Polska, jako państwo członkowskie Unii Europejskiej, jest zobowiązana do implementowania przepisów regulacyjnych, gdyż prawo unijne ma pierwszeństwo przed prawem uchwalonym przez państwa członkowskie. Zatem podobnie jak w przypadku prawa krajowego, również prawo UE dotyczy nas wszystkich i jego znajomość jest tak samo istotna.
Komisja Europejska
Organem wykonawczym odpowiadającym za bieżącą politykę UE oraz posiadającym wyłączną inicjatywę legislacyjną jest Komisja Europejska. W skład komisji wchodzi aktualnie 27 komisarzy, z których każdy odpowiada za określoną dziedzinę, będąc odpowiednikiem ministra w klasycznym rządzie gabinetowym. Komisarze odpowiadają za przygotowanie oraz poddanie pod głosowanie wszystkich aktów prawnych Unii.
Prawo Unii, podobnie jak każde inne, jest tworzone przez ludzi, którzy niestety z natury nie są nieomylni. Dlatego niejednokrotnie przepisy, które w zamyśle miały usprawnić życie przeciętnego obywatela, są po prostu nieżyciowe i przynoszą więcej szkody niż korzyści. Zapewne każdy słyszał o regulacjach krzywizny bananów czy uznaniu ślimaka za rybę lądową. Te przepisy prawdopodobnie nie dotyczą żadnego z was, jednak komisja ma wpływ na szereg regulacji, które zapewne dotykają Was bezpośrednio. Dobrym przykładem jest tutaj słynne porozumienie ACTA negocjowane przez komisję, czy też przepisy dotyczące użycia ciasteczek (cookies) na stronach internetowych, uważane przez wielu za szkodliwe.
Twój głos się liczy
Na szczęście unijni urzędnicy zdają sobie sprawę z własnej omylności oraz z faktu, że jako wybrani przedstawiciele obywateli Unii Europejskiej są zobowiązani do tego, by prawo przez nich uchwalane odzwierciedlało potrzeby społeczeństwa. Dlatego, że nie ma możliwości, aby dotrzeć do każdego człowieka indywidualnie, powstał specjalny portal, który umożliwia każdemu zgłaszanie swoich uwag odnośnie prawa kreowanego przez Unię Europejską. Portal nazywa się „Twój głos w Europie” i jest dostępny we wszystkich oficjalnych językach państw członkowskich pod adresem http://ec.europa.eu/yourvoice/index_pl.htm.
Najważniejszym elementem portalu „Twój Głos w Europie” są otwarte konsultacje społeczne. Można tam znaleźć szereg kwestionariuszy umożliwiających zgłoszenie swojej opinii odnośnie zarówno już istniejących, jak i dopiero planowanych uregulowań. Konsultacje trwają określony czas. Po zakończeniu konsultacji możemy w tym samym miejscu zobaczyć, jakie działania zostały podjęte na podstawie zebranych kwestionariuszy. Przykładem aktualnie trwającej (do 21.12.2012) konsultacji, która może zainteresować każdego, jest konsultacja zatytułowana „Które 10 aktów prawnych UE jest najbardziej uciążliwych dla MŚP?”. Możecie w niej zgłosić, które z unijnych przepisów w sposób szczególny utrudniają działanie waszego startupu.
Konsultacje, pomimo tego iż mogą być bardzo potężnym narzędziem, mają jednak jedną zasadniczą wadę. Trwają one tylko określony czas, po którym nie ma już możliwości zgłaszania dalszych uwag. W tym przypadku można skorzystać z innych sposobów przekazania swojego zdania opisanych na w/w portalu, takich jak kontakt z lokalnym przedstawicielem unijnych władz. Oprócz tego warto zajrzeć na stronę „Weź Udział” dostępną pod adresem http://europa.eu/take-part/index_pl.htm. Można tam m.in. znaleźć informacje o aktualnie prowadzonych akcjach, a także o oficjalnych kontach wysokich rangą urzędników na portalach społecznościowych (np. na Twitterze), gdzie można podjąć próbę bezpośredniego kontaktu.
Cyfrowa agenda dla Europy
Jednym z komisarzy w Komisji Europejskiej jest komisarz ds. cyfrowej agendy. Aktualnie stanowisko to piastuje pochodząca z Holandii Neelie Kroes, będąca również jedną z wiceprzewodniczących KE. Ze względu na charakterystykę tematów, którymi zajmuje się komisarz ds. cyfrowej agendy oraz cały podległy jej pion komisji, działania tej grupy powinny w sposób szczególny być w kręgu zainteresowania każdego posiadacza technologicznego startupu.
Agenda cyfrowa jest jednym z siedmiu filarów strategii Europa 2020. Zajmuje się ona wszystkimi tematami związanymi z szeroko pojętym IT i telekomunikacją. Wśród głównych celów agendy cyfrowej znajdują się między innymi:
- Wspieranie sektora małych i średnich innowacyjnych przedsiębiorstw.
- Utworzenie jednolitego wspólnego rynku cyfrowego (Digital Single Market), mającego ułatwić prowadzenie przedsiębiorstwa poza granicami państwa członkowskiego, w którym zostało ono zarejestrowane, poprzez np. jednolite prawo dotyczące odsprzedaży utworów objętych prawem autorskim.
- Zwiększenie dostępu do szerokopasmowego internetu we wszystkich państwach członkowskich.
- Dwukrotne zwiększenie publicznych nakładów na badania i rozwój do 2020.
