Z danych przedstawionych w raporcie pt. „Innowacyjność polskiej gospodarki w latach 2010-2022: rosnące nakłady, ograniczone efekty” wynika, że wartość Europejskiego Wskaźnika Innowacyjności dla Polski wynosi obecnie zaledwie 66% średniej UE. To wynik znacznie niższy niż w przypadku konwergencji samego PKB. Autorzy raportu wskazują, że choć w latach 2010-2022 nakłady na sektor B+R w Polsce wzrosły czterokrotnie – z 10,4 mld do 44,7 mld zł – to nie przełożyło się to na proporcjonalny wzrost innowacyjności gospodarki.
Jakie zidentyfikowano potrzeby?
W szczególności wskazują na potrzebę zwiększenia nakładów spółek z udziałem skarbu państwa na badania i rozwój, koncentrację na projektach o potencjale komercjalizacji oraz wsparcie dla przemysłów wysokiej i średniej technologii. Dodatkowo, kluczowym elementem jest poprawa jakości kapitału ludzkiego oraz zwiększenie premii za osiągnięcia naukowe.
Ważnym wnioskiem raportu jest również rola sektora przedsiębiorstw, który w dużej mierze napędzał wzrost nakładów na B+R. W 2010 roku jego udział wynosił zaledwie 0,23% PKB, a w 2022 roku wzrósł do 0,96%, osiągając poziom charakterystyczny dla rozwiniętych gospodarek europejskich. Jednak samo zwiększanie wydatków nie wystarczy – kluczowe jest ich efektywne wykorzystanie oraz powiązanie z działalnością komercyjną.
Eksperci podkreślają również, że nakłady na obronność powinny być ściślej powiązane z pracami badawczo-rozwojowymi, co mogłoby wzmocnić innowacyjność w sektorze technologii obronnych. Ponadto, w raporcie zwrócono uwagę na konieczność powiązania minimalnego wynagrodzenia nauczycieli akademickich ze średnią krajową, co mogłoby pozytywnie wpłynąć na jakość kształcenia i badań naukowych.
