Od kilku lat aplikacje mobilne stale podbijają rynek. Firmy prześcigają się w wymyślaniu nowych programów, ich częstszej aktualizacji oraz optymalizacji pod kątem użyteczności i przyjazności dla użytkownika. Dowiedz się, jak prototypować aplikacje, aby skrócić TTM (Time to market), zapewniając przy tym ich optymalną użyteczność.
Zdjęcie royalty free z Fotolia
Dlaczego warto prototypować aplikacje mobilne? Prototypowanie:
1. Pomaga zaangażować klienta
Mając za sobą kilka projektów, mogę śmiało powiedzieć, że to o czym mówi klient na etapie zbierania wymagań, a to czego faktycznie potrzebuje, to dwie różne rzeczy. Często mówi: „Trudno mi sobie wyobrazić jak to ma działać, dostarczcie mi aplikację, ja ją przeklikam i powiem, co jest dobrze, a co źle”. Tworząc prototyp aplikacji, klient już na etapie specyfikacji wymagań ma możliwość interakcji oraz użycia go w sposób właściwy dla siebie (niekoniecznie znany analitykowi). Pomaga to w zrozumiały sposób wskazać, które funkcjonalności są istotne.
2. Ułatwia zrozumienie wymagań
Przykładowo: jeżeli kontrahent mówi, że potrzebuje formatki logowania – zazwyczaj pierwszą myślą jest formularz z polem na adres e-mail, hasło oraz ewentualnym przypomnienia hasła. W praktyce może okazać się, że chodziło mu o logowanie przez Facebooka i Google+. To kolejny powód, aby poświęcić czas na stworzenie prototypu. Pozwala ono szybciej wykryć potencjalne błędy oraz niezrozumiałe funkcjonalności.
3. Prototyp jest tani
W modelowej wersji aplikacji zmiana kolejności pól na formatce, lub kolejności przejść pomiędzy formatkami to kwestia kilku lub kilkunastu minut. Ta sama zmiana wprowadzana na zaprogramowanej już aplikacji to kilka godzin lub dni prac deweloperskich. Dodatkowym atutem stworzenia próbnej wersji aplikacji jest to, że do wykonania prototypu nie musimy angażować programistów.
4. Przyśpiesza proces akceptacji wymagań
Zmiany prototypu są proste i szybkie, dzięki czemu iteracje prototypowania interfejsu użytkownika mogą być krótsze. W ciągu kilku sesji można ustalić kształt aplikacji bardzo bliski docelowemu. Dodatkową korzyścią jest łatwiejsza wycena kosztu wytworzenia aplikacji (o ile prototyp został wytworzony przed szczegółową wyceną produktu).
Zdjęcie royalty free z Fotolia
Przewaga prototypów nad dokumentacją
Po co tworzyć prototyp, skoro można wykonać dokładny dokument analityczny i zamieścić w nim szkice formatek? Nie jestem przeciwnikiem takich dokumentów, ale wiem, że z reguły są one długie i trudne w czytaniu. Do zrozumienia dokumentów analitycznych wymagana jest minimalna znajomość pojęć z dziedziny informatyki po stronie klienta (formatka, pole słownikowe, lista rozwijana, pasek adresu), a prototypy tego nie wymagają. Ponadto każda zmiana założeń wymaga weryfikacji całego dokumentu i sprawdzenia czy nadal jest on spójny.
Będąc na miejscu klienta, wolałbym dostać interaktywny prototyp, po którym mógłbym poklikać i zorientować się czy to jest to czego potrzebuję z perspektywy biznesowej (nie informatycznej).
Jak prototypować aplikacje mobilne
Podstawowy cykl prototypowania składa się z trzech etapów: zaprojektowania, omówienia i wskazania obszarów do poprawienia. Taki cykl może być realizowany za pomocą różnych narzędzi (w zależności od etapu projektu).
W pierwszej fazie zbierania wymagań wystarczy ołówek i kartka. Chodzi przecież tylko o zrozumienie idei i głównych założeń, z których powstaną szkice (ang. wireframe). Następnie po kilku iteracjach ze szkicami można przenieść ich rezultat do aplikacji służącej do tworzenia makiet (ang. mockup), skupiających się na wyglądzie wizualnym – w ten sposób powstają pliki graficzne. Chcąc ustalić logikę obsługi aplikacji, możemy utworzyć prototyp, który umożliwi interaktywną nawigację użytkownika po kolejnych formatkach aplikacji.
O czym warto pamiętać przy prototypowaniu
- Prototypy powinny być tanie: poświęć na nie tylko tyle czasu, ile jest konieczne. Pamiętaj, że prototyp nie jest celem samym w sobie, a jedynie drogą do obniżenia kosztu wytworzenia oraz podwyższenia użyteczności produktu.
- Umieszczaj na nim wszelkiego rodzaju komunikaty: błędów, sukcesu oraz walidatory. Treść tych komunikatów wskaże, że rozumiesz procesy, które ma realizować aplikacja.
- Informuj, jeżeli użycie danego przycisku wyzwala jakąś akcję w tle (np. wysłanie powiadomień e-mail). Klient może okazać się przyzwyczajony do tego, że przycisk o innej nazwie (np. z innej aplikacji, której używa od kilku lat) służy do wysyłania powiadomień.
- Jeżeli spodziewasz się, że niektóre operacje będą trwały dłużej niż pozostałe (np. generowanie raportów) symuluj to również na poziomie prototypu, dzięki czemu unikniesz zaskoczenia na etapie dostarczenia aplikacji.
- Prototypy powinny być reużywalne – zapisuj najczęściej używane szablony, wzory i portlety/widżety/web party. Dzięki temu zaoszczędzisz czas (a tym samym pieniądze) przy kolejnych podobnych projektach.
- Przed rozpoczęciem prezentacji prototypu, określ jakiego typu informacji zwrotnych oczekujesz. Chodzi o to, aby uniknąć pytań o odcienie kolorów, grubości linii czy rozmiary czcionek, a skupić się na wartości informacyjnej formularzy, walidatorach, poprawności tranzycji pomiędzy formatkami oraz logice działania.
Jakich aplikacji używać?
- Pencil – bezpłatna aplikacja desktopowa, najprostsza aplikacja do prototypowania. Posiada wbudowane szablony charakterystyczne dla Androida i iOS.
- InVision – bezpłatna aplikacja w chmurze, jedna z najpopularniejszych.
- Axure – płatna aplikacja desktopowa, umożliwia tworzenie interaktywnych makiet o wysokim stopniu parametryzacji (reakcje na najechanie myszą na element) możliwych do zapisania w formacie HTML.
Cezary Kamiński
