Zacznijmy zatem od samej komunikacji: jest nią wszystko co związane z Twoją firmą. Nie zamykaj się jedynie na to, że tworzysz nowe produkty, usługi, czy wprowadzasz innowacje do istniejących już rozwiązań. Swojemu otoczeniu możesz w odpowiednim kontekście opowiedzieć o logotypie firmy, opakowaniu produktu, interfejsie aplikacji czy uniformach swoich pracowników. Do worka zwanego komunikacją dorzuć materiały dystrybuowane w imieniu marki czy opinie konsumentów i ekspertów wypowiedziane na jej temat.
Wszystkie te przekazy niosą za sobą informacje składające się na wizerunek tworzonego startupu. Aby docierały do odpowiednich osób i przyniosły odpowiednie rezultaty, powinny być spójne ze strategią marki. Tu pojawia się pewna trudność. Mówić możemy o wszystkim, lecz warto abyśmy robili to w sposób przemyślany i skrupulatny. Jak więc zaprojektować strategię swojego startupu, aby przynosiła zamierzone efekty?
Analiza sytuacji, czyli zacznijmy od początku
Pierwszym elementem układanki jest analiza i ustalenie sytuacji, w której obecnie znajduje się marka. Zatem zanim podejmiesz trud projektowania strategii poznaj środowisko, w którym będzie funkcjonował twój biznes. Zrób analizę SWOT. Zadaj sobie trud i pomyśl nad mocnymi i słabymi stronami startupu. Skup się na poszukiwaniu szans i zagrożeń, które może napotkać startup.
Nie zapomnij także odpowiedzi na pytania: komu dedykujesz swój produkt lub usługę? Jakie tendencje konsumenckie charakteryzują Twoich odbiorców. Steve Jobs tworząc Apple nie określał grupy docelowej. Użytkownicy Maca nie cechowali się konkretnym wiekiem, zamożnością, wykształceniem czy płcią. Steve Jobs w swoich produktach nawiązał do stylu życia swoich konsumentów. W każdym z nich była zawarta obietnica lepszego świata. Poświęć więc chwilę na poszukiwanie niszy i trendów, w których możesz osadzić swój startup. Znajdź wyróżniki, cechy charakterystyczne dla Twojego biznesu. Nie zapomnij o zdefiniowaniu swojej konkurencji i sprawdź jakie aktywności podejmuje w celu zwiększenia rozpoznawalności swojej marki.
S jak strategia komunikacji
Gdy poznasz już swoich sprzymierzeńców i przeciwników, a także znasz swoje miejsce na rynku możesz przejść do określenia celów, które uporządkują Twoje pomysły na komunikację. Na początek cele strategiczne, które będą wyznaczały główne kierunki i zadania twojej marce. Do nich możesz zaliczyć stworzenie silnej marki, zwiększenie jej rozpoznawalności lub zagospodarowanie niszy rynkowej, wykreowanie trendu lub zdobycie pozycji lidera na rynku.
Następnie wyznacz cele krótkoterminowe. Metodą drobnych kroków możesz osiągać więcej, czerpiąc również satysfakcję z widocznych elementów Twojej pracy. Zatem określ dla swojego startupu również cele pośrednie takie jak: osiągnięcie pułapu 2000 polubień na Facebooku, dwie publikacje w mediach branżowych, satysfakcjonującą klikalność Twojego bloga czy pojawienie się na wydarzeniu dla startupowców jako prelegent. Za punkt startowy może posłużyć model SMART, który ułatwia precyzowanie celów. Te powinny być:
Specific – konkretne, przemyśl co chcesz osiągnąć
Measurable – mierzalne, abyś miał satysfakcje ze swojej pracy musisz widzieć jej efekty
Achievable – osiągalne, ale zawsze ambitne
Realistic – możliwe do zrealizowania, nie wykraczaj poza swoje zasoby
Time-bound – o określonym horyzoncie czasowym, przeznacz na ich realizację określona ilość czasu, także z perspektywy motywacji do pracy
Zamiast sypać pomysłami z rękawa, skup się na dopracowaniu jednej spójnej koncepcji tzw. big idei, która będzie towarzyszyć twojej komunikacji.
Show must go on
W kolejnym etapie sprecyzuj narzędzia, które pozwolą ci na realizację założonych celów. Do wykorzystania masz kontakty z mediami, działania wizerunkowe, komunikację wewnętrzna, relacje z inwestorami czy działania w social media. Przemyśl czy twoja komunikacja ma być skierowana na pozyskiwanie inwestorów, zdobywanie klientów czy może nowego zespołu. Każda z tych grup będzie reagowała na inne kanały komunikacji, inny rodzaj przekazów. Zatem nie opieraj swojej komunikacji jedynie na komunikatach do mediów. Pamiętaj, że najgorsze co może się wydarzyć to, gdy Twoi pracownicy czy partnerzy dowiedzą się o sukcesie startupu w drugiej kolejności. Zgłaszaj się do konkursów, opowiadaj o swoim biznesie, informuj media o swoich sukcesach. Sam zdecyduj czy wybierzesz drogę tradycyjną czy kreatywną.
Komunikacja Twojego startupu nie wystartuje, dopóki nie będziesz wiedział, o czym będziesz chciał poinformować sprzyjające ci otoczenie. Dlatego w kolejnym etapie sformułuj istotne dla Twojej firmy przekazy. Ten zabieg pozwoli na utrzymanie strategii w ryzach i stworzenie spójnej komunikacji. Informuj zatem o nowych produktach i usługach, aktualizacjach, zdobytych nagrodach, pozyskanych inwestycjach. Do każdego przekazu dostosuj odpowiednia taktykę. O nowym produkcie powiadom media, za pomocą informacji prasowej. O nowym oprogramowaniu w firmie powiedz swoim pracownikom, wysyłając mailing lub newsletter. Z kolei nowemu partnerowi wyślij video lub kartkę z nadzieją owocnej współpracy. W mediach biznesowych postaraj się zaistnieć, dzięki informacji o nowej inwestycji. Sam zdecyduj czy twoja komunikacja będzie prowadzona w sposób tradycyjny czy kreatywny.
Poczuj satysfakcję z osiągniętych efektów
Żeby widzieć postępy swojej pracy, w strategii ujmuj również mierniki realizacji Twoich celów. Na bieżąco oceniaj skuteczność podejmowanych działań. Gdy minie założony czas na realizację strategii sprawdź czy wyznaczone cele zostały osiągnięte. Istotnym elementem tego procesu jest pomiar jakościowy, bądź ilościowy. Oceń również jak długo trwała realizacja celów oraz jakie koszty w związku z tym poniosłeś. Pomocny będzie przy tym monitoring mediów, statystyki z Facebooka, informacja zwrotna od partnerów, wyniki sprzedaży oraz prowadzonych kampanii.
Na koniec weź dwa oddechy i przypomnij sobie słowa twórcy Basecampa, który twierdził że nie ma sensu tworzyć planu działań, który byłby dłuższy niż jedna kartka A4. Jako startup na początkowym etapie rozwoju szczególna uwagę skup na stworzeniu krótkiego, lecz treściwego planu komunikacji.
–
Autorka tekstu:
Olga Wójcik
Account Executive w Consulting&More
