Fundusze europejskie dla konsorcjów naukowo-przemysłowych
Głównym celem konkursu jest znaczące zwiększenie skali wykorzystania nowych rozwiązań technologicznych, niezbędnych dla rozwoju rodzimych przedsiębiorstw oraz poprawy ich pozycji konkurencyjnej. „Projekty aplikacyjne” są realizowane dzięki środkom z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój z Funduszy Europejskich.
– Innowacyjne projekty, które otrzymują wsparcie w konkursie służą gospodarce i społeczeństwu. Dlatego od początku funkcjonowania programu „projekty aplikacyjne” w pięciu konkursach przeznaczyliśmy już łącznie ponad 600 mln zł na nowatorskie projekty polskich naukowców i przedsiębiorców – mówi Wojciech Murdzek, minister nauki i szkolnictwa wyższego. – Wkrótce poznamy również projekty wybrane do dofinansowania w 6. konkursie, do którego NCBR wydłużyło nabór, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom wnioskodawców w czasie epidemii koronawirusa w Polsce. – uzupełnia minister Murdzek.
Program „Projekty aplikacyjne” cieszy się dużym zainteresowaniem wnioskodawców. W dotychczas zrealizowanych 5 konkursach dofinansowanie uzyskało ponad 120 projektów.
Różnorodni wnioskodawcy
– W każdej edycji konkursu przyjmujemy zgłoszenia od licznej grupy bardzo różnorodnych wnioskodawców, których pomysły odpowiadają na wyzwania naszego życia w wielu obszarach. Siłą inicjatywy jest połączenie doświadczenia naukowców i przedsiębiorców. W ramach ich współpracy efekty prac badawczych, które niejednokrotnie zostałyby tylko w laboratorium lub na sali wykładowej, dzięki konkursowi są komercjalizowane i wdrażane – mówi Wojciech Kamieniecki, dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
Regulamin konkursu nie wskazuje konkretnego obszaru badawczego, ale niezbędne jest, aby projekty wpisywały się w tzw. „krajową inteligentną specjalizację”. Eksperci ocenią także opłacalność wdrożenia pod kątem tego, czy pomysły mają potencjał rynkowy i czy znajdą klientów. Wartość kosztów kwalifikowalnych projektu musi wynosić co najmniej 1 mln zł.
O dofinansowanie mogą starać się wyłącznie konsorcja, złożone maksymalnie z pięciu podmiotów, w skład których wejdzie co najmniej jedna jednostka naukowa i co najmniej jedno przedsiębiorstwo. Ubiegające się o wsparcie projekty powinny obejmować realizację zarówno badań przemysłowych, jak i eksperymentalnych prac rozwojowych lub wyłącznie tych ostatnich. Elementem projektu mogą być również prace przedwdrożeniowe. Podobnie jak w przypadku innych konkursów NCBR, finansowanych z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, miejsce realizacji projektu musi znajdować się w regionie słabiej rozwiniętym (tj. poza województwem mazowieckim).
Nabór wniosków potrwa od 1 do 31 lipca br. Konkurs realizowany jest w ramach działania 4.1. „Badania naukowe i prace rozwojowe”, poddziałania 4.1.4 „Projekty aplikacyjne” Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój.
Impuls dla rozwoju gospodarki morskiej
Jednym z rozwiązań, których rozwój wsparły środki z programu „Projekty aplikacyjne” jest innowacyjny na rynku transportu morskiego projekt AVAL, który otrzymał dofinansowanie w wysokości ponad 9,2 mln zł. Tworzące go polskie konsorcjum naukowo-przemysłowe włączyło się w bardzo intensywny dziś nurt badań nad autonomicznością statków morskich. Rezultatem projektu jest technologia autonomicznej nawigacji morskiej wspieranej przez dron obserwacyjny.
Rozwój technologii podnoszących poziom bezpieczeństwa na morzu jest bardzo ważny. Przykładowo tylko w 2018 r. miało miejsce ponad 2 000 kolizji statków, których średni koszt przekracza pół miliona dolarów. Koszt ten nie obejmuje trudnego do wyceny życia i zdrowia ludzkiego i kosztu ładunku, który może wielokrotnie przewyższyć koszt samego statku. Tymczasem ponad 80% kolizji jest spowodowanych przez błędy ludzkie, łatwo więc obliczyć potencjalne korzyści płynące z tytułu ograniczenia ich wpływu – tłumaczy dr Jolanta Koszelew, kierownik projektu AVAL, z Politechniki Białostockiej.
Obraz z kamery zamontowanej na dronie, po przetworzeniu przez system rozpoznawania obrazu (SRO), dostarcza do systemu nawigacyjnego informacje o obiektach, które są trudne do wykrycia dla radaru i nie posiadają systemu automatycznej identyfikacji (AIS). SRO wykrywa, klasyfikuje i pozycjonuje obiekty takie jak niewielkie plastikowe jednostki rekreacyjne, góry lodowe, dryfujące kontenery, duże ssaki morskie czy plamy olejowe, wspomagając równocześnie obserwację wzrokową prowadzoną przez nawigatora. Po wprowadzeniu jednostek autonomicznych, AVAL zastąpi pracę nawigatora na statku i będzie monitorowany przez nawigatora na lądzie. Ta zmiana przyniesie olbrzymie korzyści społeczne. Marynarze, których tylko w Polsce jest około 80 tys. nie będą opuszczać rodzin na wielomiesięczne kontrakty. Nie będą również narażeni na niebezpieczeństwa, zaczynając od tych naturalnych jak np. sztormy, kończąc na niebezpieczeństwie porwania czy też utraty życia z rąk piratów.
– Już teraz obserwowana jest zmniejszona popularność zawodu marynarza. Wpływają na to m.in. wcześniej wymienione aspekty. Prognozuje się [BIMCO, 2016], że w 2025 roku będzie brakowało niemal 150 tys. oficerów. Wprowadzenie jednostek autonomicznych, którymi będzie nawigował system AVAL, to również wymierne korzyści ekonomiczne – mówi dr Jolanta Koszelew. – Projekty aplikacyjne to działanie, dzięki któremu polskie konsorcja naukowo-przemysłowe mogą pracować nad przełomowymi technologiami i konkurować ze światowymi markami. Takie projekty B+R są szczególnie ryzykowne, a jednocześnie mają olbrzymi potencjał. Wdrożenie rezultatów daje wieloletni impuls rozwojowy dla całej gałęzi gospodarki kraju, w którym nastąpi implementacja opracowanej technologii. Dlatego jesteśmy przekonani, że zastosowanie wyników projektu AVAL, przyczyni się do rozwoju polskiej gospodarki morskiej – dodaje dr Koszelew.
Projekt AVAL jest realizowany przez konsorcjum w składzie: Politechnika Białostocka (lider konsorcjum), Fundacja Bezpieczeństwa Żeglugi i Ochrony Środowiska w Iławie, Sup4Nav sp. z o.o. w Szczecinie (spin-out pracowników Akademii Morskiej w Szczecinie) oraz UpLogic sp. z o.o. w Białymstoku (spin-off Politechniki Białostockiej).
Więcej informacji o 7. konkursie „Projekty aplikacyjne” oraz nabór wniosków na stronie NCBR.
