1,7 milionowa populacja tego regionu odznacza się jednym z najwyższych wskaźników umiejętności czytania i pisania (99%) i wysoką znajomością najnowszych technologii. Każdego roku ponad dwa tysiące studentów otrzymuje dyplom ukończenia studiów wyższych na technicznym kierunku. Internet dla wielu mieszkańców Gazy jest jedynym oknem na świat, bo większość z nich z powodu zamkniętych granic nigdy nie oddaliła się od swojego domu dalej niż na odległość 30 km. Mieszkańcy tego regionu zmagają się również z wieloma innymi przeszkodami. W Strefie Gazy występuje najwyższy współczynnik bezrobocia na świecie, sięga on ponad 50% i najbardziej dotyka ludzi młodych. 80% ludności jest uzależniona od pomocy humanitarnej. Problemy ekonomiczne i niepewna sytuacja polityczna stawiają liczne wyzwania przed przedsiębiorcami, którzy mimo pojawiających się problemów – a może z ich powodu – mają nadzieję na osiągnięcie sukcesu i rozwój własnego startupu.
Na zdjęciu: Uczestnicy Startup Weekendu 2013 | Photo Credit: Magic Lens for Mercy Corps
GSG pierwszy i jedyny akcelerator w Gazie
Gaza Sky Geeks (GSG) został utworzony w 2011 roku przez Mercy Corps, międzynarodową organizację humanitarną, która otrzymała na ten cel od Google.org jednorazowe wsparcie w wysokości 900 000$. Głównym zadaniem GSG jest stworzenie warunków pracy młodym przedsiębiorcom i umożliwienie im nawiązania kontaktu z inwestorami i mentorami spoza regionu. Biuro GSG zapewnia uczestnikom programu między innymi przestrzeń do pracy ze stałym dostępem do prądu i wifi, co w kraju, w którym codzienne przerwy w dostawie elektryczności mogą trwać ponad 16 godzin, jest znaczącą pomocą. GSG organizuje wydarzenia i spotkania umożliwiające lokalnym przedsiębiorcom tworzenie sieci kontaktów.
Co roku zaprasza również specjalistów z zagranicy, którzy na miejscu bądź za pośrednictwem aplikacji skype lub google hangouts, prowadzą szkolenia i motywują startupowców do rozwijania własnych pomysłów. W 2014 udało się pozyskać pierwszych zagranicznych inwestorów, którzy wsparli lokalne startupy, dostrzegając ich potencjał. Niestety eskalacja konfliktu izraelsko-palestyńskiego w 2014 groziła zamknięciem inicjatywy, ale GSG postanowiła zebrać fundusze potrzebne na swoją działalność poprzez platformę crowdfundingową indiegogo. Sukces akcji znacznie przekroczył oczekiwania jej inicjatorów, liczących na zdobycie 70 000$ niezbędnych do dalszego funkcjonowania programu. W ciągu dwóch miesięcy trwania zbiórki udało się zebrać ponad 267 000$.
Branża IT nie tylko domeną mężczyzn
Strefa Gazy wyróżnia się wyjątkowo wysokim współczynnikiem udziału kobiet w branży technologicznej. Podczas organizowanego w zeszłym roku przez GSG Startup Weekend spośród 150 uczestników, prawie 50% stanowiły kobiety. Gaza jest jednym z wielu miejsc w regionie MENA, w których zaangażowanie kobiet w branżę technologiczną jest znacznie wyższe niż w innych częściach świata. Statystyki pokazują, że podczas gdy średnio tylko 10% przedsiębiorców w branży informatycznej stanowią kobiety, w regionie Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej udział kobiet to aż 23%. Wielu ekspertów tłumaczy to zjawisko brakiem w świecie arabskim powszechnego przeświadczenia, że dziewczyny są gorsze w naukach ścisłych.
Na zdjęciu: Mentor i uczestniczka Startup Weekend Gaza 4.0 | Credit: Magic Lens for Mercy Corps
W Strefie Gazy aż 60% studentów informatyki to kobiety. Dla wielu dziewczyn największą przeszkodą przed rozpoczęciem pracy nad własnym startupem może być sprzeciw rodziny, która nie zawsze popiera ich działania. Dla mieszkańców Strefy Gazy pojęcie startupu pozostaje obce, a od żon, czy córek kończących studia oczekuje się znalezienia pracy szybko przynoszącej dochód. GSG często występuję w roli mediatora, spotykając się z rodzinami uczestniczek programu, którym tłumaczy sens ich pracy i przedstawia dalsze perspektywy. Choć GSG nie oferuje finansowania startupów, często przekazuje minimalne stypendia, które stanowią rodzaj wypłaty do czasu, gdy startup nie zacznie zarabiać.
Startupy ze Strefy Gazy
Projekty, nad którymi pracują Palestyńczycy, często są wzorowane na zachodnich produktach, jak np. Wasselni, czyli aplikacja, która pozwala przekształcić taksówkę w transport publiczny i zabrać więcej pasażerów podczas jednego kursu. Wiele jednak z powstających w Gazie startupów jest odpowiedzią na lokalne potrzeby i oferuje rozwiązania problemów w zachodnim świecie nieznanych. Sabeel jest aplikacją mobilną, która dzięki stworzonej społeczności pomaga muzułmanom za granicą odnaleźć restauracje i sklepy oferujące jedzenie halal (dozwolone przez Islam). Tanaffas pozwala na anonimowe skorzystanie z porady psychologa, którego usługi nadal pozostają w świecie arabskim tematem tabu. Podobnie działa TebCare, stworzona przez czterech lekarzy aplikacja umożliwia uzyskanie szybkiej porady medycznej wykwalifikowanych specjalistów, ich twórcy pragną rozszerzyć swoją działalność również w innych arabskojęzycznych krajach.
Być może powstające w Strefie Gazy inicjatywy pozwolą rozwinąć rynek aplikacji mobilnych w świecie arabskim, który każdego roku zdobywa coraz więcej użytkowników, lecz nadal nie przedstawia wystarczająco bogatej oferty.
–
Katarzyna Zajic
Absolwentka iranistyki i kulturoznawstwa krajów Bliskiego Wschodu. Oprócz podróży i poznawania obcych kultur pasjonuje ją świat najnowszych technologii. Z zaciekawieniem przygląda się branży technologicznej w Iranie i pozostałych państwach regionu. Angażuje się w promowanie osiągnięć lokalnych przedsiębiorców i potencjału rynku IT w krajach rozwijających się.
