Nowa era obronności. Wzrost inwestycji w Europie
Globalny klimat geopolityczny znacząco zwiększył zainteresowanie inwestorów w łańcuchu dostaw obronności. Raport opracowany przez Heligan Group wskazuje na historyczny wzrost zainteresowania venture capital dla europejskich startupów zajmujących się obronnością i bezpieczeństwem. W 2024 roku fundusze VC osiągnęły rekordowy poziom ok. 5,6 miliarda USD, co oznacza prawie pięciokrotny wzrost w ciągu 6 lat.
Głównymi celami inwestycji są Wielka Brytania i Niemcy. W 2024 roku to Niemcy wyprzedziły Wielką Brytanię pod względem przyciąganego kapitału. Tuż za nimi uplasowała się Francja.
Rośnie również finansowanie publiczne – NATO uruchomiło fundusz VC. Mowa o NATO Innovation Fund o wartości 1 miliarda EUR. Unia Europejska powołała zaś European Defence Fund z budżetem 8 miliardów EUR na lata 2021-2027 na wspólne projekty badawczo-rozwojowe.
Czytaj także: Polish Defence Fund: szansa dla startupów? Wywiad z Mateuszem Zawistowskim
Od strategii wojskowej do inkubatora startupów
Technologie dual-use
Rośnie również zainteresowanie technologiami podwójnego zastosowania, tzw. dual-use. Rozwiązania te mają zastosowania zarówno wojskowe, jak i komercyjne. To zjawisko przyciąga inwestorów, którzy tradycyjnie stronili od sektora obronnego ze względów etycznych i związanych z ESG (ang. Environmental, Social, and Governance).
Cyberbezpieczeństwo jest najbardziej atrakcyjnym podsektorem, często wybieranym przez inwestorów private equity ze względu na silne profile przychodów.
Wzrasta również znaczenie bezpiecznych, opartych na oprogramowaniu systemów komunikacji tworzy atrakcyjne modele biznesowe.
Jakie technologie będą napędzać Wielką Brytanię, Europę i kraje NATO?
Raport wyodrębnia kilka kluczowych technologii, które będą przodować w najbliższych latach, ale również estymowane wydatki na każdy z tych sektorów. Wśród nich wymienia się:
Sztuczna inteligencja
Raport wskazuje, że brytyjskie Ministerstwo Obrony (MOD) dąży do bycia „najbardziej efektywnym, wydajnym, zaufanym i wpływowym” użytkownikiem sztucznej inteligencji (AI) w zastosowaniach wojskowych. Technologia ta jest rozwijana do analizy danych wywiadowczych, wspierania decyzji i automatyzacji działań operacyjnych
Wydatki:
2024 –> 150 MLN funtów.
2034 –> 279 MLN funtów.
Cyberbezpieczeństwo
Cyberbezpieczeństwo jest uznawane za kluczową, nową domenę. Wielka Brytania utworzyła specjalną jednostkę, National Cyber Force (NCF), w celu prowadzenia ofensywnych operacji cybernetycznych przeciwko wrogim sieciom, z naciskiem na dominację w tej przestrzeni.
Wydatki:
2024 –> 150 MLN funtów.
2034 –> 279 MLN funtów.
Technologie kosmiczne
Strategia obronności Wielkiej Brytanii w obszarze kosmosu skupia się na wykorzystaniu innowacji komercyjnych w celu ochrony interesów narodowych. Podobnie jak cyberprzestrzeń, kosmos jest postrzegany jako krytyczna domena, w której dominacja jest niezbędna dla utrzymania przewagi nad przeciwnikami.
Wydatki:
2024 –> 1,500 MLN funtów.
2034 –> 2,790 MLN funtów.
Systemy autonomiczne
Wielka Brytania jest uznawana za międzynarodowego lidera w rozwijaniu bezzałogowych systemów we wszystkich domenach (powietrze, ląd, morze). Rozwój tej technologii został znacząco przyspieszony przez wojnę w Ukrainie.
Wydatki:
2024 –> 450 MLN funtów.
2034 –> 837 MLN funtów.
Technologie kwantowe
Wielka Brytania przoduje w badaniach nad szyfrowaniem kwantowym, które prowadzą do praktycznych zastosowań w systemach nawigacyjnych odpornych na zagłuszanie.
Wydatki:
2024 –> 110 MLN funtów.
2034 –> 204,6 MLN funtów.
Zmiany w polityce i szanse dla startupów
Raport podkreśla zmianę w podejściu do zamówień publicznych, która jest korzystna dla startupów oraz małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP).
Brytyjska strategia przemysłowa daje pierwszeństwo dostawcom krajowym lub zaufanym partnerom, co ma na celu zwiększenie odporności łańcucha dostaw i suwerenności technologicznej.
Nowe podejście do zamówień publicznych ma na celu skrócenie czasu zakupu. W przypadku technologii takich jak bezzałogowe pojazdy powietrzne (UAV) cykle komercjalizacji mają zostać skrócone nawet do trzech miesięcy.
Polska w centrum. Liderzy wydatków w NATO
Polska znajduje się w pierwszej linii ognia ze względu na geograficzne położenie. Wysokie wydatki są odzwierciedleniem poważnego postrzegania zagrożenia płynącego z Rosji przez kraje bałtyckie i inne państwa leżące w tym regionie.
Polska jest jednym z większych płatników w NATO pod względem udziału PKB. W 2024 roku Polska przeznaczyła na obronność 4,1% PKB, co czyni ją krajem o najwyższym odsetku wydatków na obronność w całej Europie.
Raport umieszcza Polskę wśród europejskich krajów NATO na czwarym miejscu pod względem rzeczywistych wydatków na obronność, z rocznym budżetem ok 30 miliardów funtów.
