Na nasze pytania dotyczące kierunków rozwoju rynku, wpływu Zielonego Ładu na branżę i współpracy dużych firm konstrukcyjno-budowlanych z młodymi przedsiębiorstwami odpowiedzieli przedstawiciele startupów ProperGate, System 3E oraz Eco5Tech.
Jak będzie rozwijał się rynek budowlany w najbliższych pięciu latach? Czy dobra passa będzie długofalowa?
Rafał Grudzień, ProperGate: – Rynek budowlany będzie przeżywał nieprzerwany wzrost. Zmianie będzie podlegał jedynie popyt na określone typy budynków. Najbliższe lata to może delikatny spadek w intensywności budowania powierzchni biurowych, ale zdecydowany boom na centra logistyczne i budynki mieszkalne, szczególnie z przeznaczeniem na wynajem. W horyzoncie inwestycyjnym do 2030 roku, planowanych jest również wiele inwestycji infrastrukturalnych (KPO) obejmujących nie tylko drogi i autostrady, ale również intensywnie rozwijające się sieci kolejowe w całej Unii Europejskiej.
Alicja Gackowska, Eco5Tech: – Na wstępie należy zaznaczyć, że pomimo obecnej sytuacji pandemicznej rynek budowlany nadal się rozwija i obserwujemy ciągłe zapotrzebowanie do podejmowania nowych działań. Rynek budowlany zmierza w kierunku nowych technologii: bardziej energooszczędnych, lżejszych i o większym zaawansowaniu, kosztem mniejszej pracochłonności. Budownictwo przyszłości to stosowanie innowacyjnych technologii, które będą dostarczały nowych możliwości we wszystkich etapach procesu budowlanego. Liczymy na to, że rynek będzie się rozwijał i ta dobra passa utrzyma się przez dłuższy czas.
Piotr Budnik, System 3E: – Tendencje wskazują na zmiany w zwyczajach konsumenckich w obszarze budownictwa. Jakość nabrała większego znaczenia od metrażu mieszkania, co wynika bezpośrednio z dostępności wiedzy o materiałach budowlanych. Ludzie chcą pracować i mieszkać w budynkach, które są energooszczędne i mają pozytywny wpływ na środowisko. Wybuch pandemii znacznie umocnił trend do przeprowadzania się na przedmieścia i wsie. Powodem są nie tylko przeludnienie i zanieczyszczenie nowych miast – kolejne lockdowny i konieczność pracy zdalnej pokazały nam, jak cenne może być posiadanie własnego ogródka lub tarasu. Mimo licznych wyzwań (niedostateczna ilość gruntów inwestycyjnych, rosnące koszty materiałów budowlanych, trudności w dostępie do siły roboczej) rynek pozostaje silny – zarówno od strony podażowej, jak i popytowej. Trwałe otoczenie niskich stóp procentowych i stosunkowo dobra sytuacja na rynku pracy powodują, że inwestycje mieszkaniowe stały się dla istotnej części Polaków podstawową możliwością bezpiecznej lokaty kapitału.
Piotr Budnik, System 3E
Jakich trendów rozwoju rynku oczekujecie? Na jaki rodzaj produktów wzrośnie popyt, a na które spadnie?
Alicja Gackowska, Eco5Tech: – W obecnych czasach zauważamy duży nacisk na rozwój nowych technologii, które dają duże szanse dla sektora branży budowlanej i mogą być skuteczną odpowiedzią na intensywnie zmieniające się potrzeby. Wymagania dotyczące budynków znacznie różnią się od tych, które obowiązywały kilka lat temu – obecnie muszą być inteligentne, ekologiczne oraz wielofunkcyjne. W naszej ocenie najbardziej perspektywicznym segmentem jest właśnie PropTech, w obszarze którego tworzymy innowacyjne rozwiązania wpływające przede wszystkim na ekologię i ochronę środowiska. Sądzimy, że w przyszłości zmieni się podejście do tradycyjnego modelu projektowania w budownictwie, co może spowodować zmniejszenie popytu w tym obszarze. Innowacyjność, nowoczesne i inteligentne rozwiązania to jest przyszłość budownictwa, jaką prognozujemy.
