym z wyjątkowych wystąpień była prezentacja Igora Farafanowa, CEO Uxeria w której warto zwrócić uwagę na dwa aspekty.
- Tak jak brak cyfryzacji swoich technologii zabiło kiedyś Kodaka, tak dziś nie ma możliwości by placówka medyczna, która nie jest w pełni (mądrze) scyfryzowane, była rentowna. Często w rozmowach z przedstawicielami środowiska lekarskiego o wykorzystaniu AI można usłyszeć obawy, że rozwiązania AI zastąpią lekarzy. Otóż nie, nie zastąpią. Mają bowiem służyć im pomocą. Jednak ci spośród grona medycznego, którzy odważą się wdrażać i korzystać z tych rozwiązań, zdobędą dużą przewagę wizerunkową, nad tymi, którzy będą się wzbraniać. W efekcie może doprowadzić to do tego, że Ci, którzy z rozwiązań wykorzystujących AI nie będą chcieli korzystać, pójdą kolokwialnie mówiąc w „odstawkę”. Ale powodem nie będzie wypowiedzenie pracy z placówki, tylko brak pacjentów.
- „Wdrażanie innowacji należy opierać na odbiorcach końcowych”. Świat pełny jest innowacyjnych pomysłów i rozwiązań, które zdobywają medale na targach wynalazczości, czy start-up’ów, które mają przełomowe rozwiązania, ale w efekcie ani jedno, ani drugie nie znajduje komercyjnych odbiorców. Dlaczego? Bo powstałe produkty był wymysłem ich twórców, a ci nie zweryfikowali, podstawowych założeń, czyli kto będzie odbiorcą rozwiązania i czy to rozwiązanie jest odpowiedzią na potrzeby użytkownika końcowego. Nie ma innowacji, bez dobrego rozpoznania potrzeb użytkownika, a także dobrze rozpoznanego zagadnienia, które chcemy usprawnić, polepszyć zmienić naszym pomysłem.
Tym bardziej docenia się inicjatywy, które z jednej strony pokazują, że świat biznesu i świat nauki znajduje wspólny język, z drugiej strony tworzy rozwiązania stanowiące realną wartość dla użytkowników. Taką inicjatywą są wspólne działania, o których opowiadali prof. dr hab. n. med. Marcin Grabowski profesor w I Katedrze i Klinice Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Warszawskiego, Kierownik Pododdziału Elektrokardiologii, Prodziekan ds. Integracji i Rozwoju Wydziału Lekarskiego WUM i dr Piotr Przygocki Ekonomiki Zdrowia i Polityki Zdrowotnej Abbott Medical w wystąpieniu „Serce smartfonie – jak technologia zmienia oblicze medycyny.” Wystąpienie dotykało budowy ekosystemu rozwiązań integrujących rozwiązania służące diagnostyce w kardiologii, dostarczające dane, dając kompleksowe spojrzenie na pacjenta.
Nie sposób nie wspomnieć o debacie w której organizatorzy oraz Diana Żochowska, reprezentująca medonet, zaprosili ekspertów, by debatować o tym, czy sztuczna inteligencja to szansa czy zagrożenie. W prawie godzinnej rozmowie swoich wypowiedzi udzielili: dr hab. n. med. Dorota Makarewicz – Kierownik Działu Analiz i Badań Własnych Agencji Badań Medycznych, Hubert Życiński – Zastępca Dyrektor Departamentu Innowacji Ministerstwa Zdrowia, Marcin Węgrzyniak – Ekspert ochrony zdrowia, Pentacomp Systemy Informatyczne S.A. oraz Jakub Jaszczak – Medical Product Manager w Infermedica.
MEDmeetsTECH obfitowało w wiele inspirujących wystąpień, całość jak klamra zamykały prezentacje polskich startupów. Tym razem na scenie można było posłuchać:
- Andrzeja Kurka z DC Software prezentującego – eOS -system do komunikacji, zarządzania i analizy danych w procesie badań klinicznych;
- Dr Piotra Wygockiego z MIM Solutions prezentującego – EMBRYOAID – Inteligentny system analizy danych obrazowych w diagnozowaniu niepłodności
- Yulianny Yussef z Myneviskin prezentującego – NEVISCOPE – wyrób służący do analizy zdjęć skóry w zakresie rozpoznawania raka skóry
- Konrada Komnaty prezentującego Nivalit – software house, który między innymi w portfolio swoich projektów ma Vivelio – rozwiązanie oceniające ryzyko popełnienia samobójstwa.
- Marcela Młyńczyka, PhD z OASIS Diagnostic S.A. prezentującego rozwiązanie wykorzystujące AI do diagnostyki uszkodzeń mięśni dna miednicy i odbytu po naturalnym porodzie
- Marcina Lubocki z PhageAI opowiadającego o medycynie spersonalizowanej wykorzystującej bakteriofagi i sposobie wyszukiwania z wykorzystaniem AI optymalnego bakteriofagu dedykowanego unicestwieniu kontretnej bakterii
- Macieja Skorko z PredictWatch prezentującego rozwiązanie Cannabe klasy Digital Therapeutics, które jest nie tylko ucyfrownieniem konwencjonalnym metod terapii, ale jest w stanie postawić diagnozę i zastosować spersonalizowaną interwencję orazpotrafi przewidzieć wystąpienie zachowań nałogowych w odniesieniu do uzależnienia od marihuany.
- Paweła Paczuskiego i Sofii Renteria z upmedic prezentujących inteligentne oprogramowanie do tworzenia wysokiej jakości dokumentacji strukturalnej.
Podsumowując, można być przekonanym, że najbliższe lata przyniosą dużo zmian, które zaczną się coraz szerzej pojawiać w przestrzeni publicznej. I nie tylko w prywatnych sieciach medycznych, które są pionierami we wdrażaniu nowoczesnych technologii, ale także w publicznych placówkach zdrowia: szpitalach i POZ.
–
Autor: Waldemar Wiśniewski
Pasjonat nowoczesnych technologii głównie w obszarze MedTech. Właściciel DUEXSO Waldemar Wiśniewski Business Development Manager w BoostHigh. Zarządzał projektami wyrobów medycznych od idei po wdrożenie. Interesuje się komercjalizacją, transferem technologii i networkingiem świata nauki i biznesu
