Aby zwiększyć swój poziom oszczędności warto poznać kilka metod przydatnych do osiągnięcia wyznaczonego celu oraz zwiększyć świadomość w jaki sposób nasz mózg determinuje podejmowane przez nas decyzje.
1. 1 000 > (500 + 500)
Rozpoczynając od aspektu psychologicznego z pełną świadomością mogę potwierdzić zasadność poniżej formuły:
1 000 > (500 + 500)
Z psychologicznego punktu widzenia jesteśmy skłonni w większym stopniu zaakceptować wydatek 500 PLN i następny o wartości 500 PLN w krótkim odstępie czasu, aniżeli jednorazowy wydatek 1 000 PLN. Takie odczucie oznacza, że dla naszego mózgu 1 000 PLN jest psychologicznie większą wartością od sumy 500 PLN oraz 500 PLN. Z tego też względu w sprzedaży często stosowany jest cross selling, odzwierciedlany poprzez oferowanie dodatkowych produktów, usług, do tych które dotychczas wybraliśmy. Jednym z rozwiązań, umożliwiającym uniknięcie takiej pułapki myślenia jest sporządzenie budżetu domowego.
2. 12-miesięczny budżet
Jedną z bardziej wartościowych metod pomocnych w zwiększeniu poziomu własnych oszczędności jest wykonanie budżetu domowego w 12-miesięcznym horyzoncie czasu oraz bieżące kontrolowanie wydatków. Budżet warto podzielić na cztery kategorie obejmujące:
-
wydatki na jedzenie (np. restauracja, artykuły spożywcze, pozostałe),
-
wydatki na dobra standardowe (np. utrzymanie auta, prezenty, dzieci, odzież i kosmetyki, sport i rozrywkę, podróże, opiekę zdrowotną, pozostałe),
-
wydatki na dom/mieszkanie (czynsz, kredyt, wyposażenie, pozostałe),
-
wpływy.
Określając wydatki w 12-miesięcznym horyzoncie czasu z dopasowaną do nas szczegółowością w ramach głównych kategorii oraz wpływy możliwe do uzyskania wyznaczamy sobie cel do zrealizowania.
Na podstawie takiej analizy jesteśmy w stanie:
-
określić ile miesięcy potrzebujemy, aby zaoszczędzić np. 20 tys. PLN,
-
określić te kategorie wydatków, które stanowią największy udział w łącznej wartości wydatków i skoncentrować się na tych grupach o największej wartości,
-
dokonywać zakupu tylko tych dóbr, które zostały wcześniej zaplanowane,
-
wyeliminować emocjonalne, instynktowne zakupy na rzecz racjonalnych decyzji.
Otrzymując wynagrodzenie na początku miesiąca warto planowane oszczędności przelać na konto/lokatę o ograniczonej możliwości dysponowania, dzięki czemu mamy dodatkową motywację i ograniczenie do nie wydawania więcej niż uprzednio zostało zaplanowane.
O ile zwiększenie poziomu konsumpcji jest zadaniem, z którym bez problemu sobie poradzimy, o tyle wyzwaniem jest zmniejszenie poziomu wydatków, a tym samym zmniejszenie komfortu życia, rezygnacja z dotychczasowych przyzwyczajeń zakupowych. Z tego względu tak istotne jest, aby w ramach wzrostu wpływów utrzymać poziom wydatków na nie większym poziomie niż dotychczas, dzięki temu będziemy mogli coraz więcej zaoszczędzić.
Z jednej strony warto koncentrować się na dywersyfikacji źródeł przychodów, a z drugiej strony poszukać oszczędności w największych grupach wydatków, a utrzymać na niezmienionym poziomie pozostałe wydatki w pozostałych grupach. Jako formę kluczowego wskaźnika naszej efektywności rekomenduję wykorzystać stopę oszczędności wyliczaną jako łączna wartość oszczędności do łącznej wartości wpływów w konkretnym horyzoncie czasu.
Po zastosowaniu powyższych wskazówek efekty będą widoczne już od pierwszego miesiąca prowadzenia budżetu domowego.
Przykład praktyczny
Zakładając, że jestem programistą i planuje wykonanie własnej aplikacji w pierwszej kolejności interesuje mnie, ile muszę przeznaczyć oszczędności, aby rozwijany biznes sam się finansował. Kluczowa jest również wiedza o liczbie miesięcy jakie muszę przeznaczyć na zbudowanie aplikacji i uzyskanie finansowania na dalszy rozwój.
Czas jaki muszę przeznaczyć na wykonanie aplikacji wynosi: 4 miesiące
Czas jaki jest niezbędny do uzyskania dodatkowego finansowania na rozwój aplikacji: 4 miesiące
Łącznie 8 miesięcy od momentu rozpoczęcia pracy nad aplikacją
–
W okresie tych 8 miesięcy moje prywatne wydatki wynoszą średnio: 28000 PLN
Dodatkowo przez 8 miesięcy muszę ponieść wydatek związany z aplikacji na poziomie: 15 000 PLN
Łącznie wydatek przez 8 miesięcy: 43 000 PLN.
–
Średniomiesięczne wpływy: 8 000 PLN
Średniomiesięczne wydatki: 3 500 PLN
Średniomiesięczne oszczędności: 4 500 PLN
Liczba miesięcy do uzyskania oszczędności na poziomie 43 000 PLN: 10 miesięcy
–
Jak widzicie oszczędzanie nie jest wcale takie trudne. Aby osiągnąć sukces na tym polu, wystarczy dobrze zaplanować swoje wydatki i oszczędności tak, by nie doskwierał nam brak funduszy na potrzebne wydatki. W oszczędzaniu nie chodzi przecież o to, by zrezygnować ze wszystkich przyjemności i odkładać jak najwięcej pieniędzy z wypłaty.
–
Krzysztof Janik
Partner Zarządzający w Enterprise Startup
Od przeszło 3 lat gromadzi dane na temat ponoszonych przeze niego wydatków oraz uzyskiwanych wpływów przeznaczając tygodniowo max. 5 min. na uzupełnienie pliku. Im dłużej prowadzi budżet domowy, tym większa jest jego odporność na wszelkiego rodzaju bodźce zewnętrzne, techniki marketingowe. Zauważalnym efektem wykorzystania narzędzia jest zwiększenie racjonalnego gospodarowania. Najlepszym tego przykładem jest fakt, że jego wpływy w przeciągu ostatnich 3 lat wzrosty 2,7 krotnie, a mimo tego poziom wydatków na jedzenie, dobra standardowe, mieszkanie zmniejszył się o 12%. Dzięki temu może coraz więcej zaoszczędzić.