Piotr Budnik, SYSTEM 3E: – Branża budowlana jest jedną z największych w gospodarce światowej, a rewolucja technologiczna jakby ją ominęła – nasi konkurenci wciąż̇ budują̨ domy, tak jak robili to ich dziadkowie. Przemysł budowlany musi wypełnić obecną lukę w zakresie ekologicznych materiałów i procesów, aby zmniejszyć wpływ sektora na środowisko. Sprzyjające otoczenie rynkowe i megatrendy konsumenckie będą napędzać popyt na ekologiczne materiały budowlane. Przewidujemy, że zapotrzebowanie na innowacyjne i zrównoważone środowiskowo projekty może się podwoić w ciągu najbliższej dekady. Branża budowlana, jeśli chce sprostać temu zapotrzebowaniu, musi całkowicie się odświeżyć, wprowadzając nowe łańcuchy wartości, technologie, sprzęt i zestawy umiejętności.
Polacy chcą budować szybko i bezproblemowo, dlatego postawiliśmy na technologię, która optymalizuje proces budowy, skracając i upraszczając go do minimum. SYSTEM 3E, dzięki zastosowaniu elementów z perlitu, nie wymaga zaprawy, kleju ani docieplenia i tym samym pozwala wznosić ściany w rekordowo krótkim czasie. Budowę z Elementów 3E można porównać do układania klocków – klik-klik i gotowe.
Rafał Grudzień, ProperGate: – Branża budowlana jest na wczesnym etapie adaptacji technologii, dlatego popyt nie ma jeszcze z czego spadać. Każda technologia usprawniająca pracę będzie miała szansę zaistnienia, a szczególnie rozwiązania automatyzujące codzienne, żmudne czynności na budowie, digitalizujące dokumenty, dokonujące automatycznych obliczeń i raportowania. Wierzymy również, że będzie to czas szczególnego zwrócenia uwagi na logistykę na budowie, dzięki usprawnieniu której projekt budowlany może być zrealizowany szybciej, bez przekraczania budżetu, bezpieczniej oraz z większą troską o środowisko.
Rafał Grudzień, ProperGate
Jak Waszym zdaniem europejski Zielony Ład (konieczność ograniczania emisji w branży np. poprzez zastępowanie cementu innymi, mniej emisyjnymi materiałami budowlanymi) wpłynie na szanse startupów? Wydaje się, że to pole do popisu dla Was, ale może kreślę zbyt różowe wizje, może hegemoni na rynku będą raczej korzystali z własnych zasobów B+R, niepotrzebując wsparcia startupów?
Rafał Grudzień, ProperGate: – Rozwiązania dostarczane przez startupy ograniczające emisję CO2 są już dostępne na rynku, zweryfikowane, gotowe do testów i wdrożeń, podczas gdy tworzenie nowych działów R&D ograniczone jest korporacyjnymi procedurami, a z tego względu jest wolne, wielokrotnie droższe i obarczone dużym ryzykiem niepowodzenia. Firmy budowlane, z wyjątkiem tych kilku największych, nie posiadają rozbudowanych działów IT, a tym bardziej IT R&D. Ich celem jest wykonywanie projektów budowlanych, a nie wytwarzanie oprogramowania.
Startupy, które poważnie podchodzą do rozwiązywanego problemu, biorą na siebie nie tylko badanie i analizę w wielu firmach (co jest niemożliwe w przypadku korporacji ograniczonej tylko do własnego podwórka), development aplikacji z użyciem najefektywniejszych technologii pod które z łatwością rozwijają zespół (a nie ograniczone do posiadanych w korporacji zasobów ludzkich) ale też jej utrzymanie i dalszy, nieustanny rozwój z wykorzystaniem informacji zwrotnych z wielu firm i własne pomysły, dzięki czemu dostępny produkt jest znacznie lepszy niż pierwsza wersja z początkowymi wymaganiami. Trudno znaleźć uzasadnienie, dla którego firmy budowlane miałyby tworzyć własne rozwiązania IT, skoro dążenie do doskonałości procesowej można za znacznie mniejsze pieniądze kupić na rynku od startupów, które biorą na siebie całe ryzyko wytworzenia innowacji.
