Polskie medtechy chcą się rozwijać
Raport Digital Health, opracowany przez Fundację Startup Poland, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz lidera biotechnologicznego i pomysłodawcę inicjatywy – firmę Roche, dokładnie przyjrzał się środowisku polskich startupów działających w obszarze zdrowia. Między innymi pokazał, w czym specjalizują się polskie medtechy. Specjalizacje te są zróżnicowane, jednak w czołówce znalazły się dwa obszary: kardiologia (31%) i psychologia (23%).
Wśród stosowanych przez nie rozwiązań IT przeważają rozwiązania zdalne: telemedycyna, aplikacje mobilne (mhealth) i webowe. Z raportu można się także dowiedzieć, że w zakresie współpracy startupów z partnerami biznesowymi wiodące jest wsparcie marketingowe i weryfikacja założeń biznesowych. Startupy również chętniej współpracują bezpośrednio z naukowcami niż z uczelniami – niemal połowa medtechów w zakresie prac badawczo-rozwojowych współpracuje z indywidualnymi pracownikami naukowymi.
Co ważne, polskie startupy chcą poszerzać zasięg swojej działalności i prężnie się rozwijać. – Aż 84 proc. z nich planuje wejścia na nowe, zagraniczne rynki w perspektywie najbliższych 12 miesięcy. To świetny obraz polskiego środowiska medtechowego, pokazujący, jak rokujący i dynamiczny jest to rynek. W Polsce inwestycje w nowe rozwiązania digital health nie budzą jednak jeszcze tak dużego zainteresowania, jak chociażby sektor FinTech. Aby tak się stało, i aby plany rozwoju mogły się urzeczywistnić, w otoczeniu systemowo-prawnym, naukowym i biznesowym pozostaje wiele do zrobienia – mówi Tomasz Snażyk, Prezes Zarządu Startup Poland.
Polskie medtechy korzystają w swojej działalności z różnorodnych form finansowania, przy czym ponad połowa sięga po środki Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. – Digital health to przede wszystkim poprawa dostępności i jakości usług medycznych, ale ma wymierną wartość dla twórców technologii i firm wprowadzających rozwiązania na rynek. Jest też motorem napędowym dla innych sektorów. – mówi Przemysław Kurczewski, zastępca dyrektora Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. – Dla osiągnięcia sukcesu w tym segmencie – poza zapewnieniem finansowania czaso- i kosztochłonnych prac B+R – niezbędne jest odpowiednie zaplanowanie rozwoju biznesowego. Zaadresowanie potrzeb rynku, z uwzględnieniem specyfiki różnych klientów oraz weryfikacja opłacalności wdrożenia to działania, które coraz częściej dostrzegamy wśród ubiegających się o wsparcie z NCBR spółek technologicznych. Mamy nie tylko pieniądze, ale także know-how jak zarządzać projektami wysokiego ryzyka. Tym bardziej cieszy mnie fakt, że founderzy korzystają z różnych form wsparcia, w tym z programów z udziałem funduszy venture capital.
Plany a rzeczywistość
Raport wskazuje również, w jakich obszarach medtechy mają największe trudności. Problemy pojawiają się w szczególności z wyceną własności intelektualnej czy patentowaniem. Połowa startupów nie posiada własnych patentów ani nie jest w trakcie ich rejestracji. Wątpliwości i przeciwności przysparzają również skomplikowane procedury administracyjne oraz braki w zakresie otoczenia wspierającego komercjalizację, które powinny być analizowane z udziałem ekspertów ze środowiska naukowego i biznesowego.
Chociaż od kilku lat obserwujemy zwiększenie wsparcia ze strony sektora publicznego i ułatwienia administracyjno-prawne dla rozwoju innowacyjności, co pomaga startupom w Polsce w funkcjonowaniu oraz tworzeniu kreatywnych rozwiązań wykorzystywanych w obszarze zdrowia cyfrowego, to wciąż głównymi barierami we współpracy z instytucjami rządowymi są biurokracja oraz zbyt długie procesy legislacyjne. Jak podkreślają twórcy Raportu, zmiana w tych obszarach powinna dotyczyć nie tylko przepisów, ale również praktyki sektora publicznego.