- Zwiększenie popularności usług i handlu on-line, także pomiędzy państwami członkowskimi..
- Zniwelowanie cen roamingu w UE, w celu umożliwienia korzystania z dobrodziejstw cywilizacji informacyjnej bez względu na aktualny kraj pobytu.
- Zwiększenia stopnia cyfryzacji publicznego sektora.
W celu dojścia do powyższych celów, poruszany jest szereg tematów związanych m.in. z prawem autorskim, otwartymi danymi (open data), infrastrukturą, wspieraniem innowacyjności i przedsiębiorczości, zwiększaniem zaufania społeczeństwa do usług on-line, eRządem i wielu innych. Zainteresowanych działaniami cyfrowej agendy odsyłam do oficjalnej strony internetowej: https://ec.europa.eu/digital-agenda/, gdzie można nie tylko przeczytać dokładniej o jej celach, ale także śledzić postęp w ich realizacji.
Młodzi Doradcy
Z racji tego, że działania podejmowane przez cyfrową agendę w pierwszej kolejności dotyczą młodych ludzi, Neelie Kroes postanowiła stworzyć zespół Młodych Doradców. Ta inicjatywa pro publico bono zrzesza kilkunastu pasjonatów, którzy przekazują swoje opinie na tematy omawiane przez agendę. Znajdują się wśród nich przedstawiciele różnych krajów o różnorodnym profilu. W gronie Młodych Doradców są zarówno założyciele technologicznych startupów, przedstawiciele uniwersytetów i instytucji naukowych, jak i pracownicy innowacyjnych firm zajmujących się infrastrukturą. Ja mam tę przyjemność należenia do tej grupy jako programista, którego rolą jest ocena potencjalnych uregulowań z technicznego punktu widzenia.
Jako Młodzi Doradcy spotykamy się kilka razy do roku w Brukseli (dwa razy w 2012 r.), aby przedyskutować bieżące tematy i działania cyfrowej agendy. Oprócz tego, wyznaczony pracownik komisji jest odpowiedzialny za kontakty z doradcami i zbieranie naszych opinii i wniosków. Jesteśmy także zapraszani do wybranych zamkniętych konsultacji. Dzięki temu, mamy większe możliwości wpływu na kierunek, którym aktualnie podąża cyfrowa agenda.
Przykładem działania Młodych Doradców jest wystosowanie w czerwcu tego roku listu otwartego, zawierającego nasze propozycje zmian oraz kierunku działań agendy cyfrowej, który został przekazany władzom Komisji Europejskiej oraz Parlamentu Europejskiego. List ten dostępny jest pod adresem http://blogs.ec.europa.eu/neelie-kroes/files/Young-Advisers-Open-Letter.pdf.
Twój wkład w cyfrową agendę
Cyfrowa Agenda jest oczywiście otwarta na głosy nie tylko swoich doradców, ale także wszystkich obywateli. Świetnym sposobem na przekazanie swoich opinii jest wypełnienie dostępnej do 02.12.2012 ankiety „Your views on Europe’s Digital Future” dostępnej pod adresem https://ec.europa.eu/digital-agenda/en/news/your-views-europes-digital-future. Dodatkowo warto śledzić blog oraz oficjalne konto na Twitterze Neelie Kroes, dzięki którym można reagować bezpośrednio na nowe pomysły i inicjatywy prowadzone przez komisarz Kroes.
Znacząca część prac agendy jest ukierunkowana na wspieranie sektora małych i średnich innowacyjnych przedsiębiorstw. Ja osobiście nie jestem zaangażowany w rozwój startupów, dlatego niestety nie jestem świadomy z jakimi problemami borykają się na co dzień młodzi przedsiębiorcy w Polsce. Dlatego chciałbym, abyśmy wspólnymi siłami zidentyfikowali te problemy, tak abym mógł je przedstawić przedstawicielom komisji. Dlatego zachęcam każdego z Was, któremu jakaś prawna regulacja utrudnia działanie jego firmy, aby opisał ten problem i zgłosił się do mnie poprzez wysłanie maila na adres tomasz.witaszczyk.eu (at) gmail com.
Zachęcam do przesyłania nie tylko problemów, ale także potencjalnych usprawnień w istniejących rozwiązaniach i uregulowaniach. Piszcie również jeżeli macie pomysł na jakąkolwiek inną formę współpracy, np. zorganizowanie forum wymiany tego typu informacji lub konferencji na której możemy je przedyskutować. Postaram się odpisać na wszystkie wiadomości i w miarę moich możliwości przyciągnąć uwagę komisji do opisanych spraw.
Mam nadzieję, że wspólnie możemy sprawić, że prowadzenie technologicznego startupu w Polsce będzie łatwiejsze i przyjemniejsze!
Tomasz Witaszczyk
Urodzony w Częstochowie. Jednoczesne Studia Informatyczno Matematyczne na Uniwersytecie Warszawskim odbyte w latach 2005-2010. W ramach w/w studiów roczny wspólny program magisterski z informatyki z Vrije Universiteit w Amsterdamie, skutkujący uzyskaniem dyplomu magistra informatyki zarówno na UW jak i na VU. Od sierpnia 2010 roku zatrudniony jako programista C++ w jednej z firm dostarczającej dane finansowe w Amsterdamie. Od stycznia 2012 doradca Neelie Kroes, komisarz ds. cyfrowej agendy w Komisji Europejskiej.
