Fot. Arek Bierna
Barciak większy utylizuje plastik?
Adrian Grzonka i Paulina Frątczak to uczniowie Zespołu Szkół nr 6 w Jastrzębiu-Zdroju. Nastolatkowie jako pierwsi na świecie udowodnili, że larwy mola woskowego – barciaka większego – są zdolne do utylizacji worków foliowych. Za swoje odkrycie otrzymali złoty medal w kategorii „ochrona środowiska”, nagrodę specjalną „Canadian Special Award” i „Best Young Inventors Award” w Międzynarodowym Konkursie Innowacyjności iCAN 2021 w Kanadzie.
Do przeprowadzenia testu popchnął ich tekst naukowy z 2017 r., w którym wskazano, że larwy barciaka większego rozwijają się w odmienny sposób w zależności od dostępu do pożywienia czy temperatury. Adrian i Paulina spędzili ostatni okres na hodowli i obserwacji larw mola woskowego. Tj. jak zachowują się i rozwijają w różnych warunkach termicznych.
– Przeprowadzone badania wykazały, że larwy Galleria Mellonella w niskich temperaturach tj. 18°C są bardziej ospałe, mają spowolniony cykl życiowy przez co żyją dłużej niż w wyższych temperaturach, aczkolwiek nie przekłada się to na większą ilość utylizowanego polietylenu. Larwy hodowane w temperaturze 24°C wykazały większe zużycie folii polietylenowej, niż te przetrzymywane w niższych temperaturach, pomimo ich mniejszej przeżywalności i szybszego tworzenia przez nie kokonów – mówią młodzi odkrywcy.
Mole woskowe zwalczą problem utylizacji plastiku?
Para sprawdziła również, jak wyglądać będzie przeżywalność larw, gdy te dokarmiane będą również podstawowym woskiem. Okazało się, że przeżywają one w 81% przypadków.
– Większy ubytek masy folii polietylenowej zaobserwowano w terrarium, w którym stosunek wosku pszczelego do folii polietylenowej wynosił 1:1 (larwy były bardziej aktywne). Jeżeli stosunek dostarczonego wosku pszczelego i folii polietylenowej wynosił 2:1 – zauważono mniejsze spożycie folii polietylenowej, a także mniej larw przepoczwarzyło się w ćmy – podkreślają autorzy badania.
Cały okres badania trwał przez kilkanaście miesięcy. Adrian Grzonka i Paulina Frątczak są obecnie na ustach wszystkich i pojawiają się w największych krajowych mediach. Ich badanie nagłośnił również dr Maciej Kawecki z Wyższej Szkoły Bankowej w Warszawie.
Zobacz post dr. Macieja Kaweckiego.