Na najlepiej zapowiadające się startupy z branż: zdrowie, energetyka, przemysł 4.0, usługi finansowo-ubezpieczeniowe, marketingowe i smart cities, czeka wsparcie finansowe, prawne i mentoring oraz udział w Online Bootcampie w Bostonie.
O precyzyjnym procesie doboru startupów w akceleratorze MIT Enterprise Forum CEE oraz o tym, dlaczego MCX poszukuje i w jakiej formie współpracuje z twórcami innowacyjnych rozwiązań, rozmawiamy z prof. Henrykiem Majchrzakiem, koordynatorem merytorycznym programu z ramienia spółek grupy MCX.
Dlaczego zgłosiliście się do tegorocznej edycji MIT Enterprise Forum CEE?
Współpraca ze startupami to dla nas szansa na osiągnięcie przewagi konkurencyjnej na coraz trudniejszym, liberalizującym się rynku europejskim. Szansę taką widać nie tylko poprzez kreowanie nowych produktów czy usług, ale również np. w obszarze lepszej organizacji pracy, ograniczenia kosztów operacyjnych oraz tak ważnej w relacjach z rynkiem, niezawodności funkcjonowania. Weźmy na przykład branżę energetyczną, w której jesteśmy aktywni od wielu lat (jednym z kluczowych obszarów naszej działalności jest produkcja energii elektrycznej i ciepła z odnawialnych źródeł energii). Jak wskazują dane i doświadczenia ostatnich lat rozwoju europejskiego sektora elektroenergetyki, niemal na bieżąco pojawiają się nowe technologie, które wyróżniając się wyższą sprawnością przetwarzania energii pierwotnej, większą niezawodnością ich funkcjonowania oraz niższymi kosztami utrzymania i eksploatacji, wypierają z rynku dotychczasowe technologie. Stare elektrownie są więc systematycznie wypierane z rynku energii. Tak na przykład dzieje się bardzo wyraźnie w Polsce, w obszarze konwencjonalnych źródeł energii wykorzystujących paliwa kopalne. Kto nie dostosuje się do aktualnych trendów obowiązujących na rynku energii, zniknie z niego dużo szybciej, niż miało to miejsce w poprzednich latach. Przy tak szybkim tempie zmian w otoczeniu, musimy koncentrować się więc na poszukiwaniu szans jakie dają nam nowe, innowacyjne rozwiązania.
Naszą motywacją do udziału w akceleratorze jest więc pobudzanie ducha przedsiębiorczości i budowanie w ten sposób kultury organizacji zorientowanej na innowacyjność. Wiemy, że jeżeli nasi pracownicy będą innowacyjni, będą poszukiwali stale nowych rozwiązań, to mamy szansę utrzymać, tak ciężko zdobytą, pozycję na rynku. W tym z pewnością pomogą startupy, z którymi nasi pracownicy będą mieli na co dzień bezpośredni kontakt w ramach akceleratora.
W ten sposób uzyskujemy również łatwiejszy dostęp do talentów, których mądre wykorzystanie może zdecydować o perspektywach szybszego rozwoju naszej organizacji. Istotne jest dla nas również budowanie wizerunku firmy innowacyjnej, a przez to przyciąganie potencjalnych pracowników, którym zależy na funkcjonowaniu w takim właśnie środowisku.
Liczymy się z tym, że nie każdy pomysł, czy testowane nowe rozwiązanie technologiczne, sprawdzi się w praktyce. Jest jednak duża szansa, że wykonana w tym obszarze praca, zainspiruje naszych pracowników do rozwinięcia alternatywnych, efektywnych aplikacji. Kolejny ważny dla nas aspekt udziału w programach akceleracyjnych, to szansa na nawiązanie udanej współpracy z kierującymi się podobnymi wartościami, partnerami biznesowymi. W okresie szybko postępujących zmian technologicznych, trudno jest osiągnąć sukces w pojedynkę. Aby jednak budować dobre alianse, trzeba mieć najpierw szansę na poznanie ekosystemu takich firm, a równocześnie stać się widocznym z ich perspektywy. Cele te pomaga nam osiągnąć nasz aktywny udział w programie akceleracji opracowanym i prowadzonym przez MIT Enterprise Forum CEE.
I oczywiście coś, co powinno przyświecać działalności każdej odpowiedzialnej firmie –obowiązek pomocy młodym ludziom, ambitnym innowatorom, którzy często tylko w ten sposób zyskują szansę na ich dalszy rozwój. Formy tej pomocy są bardzo różne, ale pomoc w akceleracji ich pomysłów ma również szerszy kontekst społeczny.
Dlaczego wybraliście do współpracy właśnie akcelerator MIT Enterprise Forum CEE?
