Słownik pojęć fintechowych. Czy znasz je wszystkie?

Dodane:

Kasia Krogulec Kasia Krogulec

Słownik pojęć fintechowych. Czy znasz je wszystkie?

Udostępnij:

Fintech, czyli sektor usług finansowych, który pojawił się w XXI wieku. Branża zajmuje się wszelkimi innowacjami technologicznymi w sektorze finansowym. Mogą one obejmować postępy w bankowości detalicznej, edukacji finansowej, inwestycjach i walutach kryptograficznych. My przyjrzymy się kilku z nich.

Do fintechu należą: aplikacje i strony internetowe do handlu akcjami, strony internetowe do udzielania pożyczek w systemie peer-to-peer, usługi Robo-advisor, które zapewniają internetowe zarządzanie portfelem oparte na algorytmach, kompleksowe internetowe zarządzanie finansami osobistymi oraz narzędzia budżetowe.

Fintech posiada cztery kategorie użytkowników: Business-to-business dla banków, Business-to-business dla klientów banków, Business-to-client dla małych przedsiębiorstw oraz Business-to-client dla konsumentów. Branża fintech rozwija się w bardzo szybkim tempie.

A oto kilkanaście innych pojęć z zakresu fintech:

Altcoin

Altcoins (skrót od „Bitcoin alternative”) to alternatywne waluty kryptograficzne, które zostały uruchomione po sukcesie Bitcoina. Najpopularniejszymi altcoinami są: Ethereum (ETH), XRP (XRP) i Litecoin (LTC).

API (Interfejs programowania aplikacji) 

API często pełni rolę mediatora, który umożliwia programowi interakcję z innym oprogramowaniem. Np. API może odnosić się do interfejsu, który umożliwia oprogramowaniu połączenie się z brokerem w celu uzyskania danych dotyczących cen w czasie rzeczywistym lub zawierania transakcji.

Uregulowanie sposobów wykorzystywania otwartych interfejsów API w sektorze bankowym to jeden z głównych tematów branży fintech. Udostępnienie otwartego API banków i firm fintechowych pozwoli na wprowadzenie na rynek nowych rozwiązań i wzrostu konkurencyjności sektora finansowego.

Biometria

Biometria to proces, w którym unikalne cechy fizyczne danej osoby są wykrywane i rejestrowane przez urządzenie lub system elektroniczny jako sposób potwierdzenia tożsamości.

Bitcoin

Bitcoin jest walutą cyfrową (kryptowalutą), która została stworzona w 2009 r. Kryptowaluta nie jest wspierana przez bank centralny ani rząd żadnego kraju. Oferuje obietnicę niższych opłat transakcyjnych niż tradycyjne mechanizmy płatności online.

Nie ma fizycznych Bitcoinów. Salda przechowywane są w chmurze. Bitcoiny nie są prawnym środkiem płatniczym.

Chargeback

Chargeback to zwrot pieniędzy dokonany przez firmę obsługującą karty kredytowe na rzecz posiadacza karty kredytowej. Opłata zwrotna ma miejsce, gdy użytkownik karty kwestionuje przedmiot na wyciągu z karty kredytowej, zwykle dlatego, gdy uznaje, iż nigdy nie autoryzował opłaty.

Tak może się stać, gdy dana osoba jest ofiarą kradzieży tożsamości, ponieważ ktoś ukradł i użył jej karty kredytowej.  Pokrzywdzony otrzyma wtedy zwrot pieniędzy z tytułu wszystkich nieautoryzowanych transakcji. Inne powody otrzymania obciążenia zwrotnego obejmują opóźnienie w otrzymaniu towaru, jego uszkodzenie lub nieotrzymanie go w ogóle.

DASH

Waluta kryptograficzna typu peer-to-peer. Oferuje użytkownikom szybsze i bardziej prywatne transakcje. Jest uważana za jedną z pierwszych walut cyfrowych ze zdecentralizowanym systemem zarządzania łańcuchem blokowym. Dash to połączenie słów Digital Cash. Symbolem walutowym tego środka płatniczego DASH.

e-Check

e-Check to forma płatności dokonywanej za pośrednictwem internetu lub innej sieci danych. Jest przeznaczona do wykonywania tej samej funkcji co konwencjonalna kontrola dokumentów papierowych. Ponieważ kontrola jest w formacie elektronicznym, może być przetwarzana w mniejszej liczbie kroków. Ponadto posiada więcej funkcji bezpieczeństwa niż standardowa kontrola w formie papierowej, w tym m.in. uwierzytelnianie, kryptografię klucza publicznego, podpisy cyfrowe i szyfrowanie.

e-payment (e-płatności)

e-payment to płacenie za towary lub usługi w internecie. Obejmuje wszystkie operacje finansowe z wykorzystaniem urządzeń elektronicznych, takich jak komputery, smartfony lub tablety. Płatności elektroniczne są realizowane za pomocą różnych metod, takich jak płatności kartą kredytową, debetową lub przelewy bankowe.

