Polacy nie gęsi, swoje innowacje mają
Przełomowe innowacje nie powstają tylko w Dolinie Krzemowej, japońskich ośrodkach badawczych i wszędzie tam, gdzie nas nie ma. W Instytucie Fizyki PAN opracowali koncepcję nanoproszków, które mają zdolność do trwałego rejestrowania informacji o swoim otoczeniu, takich jak dawka pochłoniętego promieniowania czy maksymalna osiągnięta temperatura.
– Mamy technologie na wysokim poziomie gotowości technologicznej oraz wiele rozwiązań o tzw. podwójnym zastosowaniu. Są to przykłady badań interdyscyplinarnych, łączących fizykę np. z inżynierią materiałową, chemią, biologią czy elektroniką – zaznaczył prof. Bartłomiej Witkowski, zastępca dyrektora ds. naukowych IF PAN, cytowany w serwisie wszystkoconajwazniejsze.pl.
Dual-use, czyli technologia podwójnego zastosowania
Do czego można wykorzystać ten wynalazek? Wkładki z nanoproszków wszyte w mundury żołnierzy mogą działać jak osobiste dozymetry. Po powrocie z misji wystarczy prosty odczyt, aby dowiedzieć się, jaką dawkę promieniowania jonizującego przyjął żołnierz i czy jego zdrowie jest zagrożone.
Nanoproszki mogą być też składnikiem specjalnych powłok, którymi pokrywa się poszycia samolotów czy rakiet. Materiał ten zmienia sposób, w jaki świeci, w zależności od tego, jak bardzo się nagrzał. Dzięki temu inżynierowie mogą precyzyjnie analizować, jakim przeciążeniom termicznym poddana była maszyna podczas lotu, jak czytam w serwisie naukawpolsce.pl.
Farba, która samodzielnie zwalcza bakterie
Kolejnym przełomem jest technologia łączenia antybakteryjnych nanoproszków ze zwykłymi farbami i lakierami. Efekt? Powierzchnia, która po pomalowaniu staje się trwale wroga dla drobnoustrojów, nieustannie je zwalczając.
W wojsku można nią malować mobilne sale operacyjne, zapewniając sterylne warunki w polowych szpitalach. W życiu cywilnym jej potencjał jest jeszcze większy – na przykład malując poręcze i uchwyty w autobusach czy pociągach, będą one same się dezynfekować, ograniczając rozprzestrzenianie się chorób.
Jak wskazują naukowcy, proces wytwarzania nanoproszków jest stosunkowo tani, a same materiały są przyjazne dla środowiska. To dowód na to, jak proste i dostępne rozwiązanie może mieć ogromny wpływ na zdrowie publiczne, potencjalnie redukując liczbę zakażeń szpitalnych czy nawet spowalniając rozprzestrzenianie się patogenów w czasie kryzysu zdrowotnego.
