W jaki sposób rozwijać działalność biznesową, aby zachować rentowność i nie splajtować?
Zdjęcie główne artykułu pochodzi z pl.depositphotos.com
Co tak naprawdę znaczy skalowanie?
Wyobraźmy sobie początkującego przedsiębiorcę, stawiającego pierwsze kroki w branży informatycznej. Web developer prowadzący własną działalność gospodarczą oraz tworzący strony internetowe dla firm na lokalnym rynku nie jest przykładem biznesu z potencjałem na skalowanie. Niezależnie od ilości zleceń, głównym ograniczeniem w tego typu biznesie będzie czas, który właściciel może poświęcić na tworzenie stron internetowych. Oprócz korzyści wynikających ze sposobu rozliczania podatku, jednoosobowa działalność gospodarcza niczym nie różni się od pracy na etacie w firmie.
Gdyby nasz bohater, stworzył innowacyjną platformę szkoleń z zakresu web developmentu i sprzedawał ją do klientów zarówno w Polsce jak i za granicą, moglibyśmy mówić o startupie, który można skalować.
W artykule opublikowanym w Harvard Business Review, pojęcie skali w biznesie zostało sprowadzone do sformułowania problem of more: innymi słowy, podczas rozwijania zakresu działalności gospodarczej, zwiększania udziału w rynku i rozpoznawalności marki, głównym wyzwaniem jest zarządzanie zmianą oraz wymiarem działalności w celu utrzymania rentowności przedsięwzięcia. Jak tę ogólną definicję przekuć w konkretne działania? Według mnie, istnieje kilka kluczowych aspektów, których zaadresowanie znacząco zwiększy szanse powodzenia skalowania startupu.
1. Poznaj rynek oraz pracuj nad dopasowaniem produktu
Zanim zapadnie decyzja o wejściu na nowy rynek, należy najpierw odkryć jego specyfikę oraz zrozumieć otoczenie konkurencyjne. Znajomość popytu, zachowań konsumenckich oraz oferty konkurencji umożliwia zbudowanie strategii market entry oraz dostosowania własnego modelu biznesowego do wymagań rynku. Warto zainwestować czas w przeprowadzenie dogłębnej analizy, zwłaszcza, że obecnie łatwo o dostęp do zaawansowanych narzędzi takich jak Google Trends oraz Google AdWords, serwis WatchCount na eBay’u oraz Sales Rank Express na Amazonie, które dostarczą ogromu danych ilościowych na temat preferencji klientów i statystyk sprzedażowych podobnych produktów podobnych do naszego.
2. Zadbaj o właściwą kompozycję zespołu i prostą strukturę organizacyjną
Trudno wyobrazić sobie prężnie działającą firmę bez zarządu, złożonego z doświadczonych managerów, ekspertów w dziedzinach strategii, finansów czy human resources. Notowane na giełdzie spółki płacą krocie swoim executives w celu zapewnienia wzrostu i zdobycia dodatkowych procent udziału w rynku. Rozwijając działalność startupu, nie spiesz się z zatrudnianiem wysoko wykwalifikowanych specjalistów (CFO, ekspert PR, dyrektor ds. zarządzania projektami) – w sytuacji, gdy sprzedaż nie będzie rosła w zakładanym tempie, wysokie pensje kadry zarządzającej znacząco podniosą koszty i obniżą rentowność przedsięwzięcia.
W celu optymalnego skalowania biznesu, należy skoncentrować się na budowaniu zespołu osób wytwarzających produkt i zaangażowanych w dostarczanie wartości dla klienta końcowego. Poprzez utrzymanie jedno lub dwu-stopniowej struktury organizacyjnej, umożliwiamy łatwe zarządzanie firmą i przejrzystość wymiany informacji, odsuwając w czasie konieczność zatrudniania wykwalifikowanej kadry managerskiej.
3. Stwórz przejrzysty model biznesowy
Alexander Osterwalder, autor Business Model Canvas, opisuje model biznesowy jako sposób, w którym organizacja tworzy wartość oraz zapewnia i czerpie zyski z tej wartości. Kluczem na tym etapie planowania strategii firmy, jest określenie unikalnej cechy naszego produktu, która przyciągnie uwagę klientów. Ponadto, należy przemyśleć w jaki sposób zdobędziemy oraz utrzymamy przewagę konkurencyjną. Jednym z kluczowych elementów budowy strategii firmy jest kwestia kształtowania ceny produktu.
Startup z natury generuje niższe koszty niż duże korporacje, więc może pozwolić sobie na obniżkę ceny z zachowaniem dochodowości. Skrojony na miarę model biznesowy to najważniejszy element przetargowy w rozmowach z potencjalnymi inwestorami.
4. Zadbaj o fundusze na rozwój działalności
Statystyki pokazują, że zaniedbanie finansowego aspektu prowadzonej działalności, może okazać się brzemienne w skutkach: około 29% startup-om kończą się pieniądze zanim w pełni rozwiną skrzydła, a 75% nowych firm ma kłopoty z utrzymaniem rentowności. Skalowalność i dobry model biznesowy to najważniejsze cechy startup-ów poszukiwane przez inwestorów. Nawet w branżach takich jak usługi internetowe, gdzie można rozpocząć biznes bez wkładu kapitałowego, dalszy rozwój skali działalności może wymagać dużego zastrzyku gotówki.
W takiej sytuacji przedsiębiorca może zwrócić się z propozycją współpracy do funduszy venture capital, które inwestują we wczesnej fazie rozwoju innowacyjnych przedsiębiorstw, ale z założenia nie zmierzają do ich wykupu, obejmując nie więcej niż 50% udziałów. Ten sposób finansowania jest bardzo atrakcyjny dla początkujących przedsiębiorców, ale w celu zdobycia kapitału VC, należy przedstawić dokładnie przemyślany, a także innowacyjny model biznesowy.
Mimo że statystycznie tylko połowie startupów udaje się przetrwać na rynku dłużej niż 4 lata, odpowiedzialne planowanie i zrównoważona polityka finansowa podniesie szanse powodzenia. Skrojony na miarę model biznesowy oraz dokładnie przemyślana strategia znacząco ułatwiają odpowiedzialne skalowanie biznesu.
–
Zbyszek Waz
Managing Partner w Leaware
Trener biznesowy, fan metodyk związanych z tworzeniem i rozwojem produktów oraz efektywnym działaniem. Aktywnie pracuje ze startupami i pomaga je rozwijać – zarówno jako dostawca technologii jak i znienawidzony konsultant zadający trudne pytania. Od blisko 20 lat tworzy produkty i wprowadza je na rynek, dbając o to, by zderzenie z rzeczywistością nie było zbyt bolesne. Niestrudzony poszukiwacz odpowiedzi na pytanie „dlaczego w większości przypadków rzeczywistość wygrywa z ideą”.