Mają wypracowany przez lata know-how, dobry zespół, sprawdzone ścieżki praktycznego funkcjonowania na rynku startupów – wiedzą, jak skutecznie powinno się prowadzić procesy akceleracji. Miarą tej skuteczności jest z jednej strony aktywne zainteresowanie ze strony młodych podmiotów technologicznych, a co równie ważne aktywny udział działających na rynku doświadczonych podmiotów gospodarczych, które chcą stać się ich przyszłymi partnerami biznesowymi. Program MIT Enterprise Forum CEE realizowany jest z wykorzystaniem między innymi sprawdzonej metodologii przedsiębiorczości zdyscyplinowanej 24 kroków profesora MIT, Billa Auleta. Zwracam uwagę na tę metodologię, ponieważ jest ona esencją doświadczeń ludzi, którzy mają za sobą wiele lat pracy ze startupami i doskonale wiedzą, jak należy postępować, aby z sukcesem przejść od pomysłu do wartościowego produktu rynkowego.
Wiemy doskonale, jak ważne we współczesnym świecie jest wzajemne zaufanie do partnerów biznesowych. Ten aspekt również miał duży wpływ na wybór niniejszego programu, którego Założyciele i Kierownictwo dali nam swoistą rękojmię tych wartości.
Nie ukrywamy, że nawiązaliśmy współpracę z MIT Enterprise Forum, również dlatego, bowiem uważamy, że taka forma jest dla nas bardziej efektywna niż kreowanie i rozwijanie autorskiego programu akceleracji. Tworzenie własnego akceleratora byłoby dla nas o wiele bardziej kosztowne, czasochłonne, wymagające zaangażowania szerszego zespołu w dłuższym okresie. Na dobre efekty należałoby poczekać dłużej – wolimy więc skorzystać z dobrych praktyk zespołu MIT Enterprise Forum CEE.
To dla Was już kolejna edycja akceleratora MIT. Ile startupów przeszło z Wami akcelerację do tej pory?
Jesteśmy głównym partnerem programu MIT EF CEE od 2018 roku, w tym czasie uczestniczyliśmy aktywnie w czterech rundach akceleracji, które stanowiły łącznie spójną i jednolitą edycję programu. Niedawno podpisaliśmy umowę o współpracy na kolejne dwa lata, 2021-2022, w ramach której odbędą się kolejne cztery rundy. W sumie w ramach współpracy z MIT EF CEE, współpracowaliśmy finalnie z kilkunastoma startupami.
Jakie macie doświadczenia ze współpracy ze startupami, czy było wiele rozczarowań?
Startupy, które chcą dołączyć do akceleratora MIT Enterprise Forum CEE, przechodzą przez przemyślaną, wieloetapową, szczegółową selekcję, stąd firmy, z którymi dane nam było współpracować w dotychczasowych rundach akceleracji, nie były dla nas rozczarowaniem – system rekrutacji jest bardzo dobry – dobrze przemyślany i odpowiednio ustrukturyzowany. Ten system oparty jest o wieloletnie doświadczenia akceleracji MIT w doborze startupów.
Jak MCX współpracuje ze startupami? Jakie opcje leżą na stole? Bierzecie pomysły do wewnątrz czy również wychodzicie z nimi poszukując klientów zewnętrznych?
Zazwyczaj startup, z którym współpracujemy w ramach ww. programu, przeprowadza u nas pilotaż – dajemy sobie w ten sposób szansę na sprawdzenie analizowanych rozwiązań w warunkach realnej instalacji, np. w naszych biogazowniach. Startup ma w ten sposób również niepowtarzalną okazję, aby dobrze wykorzystać naszą wiedzę i doświadczenie w naturalnym procesie jego dostosowania do warunków technicznych i rynkowych. Decyzję o tym, czy i na jakich warunkach będziemy dalej razem współpracować, podejmujemy na podstawie opinii naszych ekspertów, opinii ekspertów akceleratora oraz w wyniku ostatecznej decyzji Komitetu Sterującego zarządzającego programem w grupie MCX. Możliwe ścieżki dalszej współpracy ze startupami są bardzo różne, a w tym w szczególności mogą opierać się o:
- inwestycję kapitałową w startup,
- wspólne wprowadzenie pomysłu na rynek, rozumiane jako zawarcie pierwszej umowy i osiągnięcie pierwszego przychodu,
- podpisanie umowy określającej warunki partycypacji w przyszłych zyskach z jego sprzedaży,
- odpłatne użytkowanie rozwiązania na zasadzie licencji wyłącznej lub niewyłącznej,
- możliwy jest również zakup praw własności do pomysłu.
