– Dyrektywa CSRD ma na celu nie tylko zwiększenie liczby firm raportujących swoje działania w zakresie zrównoważonego rozwoju, ale także zapewnienie większej porównywalności tych informacji na poziomie europejskim. Harmonogram stopniowo włącza kolejne grupy firm w obowiązek raportowania. Wpływ tych regulacji rozciągnie się daleko poza przedsiębiorstwa pierwotnie objęte przepisami. Firmy zobowiązane do stosowania nowych przepisów będą oczekiwały od swoich dostawców przestrzegania określonych standardów, co spowoduje rozprzestrzenienie się tych wymogów na cały rynek – tłumaczy Magdalena Burzyńska, ESG International Director Ayming Group.
Zrównoważony rozwój w biznesie: między deklaracjami a działaniem
Mimo globalnej presji oraz nowych regulacji, firmy wydają się być co najmniej powściągliwe w swoich planach. Zgodnie z danymi zawartymi w „Międzynarodowym Barometrze Innowacji 2024” autorstwa Ayming Group, tylko 23% ankietowanych w ramach badania przedsiębiorstw uznało zrównoważony rozwój za jeden z trzech głównych priorytetów rozwojowych. W kontekście nadchodzących w Unii Europejskiej zmian jest to wartość zaskakująco niska. Nieco inaczej sytuacja wygląda po wyjściu poza sferę deklaratywną. Przytoczone wcześniej dane nabierają kontrastu, gdy weźmie się pod uwagę fakt, że aż 78% firm przeznacza do 20% swojego rocznego budżetu na inicjatywy związane ze zrównoważonym rozwojem.
– Możliwe, że chociaż zrównoważony rozwój nie jest otwarcie uważany za kluczowy priorytet, wewnątrz organizacji dostrzegane są korzyści płynące z tego typu działań. Wielu liderów biznesu może uznawać zrównoważony rozwój nie tylko za odpowiedź na rosnące oczekiwania społeczne, ale także jako sposób na osiągnięcie oszczędności oraz zwiększenie efektywności. Innymi słowy, firmy mogą nie promować aktywnie swojego zaangażowania w zrównoważony rozwój, jednocześnie świadomie w niego inwestując i widząc bezpośrednie korzyści dla działalności – tłumaczy Burzyńska.
Co naprawdę motywuje firmy?
Głównym czynnikiem napędzającym inwestycje w zrównoważony rozwój są kwestie finansowo-biznesowe. Aż 47% firm wskazuje oszczędności i efektywność jako główne motywy lokowania środków w wyżej wspomniany obszar. Nieco mniej, bo 46% ankietowanych wskazało chęć zwiększenia popytu oraz oddziaływanie trendów rynkowych.
Oszczędności, efektywność oraz chęć zwiększenia popytu i dostosowania się do trendów rynkowych stanowią dla firm kluczowe bodźce do inwestowania w zrównoważony rozwój. Wskazuje to na fakt, że wymierne korzyści biznesowe popychają firmy do działań zrównoważonych bardziej niż względy wizerunkowe czy konieczność dostosowania się do nowych przepisów.
ESG jako katalizator innowacji: Czy polskie firmy dostrzegają potencjał?
Jak sytuacja wygląda w przypadku polskich firm? Czy one również widzą w raportowaniu szansę na zwiększenie dynamiki swojego rozwoju? Czy dostrzegają połączenie między ESG a innowacyjnością?
Dla wielu organizacji ESG może się okazać nie tylko standardem etycznym, ale także źródłem konkurencyjnej przewagi. Odpowiedzialność społeczna i innowacyjność nie tylko mogą iść w parze, ale często się wzajemnie wzmacniają. Choć globalny trend zrównoważonego rozwoju i raportowania ESG jest coraz bardziej widoczny, dane z raportu “Od liczb do innowacji. Jak CFO przyspiesza rozwój biznesu” wskazują, że świadomość polskich firm wciąż nie jest na wystarczającym poziomie. Aż 40% badanych CFO w Polsce uważa, że raportowanie niefinansowe nie będzie miało znaczącego wpływu na rozwój innowacyjności firmy. Tylko co piąty ankietowany przewiduje pozytywny wpływ raportowania ESG na innowacje. Niemal równie niewielu (8%) nie dostrzega związku między ESG a innowacyjnością, podczas gdy 6% obawia się negatywnego wpływu takiego raportowania na innowacyjność.
ESG – główne wyzwania
– Niska świadomość wśród kluczowych osób decyzyjnych w polskich firmach, stanowi jedną z głównych przeszkód w pełnym wdrożeniu standardów zrównoważonego rozwoju. Mnogość kryteriów i wskaźników, które należy uwzględnić w raportach, stanowi kolejną istotną barierę. Jeszcze do niedawna przedsiębiorcy mieli dużą swobodę w wyborze tematów prezentowanych w raportach ESG. Obecnie jednak nowe regulacje narzucają dokładne kryteria raportowania, zarówno ilościowe, jak i jakościowe – tłumaczy Wojtkiewicz.
Europejskie Standardy Zrównoważonego Raportowania (ESRS) zawierają ponad 500 wskaźników sklasyfikowanych w ramach 82 wymogów dotyczących ujawniania informacji (Disclosure Requirements). Podzielone są one na pięć głównych kategorii:
- ESR 1 – Wymagania ogólne,
- ESR 2 – Informacje ogólne,
- ESR 3 – Środowisko – obejmujące takie zagadnienia jak zmiany klimatu, zanieczyszczenia, zasoby wodne i morskie, różnorodność biologiczna i ekosystemy oraz wykorzystanie zasobów i gospodarka w obiegu zamkniętym,
- ESR 4 – Społeczeństwo – dotyczące zagadnień związanych z zatrudnieniem, pracownikami w łańcuchu wartości, otoczeniem społecznym, konsumentami i użytkownikami końcowymi,
- ESR 5 – Ład zarządczy – skupiający się na praktykach biznesowych.