Każdy przedsiębiorca, który zakłada firmę (bez względu na jej formę), musi określić rodzaj działalności, jaką będzie wykonywał. Oznacza to wybór odpowiednich kodów Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD). Jak określić taki kod dla swojego biznesu? Co zrobić, jeśli nie ma odpowiedniej pozycji?
PKD to zbiór kodów, które przypisane są do wszelkich możliwych rodzajów działalności, jakie może prowadzić firma. Znaki w takim kodzie mają pięć poziomów złożoności – każdy następny jest bardziej szczegółowy. Podział obejmuje:
- sekcje,
- działy,
- grupy,
- klasy,
- podklasy.
Pozwala to na precyzyjne określenie, czym zajmuje się dane przedsiębiorstwo. Każda firma zarejestrowana lub rejestrująca się w Polsce, musi określić taki kod PKD. Nie ma znaczenia, czy jest to jednoosobowa działalność gospodarcza, spółka z o.o., czy spółka akcyjna – wszyscy korzystają z tej samej klasyfikacji.
Pytanie: po co w ogóle taki spis kodów istnieje? Na to pytanie odpowiada Aneta Górska – ekspert Tax Care, który od kilkunastu lat szkoli przedsiębiorców i doradców. PKD zostało stworzone po to, aby urzędy mogły łatwiej korzystać z bazy np. do celów podatkowych. Innym zastosowaniem są potrzeby krajowego rejestru podmiotów gospodarczych REGON. Z PKD korzysta również Główny Urząd Statystyczny – na przykład do ekonomicznej analizy rozwoju gospodarczego, czy do zestawień informacji statystycznych i porównań z innymi krajami.
Wybór odpowiedniego kodu PKD
Przy jednoosobowej działalności gospodarczej oraz przy spółce cywilnej, kod PKD wpisuje się we wniosku CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej). W przypadku pozostałych podmiotów taki wpis wykonuje się w KRS (Krajowy Rejestr Sądowy).
Na pierwszym miejscu w formularzu wpisuje się rodzaj działalności przeważającej. To obszar działalności, który będzie dominował w firmie. Można łatwo to określić na podstawie procentowego udziału poszczególnych działań w wartości wszystkich przychodów lub procentowym udziale wykonywanej pracy przez osoby zatrudnione w firmie.
W celu określenia prawidłowego kodu PKD można korzystać z gotowych wyszukiwarek. – Każdy kod ma opisany zakres czynności, których dotyczy. Określa też czego nie obejmuje. Można skorzystać z programu, który automatycznie wyszuka kody PKD po wpisaniu kluczowych słów. Program jest dostępny na stronie: www.biznes.gov.pl. Można również wystąpić z prośbą do GUS (Główny Urząd Statystyczny) w celu ustalenia numeru PKD. Można to zrobić poprzez stronę: lodz.stat.gov.pl – dodaje Aneta Górska z Tax Care.
Może okazać się, że w ramach jednej działalności trzeba wybrać kilka kodów. Kody PKD, które można dodatkowo wpisać, oznaczają wszystkie pozostałe działalności, które będą wykonywane w ramach prowadzonej firmy – w efekcie których powstaną produkty lub będą wykonywane usługi. Nazywamy to działalnością drugorzędną.
W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej nie ma wytycznych co do możliwej liczby kodów. Ograniczeniem są tylko koncesje lub uprawnienia do niektórych czynności. Natomiast w przypadku działalności zarejestrowanych w KRS od 1 grudnia 2014 istnieje ograniczenie do 10 kodów.
Brak odpowiedniego kodu PKD
Co zrobić, jeśli nasza działalność nie jest sklasyfikowana w PKD? W takiej sytuacji należy zastosować kod usługi bądź sprzedaży najbardziej zbliżony do prowadzonej działalności.
Jeśli mamy problem i chcemy ustalić odpowiedni numer PKD, możemy złożyć wniosek do Ośrodka Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w Łodzi. Dokument można złożyć:
- osobiście,
- za pośrednictwem poczty,
- faksem,
- poprzez mail.
Wysokość opłaty zależy od liczby nadanych przez ośrodek kodów PKD. Okres oczekiwania wynosi 30 dni kalendarzowych, w przypadku skomplikowanych spraw termin może się wydłużyć do 60 dni. Więcej informacji można znaleźć na stronie internetowej Urzędu Statystycznego w Łodzi.
Rozszerzanie działalności firmy
Po założeniu działalności gospodarczej można dowolnie zmieniać i dodawać numery PKD. Natomiast niektóre firmy, które otrzymały dotacje (np. z Urzędu Pracy dla bezrobotnych) na ściśle określony rodzaj działalności, muszą upewnić się, czy takie zmiany są dozwolone.
W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej oraz spółki cywilnej zmiany są bezpłatne, wystarczy złożyć wniosek CEiDG (aktualizacja). Natomiast firmy, które są zarejestrowane w sądzie, dokonują zmian składając wniosek KRS-ZM. Jego koszt to 250 zł w przypadku składania go online i 350 zł, w przypadku składania go u notariusza.
Konsekwencje braku lub wpisania złego kodu PKD
Nie ma określonych kar podatkowych za złe dobranie numeru PKD lub jego pominięcie. Niektóre organy podatkowe stoją na stanowisku, że jeśli dane przedsiębiorstwo nie ma wpisanego odpowiedniego numeru PKD, to nie można go za to ukarać.
– Uważam, że takie stanowisko jest błędne. Zalecam jednak zachowanie staranności i aktualizowanie kodów PKD. Zmniejszy to ryzyko kontroli z Urzędu Skarbowego. Problem może się pojawić, jeśli przedsiębiorca wybierze kod, który narzuca rejestrację do VAT, a chciał skorzystać ze zwolnienia lub będzie chciał być opodatkowany ryczałtem od przychodów a błędnie dobrany kod na to nie pozwoli. Kolejną kwestią są koncesje i licencje, do których uzyskania może być wymagany konkretny kod PKD – podsumowuje Aneta Górska z Tax Care.
Jak widać temat kodów PKD nie jest skomplikowany. Nawet jeśli przedsiębiorca nie wybierze odpowiednich oznaczeń na początku działalności, w każdym momencie może to zmienić. Niemniej warto dobrze przemyśleć wybór działalności dominującej, by w przyszłości nie mieć problemów z podatkiem VAT lub koncesjami i licencjami. W razie wątpliwości zawsze można skorzystać z wyszukiwarek internetowych, lub poprosić o interpretację indywidualną.