Zawsze jednak kierujemy się nadrzędną zasadą dobrze pojętej współpracy, wykorzystującej efektywnie zasadę wzajemnej synergii, w ramach których wspólnie dopracowujemy pierwotną koncepcję, po czym opracowujemy dla niej ścieżkę skutecznej komercjalizacji. W tym niezwykle ważnym etapie dalszego rozwoju produktu, wykorzystujemy wewnętrzną i zewnętrzną sieć naszych kompetencji i zasobów.
Przykład 1: Wdrożenia u siebie, a w przyszłości wyjście na rynek (Hilo, Mobility Lab)
Startup Hilo aktywnie współpracował z nami w ramach akceleratora MIT Enterprise Forum CEE, zmierzając do praktycznego wykorzystania mechanizmów zarządzania stroną popytową (ang. Dimand Side Management). W procesie tym chodzi o zmianę zachowań odbiorców energii, które prowadzić będą do ograniczenia kosztów zużywanej energii elektrycznej i ciepła. Jak wiemy w warunkach liberalizacji elektroenergetyki i zmieniających się cen, wykorzystanie elastyczności odbiorcy może istotnie ograniczyć koszty zakupu energii, ale również pośrednio ograniczyć negatywny wpływ na środowisko. W ramach pilotażu przeprowadzonego wspólnie z Hilo, przetestowaliśmy innowacyjny system sterowania energochłonnymi urządzeniami klimatyzacji wykorzystywanymi w naszej siedzibie oraz agregatem zasilania awaryjnego budynku w energię elektryczną. Mając duże doświadczenie w funkcjonowania rynku energii elektrycznej oceniamy, że w tym kierunku będzie się rozwijać w kolejnych latach rola elektroprosumenta i aktywnego odbiorcy na rynku. To będzie produkt, z którym chcemy w przyszłości aktywnie wejść na rynek.
Nasza grupa dość intensywnie przygotowuje się do funkcjonowania w sektorze związanym z pojęciem tzw. Smart City. W tym obszarze mamy również kilka konkretnych przykładów współpracy ze startupami. Jednym z nich jest Mobility Lab, z którym wspólne analizowaliśmy i testowaliśmy rozwiązanie inteligentnego systemu do ładowania pojazdów elektrycznych. Koncepcję zrealizowaliśmy pilotażowo w naszej siedzibie grupy MCX. Nasi pracownicy korzystają testowo z systemu do rezerwacji i ładowania elektrycznych samochodów, skuterów i hulajnóg, mogąc między innymi sprawdzać ich dostępność, zarezerwować je na określony czas w ramach przyjaznej aplikacji opracowanej na potrzeby tego rozwiązania. Pojazdy zasilane są odnawialną energią elektryczną pochodzącą z naszych własnych źródeł: biogazowni, PV i farm wiatrowych, co spełnia warunek prawdziwej, zielonej elektromobilności. Dodatkowo wyposażenie instalacji w magazyn energii, pozwala zarządzać procesem ładowania pojazdów, tak, aby zapewnić również jego ekonomikę. Z tego typu rozwiązaniem będziemy w przyszłości wychodzić szerzej na rynek, tak aby dobrze wykorzystać wszystkie komponenty naszej organizacji, a w tym w szczególności: dostęp do zielonej energii produkowanej we własnych źródłach, własne narzędzia do innowacyjnej sprzedaży energii elektrycznej na rynku oraz zespół doświadczonych programistów opracowujących przełomowe rozwiązania informatyczne, bez których takie systemy nie mogą już dzisiaj efektywnie funkcjonować.
Przykład 2: Wspólne badania (PhageArmour)
Kolejnym przykładem ciekawej współpracy w ramach akceleratora ze startupem, z którym wiążemy dalsze plany współpracy, jest startup PhageArmour. Rozwiązanie dotyczy sfery biotechnologii, gdzie mieliśmy okazję testować różne rozwiązania dla poprawy procesu fermentacji biomasy i produkcji biogazu. Wykorzystanie tych rozwiązań daje szansę na dalszy postęp w procesie przetwarzania substratów pochodzenia rolniczego oraz będących odpadami z produkcji rolno-spożywczej, celem realizacji szerszej strategii tzw. Waste to Energy. Mimo zakończenia formalnego procesu akceleracji, nasza współpraca trwa nadal i wskazuje na nowe możliwości, nie tylko w obszarze produkcji biogazu. Podjęliśmy decyzję, że będziemy wspólnie startować w programach zewnętrznych o pozyskanie środków na dalsze badania. Mamy za sobą doświadczenie we wspólnym działaniu, zbudowano dobre relacje między naszymi zespołami, a przecież to, jak wspominałem, jest jednym z celów naszego udziału w programie.