Fiat currency (waluta fiat)

Waluta fiat (pieniądz fiducjarny) to legalny środek płatniczy emitowany przez rząd, który nie jest poparty fizycznym towarem, takim jak złoto czy srebro. Wartość waluty fiat wynika z relacji między podażą i popytem oraz stabilnością emitującego go rządu, a nie z wartości wspierającego go towaru. Większość nowoczesnych walut papierowych to waluty fiat. Słowo „fiat” pochodzi z łaciny i znaczy dekret, „powinno być” lub „niech będzie zrobione”.

GPI (Globalne innowacje w zakresie płatności)

GPI ma na celu usprawnienie i zwiększenie przejrzystości płatności transgranicznych. Inicjatywa wprowadza wielostronne porozumienie o poziomie usług pomiędzy bankami w celu stworzenia wspólnego standardu przetwarzania płatności transgranicznych.

Dzięki niej przedsiębiorstwa skarbu państwa będą mogły korzystać ze środków finansowych tego samego dnia, będą miały dostęp do informacji o płatnościach, które są przekazywane między stronami transakcji. Dzięki GPI takie przedsiębiorstwa będą miały większą przejrzystość i przewidywalność opłat, w tym kosztów wymiany walut.

Islamic Banking (bankowość islamska)

Bankowość islamska to system bankowy, który opiera się na zasadach prawa islamskiego lub szariatu i kieruje się ekonomią islamską. Dwie podstawowe zasady bankowości islamskiej to podział zysków i strat oraz zakaz pobierania i wypłacania odsetek przez kredytodawców i inwestorów. Prawo islamskie zakazuje pobierania odsetek.

KIP (Krajowa Instytucja Płatnicza) 

KIP pojawiał się już w 2011 r., podczas gdy w Polsce wdrażano pierwszą dyrektywę PSD. Instytucja płatnicza może świadczyć wszystkie usługi płatnicze, w tym usługi z PSD2. KIP ma możliwość „zalogowania” się na rachunek bankowy i zlecenie z niego przelewu w imieniu użytkownika. Usługa działa od połowy września 2019. KIP może działać również  transgranicznie, np. posiadać agentów lub oddziały w innych państwach Unii Europejskiej.

MIP (Mała Instytucja Płatnicza)

Mała Instytucja Płatnicza funkcjonuje w Polsce od 2018 r. MIP może świadczyć wszystkie tradycyjne usługi płatnicze – w tym prowadzić rachunki czy wydawać karty płatnicze.

Licencja  MIP może prowadzić działalność wyłącznie na terytorium Polski, a na rachunkach dla jednego klienta nie może przechowywać w jednym czasie więcej niż 2000 euro, a miesięczna kwota wszystkich transakcji, które może on zrealizować ograniczona jest do 1 500 000 euro.

Dodatkowo MIP nie może świadczyć usług wprowadzonych przez PSD2 – czyli usług opartych o dostęp do rachunku (z wykorzystaniem API). Będąc Małą Instytucją Płatniczą nie można pobierać historii rachunku bankowego, ani inicjować transakcji z rachunku prowadzonego przez bank.

Open Banking (otwarta bankowość)

Otwarta bankowość to termin odnoszący się do ogółu usług i technologii w obszarze finansów, opartych o otwarte interfejsy programistyczne (Open API), umożliwiające budowę aplikacji i serwisów wykorzystujących dane lub usługi udostępnianie przez instytucje finansowe.

Poza tym określenie obejmuje zagadnienia transparentności dostępu dodanych finansowych oraz zarządzania dostępem do nich.

Otwarta bankowość ma wzmocnić konkurencyjność w sektorze bankowym. Banki będą musiały udostępnić stronom trzecim dostęp do rachunków klientów (za ich zgodą) poprzez otwarte API.

PSD2

PSD2 to dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 listopada 2007 r. w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego

Dyrektywa PSD2 zawiera przepisy odnoszące się do płatności elektronicznych realizowanych wewnątrz Unii Europejskiej. Przepisy zostały opracowane po to, by zwiększyć bezpieczeństwo płatności elektronicznych. Jej celem jest również zapewnienie ochrony danych osób korzystających z usług podmiotów finansowych. PSD2 ma też ułatwić przeprowadzanie płatności międzynarodowych wewnątrz UE.

Standard FIDO

Standard FIDO określa zabezpieczenia biometryczne, wykorzystywane w usługach, zwłaszcza finansowych. Zgodność z tym standardem oznacza, że sprzęt spełnia wymagania dotyczące bezpieczeństwa i prywatności. Użytkownicy łączą się ze swoimi usługami sposób bezpieczny, po zarejestrowaniu swojego urządzenia.

Korzystając z FIDO, usługodawcy otrzymują wymagane do uwierzytelnienia informacje o użytkownikach, i jednocześnie nie muszą gromadzić innych danych osobowych.

Tokenizacja

Tokenizacja zastępuje dane wrażliwe unikalnymi symbolami. Tokeny pozwalają użytkownikom na zachowanie istotnych informacji o ich kartach kredytowych i transakcjach bez naruszania bezpieczeństwa. Zamienia również złożone informacje w krótkie, użyteczne kody.