Piotr Budnik, SYSTEM 3E: – W Polsce nadal przeważająca część inwestycji jest realizowana w technologiach tradycyjnych, które na etapie budowy są bardzo energochłonne i wymagają skomplikowanych łańcuchów dostaw (m.in. duża ilość materiałów ropopochodnych), a na etapie użytkowania – nie gwarantują odpowiedniej jakości i efektywności energetycznej. Budownictwo powinno być bardziej zrównoważone pod względem środowiskowym, co jest możliwe wyłącznie z wykorzystaniem nowych rozwiązań i stałej inwestycji w obszar badań i rozwoju. Przez lata opracowywaliśmy rozwiązanie, które spełni wymogi inwestorów pod względem prostoty i szybkości, jednocześnie nie pozostając szkodliwym dla środowiska – technologia 3E ogranicza zużycie wody o nawet 80%, a nasz materiał w 100% podlega recyklingowi.
Alicja Gackowska, Eco5Tech: – Z całą pewnością elementem, który będzie coraz bardziej znaczący na rynku to kwestia ekologii i energooszczędności. Dynamiczny postęp technologiczny, stale rosnące potrzeby konsumentów oraz intensyfikacja działań proekologicznych będzie wiązała się z koniecznością zastosowania nowoczesnych materiałów budowlanych o parametrach dostosowanych do zmieniających się norm i przepisów. W tym miejscu pojawiają się możliwości dla startupów, które przepełnione są wieloma innowacyjnymi pomysłami. Budownictwo przyszłości ukierunkowane na nowe technologie będzie wykazywało zainteresowanie inteligentnymi rozwiązaniami dostarczanymi przez startupy.
Alicja Gackowska, Eco5Tech
UE stawia na rozwój transportu kolejowego, jako jednego z najbardziej niskoemisyjnych. W UE najwięcej patentów w zakresie gospodarki niskoemisyjnej zgłaszanych jest m.in. w tym zakresie, dużo więcej niż w innych częściach świata. Czy widzicie tutaj potencjał dla startupów z branży konstrukcyjnej?
Piotr Budnik, SYSTEM 3E: – Kolejnictwo jest branżą bardzo dużych nakładów kapitałowych, dużego majątku i dużej złożoności. Współpraca ze startupami w zakresie optymalizacji zarządzania infrastrukturą i majątkiem, usprawnienia komunikacji z klientem i przewoźnikami osobowymi, a także ułatwienia korzystania z transportu intermodalnego może przynieść korzyści obu stronom. Istnieją spółki, które wykorzystując sztuczną inteligencję przy analizie zdjęć satelitarnych, wspierają koleje w zarządzaniu ich infrastrukturą i pozwalają dynamicznie identyfikować miejsca najbardziej wymagające remontów. To dowód na to, że kolejnictwo jest szerokim polem do popisu dla startupów, szczególnie biorąc pod uwagę rosnący trend rozwoju tej gałęzi transportu.
Alicja Gackowska, Eco5Tech: – W ostatnim czasie zauważamy większe zainteresowanie na rynku realizacją inwestycji infrastrukturalnych w sektorze kolei. Ogłaszane są nowe postępowania przetargowe, które dotyczą przygotowywania dokumentacji projektowych w branży kolejowej. Projektowanie również w tym obszarze otwiera się na innowacyjne rozwiązania, które mogą dostarczać startupy.
Rafał Grudzień, ProperGate: – UE słusznie zauważa, że transport kolejowy należy do najmniej emisyjnych, sam proces budowania sieci kolejowej jest jednak daleki od optymalnego i ma w sobie duży potencjał do usprawnień. Aktualnie przy projektach drogowych wykorzystywane są rozwiązania startupów monitorujące postęp zaawansowania projektu z powietrza, z pewnością będzie można je też stosować w projektach kolejowych. Nowe technologie znajdą też na pewno zastosowanie do opracowywania uzasadnionych ekonomicznie i środowiskowo wariantów przebiegu linii kolejowych przy uwzględnieniu wszelkich aspektów terenowych i prawnych. W przypadku logistyki zastąpienie transportu kołowego transportem kolejowym do przewozu materiałów z innych krajów ma szansę obniżyć znacząco emisyjność CO2, co powinno mieć coraz większe znaczenie, podobnie jak przy certyfikacji “zielonych budynków”.
