Urządzenia mobilne zmniejszają bariery związane z obsługą interaktywnego interfejsu, co ułatwia korzystanie z nich oraz samo przyswajanie informacji, które są na nich prezentowane. Ma to szczególne znaczenie w przypadku dzieci z autyzmem.
Autorem artykułu jest Karine Grande
fot. Fotolia
W obszarze zdrowia, technologie mobilne stwarzają różnorodne możliwości tworzenia innowacyjnych i wszechstronnych narzędzi. Istnieje wiele niezwykle użytecznych aplikacji wykorzystywanych w opiece pooperacyjnej czy wspierających komunikację pomiędzy lekarzami, pielęgniarkami i personelem administracyjnym szpitalu. W urządzeniach mobilnych tkwi również ogromny potencjał w obszarze nauki, stymulowania komunikacji i interakcji społecznych dla dzieci z autyzmem.
Za wykorzystaniem technologii mobilnych wśród dzieci z autyzmem przemawia wiele argumentów:
- Gesty typu tap czy swipe nie wymagają dodatkowego wysiłku, który trzeba podjąć korzystając z myszki, joysticka czy ołówka.
- Dotykowy interfejs jest intuicyjny, szybki, łatwy w obsłudze i atrakcyjny.
- Kontent aplikacji może być bardzo różnorodny i jest łatwy do modyfikacji.
- Ikony czy inne elementy graficzne w połączeniu z syntezą głosu i formy pisanej pomagają w lepszym zrozumieniu słownictwa.
- Stworzenie aplikacji mobilnej jest znacznie prostsze niż stworzenie oprogramowania desktopowego (istnieją internetowe narzędzia takie jak ibuildapp, które umożliwiają stworzenie aplikacji w krótkim czasie).
Zebraliśmy 5 aplikacji mobilnych (część z nich to prototypy, pozostałe są już dostępne na rynku), które wyróżnia odniesienie do funkcji poznawczych takich jak: emocje, język czy uwaga. Warto zwrócić uwagę, iż aplikacje 2 i 3 zostały zaprojektowane przez rodziców dzieci z autyzmem.
1. Rozpoznawanie emocji: Training faces
Rysunek – https://itunes.apple.com/us/app/training-faces/id522989729?mt=8
Pierwsza aplikacja ma formę gry. Zadaniem użytkownika jest zidentyfikowanie typu emocji wyrażanych na twarzach. Dodatkowo zabawa „osadzona” jest na mapie, a cała gra rozpoczyna się w jednym z miast. Poprzez poprawne zidentyfikowanie specyficznych emocji (np. smutku) użytkownik ma szansę przejść do kolejnych miejscowości na mapie. Podobną aplikacją dostępną na Ipada jest Autimo.
2. Stymulacja językowa ze wsparciem słuchowym: TapSpeak
Aplikacja ma formę interaktywnej klawiatury. Za każdym razem, gdy dziecko dotyka literę, pisze słowo lub przyciska przycisk, system mówi na głos nazwę danego elementu.
3. Budowanie zdań: Grace app
Rolą trzeciej aplikacji jest umożliwienie komunikowania się za pomocą zestawu obrazków. Poprzez wybór zdjęć oraz połączonych z nimi słów i zwrotów oraz układaniem ich w wyrażenia, dziecko tworzy zdania np. „chcę” jest wyrażone poprzez przycisk pokazujący rękę. Grace App zawiera podstawowe zdjęcia jedzenia, miejsc, kolorów, rozmiarów czy kształtów. Została ona rozbudowana o funkcjonalność wgrywania obrazków, które będą przydatne dla użytkownika.
4. Uwaga i kierowanie spojrzenia: FindMe
Wykorzystuje uproszczoną wersję zabawy „Gdzie jest Wally”, gracz musi odnaleźć na ekranie osobę znajdującą się w różnych sytuacjach. Na kolejnych poziomach, otoczenie staje się coraz bardziej skomplikowane, zawierając coraz większą liczbą elementów (kwiaty, drzewa etc.), które zachęcają dziecko do koncentracji na zadaniu i eksplorowaniu ekranu (dzięki czemu unika ono skupiania wzroku w jednym miejscu).
5. Interaktwyny przyjaciel: Ball.e
Francuski skrót stojący za nazwą Ball.e oznacza „Autonomiczna, wesoła, świecąca piłka dla dzieci”. Piłka wyposażona jest w dotykowy ekran, z którym dziecko może wchodzić w interakcje, wykonując codzienne czynności. Urządzenie pozwala dziecku w samodzielny, ale kontrolowany sposób poznawać otoczenie.
Opisane aplikacje wykorzystują podejście behawioralne (np. Training faces, FindMe) oraz konstruktywistyczne (e.g. Grace app, Ball.e, TapSpeak). Zapewne potrzeba wieloletnich badań, żeby udowodnić czy tego typu aplikacje będą tylko wsparciem w nauce czy też niezbędnymi narzędziami w rozwoju dziecka. Tak czy inaczej otwierają one interesujące perspektywy. Jak podaje strona iAutism obecnie dostępnych jest 335 aplikacji mobilnych przeznaczonych dla osób z autyzmem.
Więcej informacji można znaleźć między innymi w serwisie AutismSpeaks, który jest bazą informacji o aplikacjach, pomocnych dla osób z autyzmem.