Przykład 3: Uzbroić się w cierpliwość i wygrać (Spectral Applications)
I inny przykład, w którym chcę zaakcentować, że nawiązanie efektywnej współpracy pomiędzy dojrzałą firmą a startupem nie następuje z dnia na dzień. Tu trzeba uzbroić się w cierpliwość, ale również dobrze i solidnie popracować. W jednej z pierwszych rund, kilka lat temu, mieliśmy okazję poznać jej uczestnika, Spectral Applications, który opracował nowoczesne narzędzie nadzoru na fragmentami procesu produkcyjnego, z wykorzystaniem szybko rozwijającej się technologii Augmented Reality (AR). Przeprowadziliśmy wspólnie pilotaż w biogazowniach, którego celem było poprawienie procesu serwisowanie silników na biogaz, będących ważną częścią tej instalacji. Stosowane współcześnie w biogazowniach silniki są przykładem bardzo zaawansowanych technologicznie układów, gdzie niewielki błąd serwisanta, może kosztować bardzo wiele. To nie tylko koszty dodatkowych napraw, ale również skutki utraconej produkcji czy utraty żywotności silników. AR pozwala łatwo udokumentować wykonane czynności serwisowe i ich przebieg, wspiera serwisanta koniecznymi podpowiedziami, które dostarczane są mu poprzez zaawansowane technologicznie okulary. W sytuacjach szczególnie trudnych może w czasie rzeczywistym uzyskać pomoc tzw. super eksperta. Rozwiązanie to, które mieliśmy okazję przetestować również w obszarze eksploatacji turbin wiatrowych, będziemy dalej rozwijać, zmierzając w ramach umowy o współpracę, do wspólnego dostarczenia na rynek nowego produktu i związanej z tym usługi.
Przykład spoza programu: Wspólny produkt rynkowy (CityScanner)
Na swoim koncie mamy również ciekawy przykład z obszaru smart city by MCX, to CityScanner.Tym razem rozwiązanie powstało poza programem MIT EF CEE, jednak również dotyczyło obszaru udanej współpracy pomiędzy młodymi innowatorami a doświadczonym przedsiębiorcą.
W tym przypadku jesteśmy nie tylko współtwórcą produktu końcowego, wspierając aktywnie rozwój innowacyjnego rozwiązania, ale również zainwestowaliśmy w podmiot bezpośrednio. Technologia ta dotyczy szybkiej, dokładnej oraz relatywnie taniej kontroli procesu poprawnego parkowania pojazdów w mieście. Odbywa się to poprzez wykorzystanie, zainstalowanego na dachu pojazdu elektrycznego, systemu zaawansowanych kamer, wspieranych technologiami pomiaru odległości za pomocą nowoczesnych lidarów, wspomaganych systemem GPS. System ten pozwala nam monitorować przestrzeń z dokładnością do kilku zaledwie centymetrów. Jak wiemy, nie tylko w kraju mamy do czynienia z dość powszechnym problem unikania opłat. Jednak zastosowanie CitySkanera wiąże się również z potrzebą ograniczenia czasu poszukiwania wolnych miejsc parkingowych oraz związanego z tym bardzo uciążliwego, zwłaszcza w Polsce, zanieczyszczenia powietrza w miastach. Nie do pominięcia jest również poważny problem złego parkowania i wynikających stąd zagrożeń naruszania zasad bezpieczeństwa ruchu drogowego, co jak okazuje się w praktyce wywołuje bardzo często poważne w skutkach wypadki. Warto podkreślić, że opisane rozwiązanie, jest tylko jednym z szerokiej gamy innych możliwych jego zastosowań.
…………………………
MCX to trzon silnej grupy wyspecjalizowanych spółek, będących dostawcą kompleksowych rozwiązań z zakresu energii odnawialnej, fintech oraz szeroko pojętego obszaru Smart City.
Część informatyczna Grupy wykorzystuje zaawansowane technologie, co pozwala dostarczać wyspecjalizowane rozwiązania z zakresu zautomatyzowanych płatności, bezpieczeństwa danych oraz bezpieczeństwa w sieci i miejskich systemów teleinformatycznych. Grupa jest dostawcą kompleksowych rozwiązań teleinformatycznych i softwarowych w obszarze Smart City. Grupa ma duże doświadczenie w tworzeniu zaawansowanych systemów technologicznych i informatycznych zarządzania produkcją i dystrybucją zielonej energii. Kluczowe obszary działalności obejmują produkcję zielonej energii elektrycznej z farm wiatrowych i elektrowni słonecznych oraz zielonej energii elektrycznej i ciepła z biogazu rolniczego, jak również świadczenie usług powiązanych z sektorem odnawialnych źródeł energii.