Zastanawiasz się po co się tym zajmować i czy prawo nie skrępuje rozwoju technologii? Spieszę z odpowiedzią: moim zdaniem prawo nie może ograniczać rozwoju technologii, ale musi wyznaczać standardy i zasady funkcjonowania inteligentnych robotów. Muszą one być bezpieczne, a do tego potrzeba regulacji prawnych. Jest kilka pomysłów na nie.
Jeden z nich zakłada wprowadzenie jednolitego rozporządzenia, inny dyrektywę i zmiany legislacji w poszczególnych krajach a trzeci to oparcie wielu mechanizmów i procesów na kodeksach postępowania i kodeksach etyki.
Wraz ze wzrostem użycia robotów pojawiają się kwestie natury etycznej, w tym związane z prawem do prywatności i bezpieczeństwem. Posłowie Parlamentu Europejskiego proponują ustanowienie dobrowolnego kodeksu etyki w dziedzinie robotyki dla badaczy oraz projektantów, który zapewniłby, że działają oni w zgodzie z zasadami etycznymi i prawnymi oraz, że projektowanie i używanie robotów odbywa się z poszanowaniem godności ludzkiej. Wydaje się, że mocno dotyczy to humanoidów.
Posłowie wzywają również Komisję Europejską, aby rozważyła utworzenie europejskiej agencji robotyki i sztucznej inteligencji, która wspierałaby władze publiczne w dziedzinie techniki, etyki oraz zagadnień prawnych. Być może też ten organ wyznaczyłby zasady opodatkowania pracy robotów czy wnoszenia składek na obowiązkowe ubezpieczenie OC pracy robota.
Jak podkreśla poseł Parlamentu Europejskiego Michał Boni: – Parlament podjął wysiłek, by opisać jakie reguły mamy przyjąć, by roboty funkcjonowały bezpiecznie. W wielu aspektach wystarczy być może zmiana obecnych legislacji czy oparcie się na kodeksach postępowania. Jest to początek nowej współpracy między Parlamentem Europejskim a Komisją, by dziedzina rozwoju robotyki się rozwijała. Należy przygotować programy przejściowe dla osób, które będą w zawodowym kontakcie z robotami – mówił Michał Boni.
Rejestr robotów
Czy pojawi się rejestr robotów? Może tak i wcale nie uważam tego za złe rozwiązanie. Znakowanie urządzeń to nie jest nic nowego. Jak spojrzymy na takie zaawansowane roboty to dobrze by jednak mieć pojęcie na temat choćby zasobów liczbowych i ogólnie ich możliwości. Wydaje się też, że roboty będą certyfikowane by można było ich używać na terenie UE.
Ciekawym pomysłem wydaje się czarna skrzynka montowana w robotach. Pomysł zaczerpnięty z lotnictwa, ale pozwalający prześledzić co poszło nie tak w razie wypadku. Nie jestem nastawiona do niego nadto pozytywnie. Czy robot mógłby ingerować w zasoby czarnej skrzynki? Wydaje mi się, że tak. Szczególnie jakby został zaatakowany z zewnątrz. Wydaje się, że analiza w czasie rzeczywistym dawałaby większa kontrolę człowiekowi nad maszyną.
Kto jednak będzie utrzymywał te sieci i kto będzie przetwarzał te dane? Producent, właściciel robota? To też może wiązać się z ryzykiem.
Czy nowe regulacje wprowadzą bazowe wynagrodzenie?
– Roboty będą oddziaływać na rynek pracy. Mogą uzupełniać pracę ludzką, współpracować z ludźmi, pomagać im, a cięższe prace wykonywać w całości zamiast człowieka. Wydaje się, że opodatkowanie pracy robotów nie jest dobrym pomysłem na ten moment tak samo jak bazowe wynagrodzenie – mówił Michał Boni, poseł Parlamentu Europejskiego, na spotkaniu pt. „Prawo w robotyce. Jego zdaniem, trzeba tworzyć zachęty do zdobywania nowych umiejętności, w tym kompetencji cyfrowych.
– Należy przygotować programy przejściowe dla osób, które będą w zawodowym kontakcie z robotami. Element edukacyjny jest kluczowy. Drugi element to nauka kodowania – dodał.
Odpowiedzialność
Kto będzie ponosił odpowiedzialność za robota, a kto będzie miał prawo do własności intelektualnej wytworzonej przez niego? To bardzo ważne zagadnienia, nad którymi teraz będziemy pracować. Cieszę się, że mam przyjemność przyglądać się tym pracom z bliska. Jeśli temat Ciebie interesuje podziel się wpisem, napisz komentarz i zapraszam także do kontaktu.
–
Beata Marek IT&IP
Lawyer, cyberlaw.pl
Analizuje innowacje e-usług i możliwości ochrony. Łączy biznes z prawem i bezpieczeństwem teleinformatycznym. Pomaga zyskać przewagę na rynku projektom internetowym i firmom technologicznym. Masz pytania? Pisz śmiało: [email protected].