Potencjał digital health tkwi we współpracy
Jednym z najistotniejszych wniosków z Raportu jest to, że współpraca w obszarze zdrowia cyfrowego jest kluczowa, aby zapewnić równy dostęp do niego pacjentom, a także by świadczeniodawcy działali sprawnie. O potrzebie elastyczności, wymiany wiedzy i kompetencji w tym zakresie dowodzą dane dotyczące wykształcenia polskich startuperów medycznych. Mniej niż ¼ badanych kierujących startupami w branży digital health studiowała nauki medyczne, co oznacza, że nie zawsze mają pełen obraz potrzeb pacjenta, lekarza lub zrozumienie specyfiki działania systemu ochrony zdrowia. Tylko otwarta, komunikatywna i pełna zaangażowania współpraca pomiędzy ekspertami z różnych dziedzin: technologii, informatyki, biotechnologii, medycyny, polityki zdrowotnej, biznesu, może pozwolić na połączenie kompetencji i zapewnienie rozwiązań najlepiej przystających do potrzeb wszystkich członków systemu ochrony zdrowia.
– Współpraca z doświadczonymi podmiotami działającymi w branży to dla startupów ładunek profesjonalnego doświadczenia.To także szansa na zbudowanie, tak potrzebnej w Polsce, płaszczyzny wzajemnego zaufania – mówi Mariusz Mulas, Dyrektor w Globalnym Centrum Rozwiązań IT Roche, będącym pomysłodawcą, głównym partnerem i współautorem raportu. – W Roche zdajemy sobie sprawę, jak ważne jest w rozwoju medycyny podejście interdyscyplinarne. Dlatego już od kilku lat rozwijamy w Polsce Globalne Centrum Rozwiązań IT, którego działalność rozpoczęła się od kilkunastoosobowego startupu, a dziś to globalny hub innowacji, który dostarcza rozwiązania IT dla pacjentów, lekarzy i naukowców na całym świecie. Tym doświadczeniem i know-how chcemy się dzielić otwierając się coraz szerzej na współpracę, a także zwiększając co roku inwestycje w obszar badań i rozwoju w naszym kraju.
Pacjent na pierwszym miejscu
Celem kompleksowego raportu poświęconego branży digital health jest przybliżenie obecnego stanu rynku firm high-tech w obszarze medycyny, wskazanie kierunku, w jakim mogą się rozwijać rozwiązania cyfrowe wspierające pacjentów i lekarzy oraz zachęcenie do dialogu i współpracy różnych uczestników ekosystemu ochrony zdrowia: firm technologicznych, uczelni, inwestorów i instytucji publicznych.
Jak jednak podkreślają inicjatorzy raportu, nadrzędnym celem jego powstania i inspirowania rekomendowanych zmian jest dobro pacjenta. – W Globalnym Centrum Rozwiązań IT Roche każdego dnia widzimy, jak rozwiązania Digital Health, tworzone m.in. przez polskich specjalistów IT, pomagają lekarzom i pacjentom na całym świecie w procesach diagnostyki, opieki medycznej i podejmowania decyzji. Rozwiązania te pozwalają skrócić czas leczenia, zwiększyć jego skuteczność, a w rezultacie zmniejszyć koszty. Głęboko wierzę, że jest to szansa dla polskich pacjentów, lekarzy i systemu opieki zdrowotnej, którą powinniśmy świadomie wykorzystać – tłumaczy Mariusz Mulas.
Aby spełnić założone cele, planujemy długoterminowe działania. Za dwa lata – gdyż taki jest średni czas potrzebny do weryfikacji produktu tworzonego przez startup – będziemy chcieli powtórzyć badanie rynku medtech. Da to nam możliwość porównania i zweryfikowania w kolejnym raporcie kierunków rozwoju, utrzymujących się trendów oraz aktualnego stan sektora – zapowiada Tomasz Snażyk, Prezes Fundacji Startup Poland
Do tego czasu twórcy dokumentu sformułowali następujące rekomendacje dla branży:
- Powiązanie inwestycji cyfrowych z celami w zakresie ochrony zdrowia.
- Wprowadzanie ułatwień administracyjno-prawnych we wspieraniu rozwoju innowacyjności.
- Wprowadzenie interoperacyjności pomiędzy poszczególnymi rozwiązaniami w obszarze zdrowia cyfrowego i podmiotami odpowiedzialnymi za ich realizację.
- Wprowadzenie pełnej elektronicznej dokumentacji medycznej.
- Implementacja technologii blockchain w obszarze zdrowia cyfrowego.
- Dostosowanie regulacji ustawowych do dynamiki rynku zdrowia cyfrowego.
- Uwzględniane potrzeb i opinii pacjentów w rozwiązaniach technologicznych stosowanych w obszarze ochrony zdrowia.
- Wdrożenie na stałe do obszaru zdrowia cyfrowego rozwiązań, które sprawdziły się w trakcie epidemii COVID-19.
Raport jest dostępny tutaj.
