Transformacja energetyczna to jedno z największych wyzwań stojących przed naszym pokoleniem. Czy w polskich przedsiębiorstwach ona się już zaczęła?
Katarzyna Bienias: Transformacja energetyczna w dużym stopniu sprowadza się do zmiany infrastruktury, czyli potrzeby odejścia od technologii węglowej na rzecz nowych technologii. Prym wiodą oczywiście odnawialne źródła energii, ale także energia jądrowa. Ten proces już się zaczął. Widzimy rosnącą świadomość społeczną w kwestiach środowiskowych. Większość Polaków nie kwestionuje tego, że mamy kryzys klimatyczny. Zdaje się, że nawet górnicy pogodzili się z koniecznością zastąpienia węgla innymi źródłami energii.
Nie da się też ukryć, że Polacy coraz częściej dostrzegają zalety zielonej energii – 4 GW zainstalowanej obecnie mocy z fotowoltaiki mówią same za siebie. Duży nacisk na transformację energetyczną kładzie Unia Europejska, na co dowodem są wytyczne zawarte m.in. w Zielonym Ładzie. Rząd przygotowuje ustawy, by uwolnić nowe inwestycje w energetykę wiatrową – czy to lądową, czy morską. Mamy też zaktualizowaną Politykę energetyczną Polski (PEP) do 2040 r., w której skupiono się na wytycznych do przeprowadzenia transformacji.
Na pewno potrzebna jest jednak infrastruktura. Sieć musi być dopasowana do nieregularnych przepływów energii elektrycznej, które są posiłkowane stabilnym źródłem energii. Póki co jesteśmy dopiero na początku tej drogi, bo to „stabilne źródło” to nadal stare bloki węglowe. A je, jak wspomniałam, należy czymś zastąpić. Jedna z przeszkód w tym procesie to nie dość rozwinięta technologia – magazynowanie energii ze źródeł odnawialnych wciąż jest nieopłacalne.
W tym punkcie warto podkreślić jedną rzecz. Odpowiedzialności za transformację energetyczną nie można przerzucać na przedsiębiorców. Bez wsparcia administracji rządowej temu wyzwaniu nie uda się skutecznie stawić czoła. Cieszy nas, że pojawiają się na to pomysły, np. zastąpienie bloków węglowych miksem energii odnawialnej i jądrowej.
Jako dostawca energii macie bardzo duży wpływ na zrównoważony rozwój jej odbiorców. W jakim stopniu AXPO pokrywa zapotrzebowanie energetyczne klienta z odnawialnych źródeł energii?
Promujemy świadomość ekologiczną w Polsce, dlatego prowadzimy ciągły dialog z naszymi klientami. W ramach współpracy z MŚP umożliwiamy im przyłączanie się do programu „Firma z dobrą energią”. Dzięki temu otrzymują certyfikat gwarancji pochodzenia energii z OZE i bezpłatny komplet materiałów promocyjnych. Potwierdzone w ten sposób korzystanie z zielonej energii pomaga budować wizerunek marki odpowiedzialnej za środowisko, co jest coraz częściej nie tylko mile widziane, ale i wymagane zarówno przez partnerów biznesowych, jak i klientów. W przypadku dużych przedsiębiorstw przemysłowych, proponujemy m.in. szyte na miarę umowy PPA z odbiorcami końcowymi, w ramach których mają możliwość zakupu energii bezpośrednio od wytwórcy.
W jaki sposób pozyskujecie zieloną energię?
Jako Grupa Axpo posiadamy swoje aktywa w postaci farm wodnych, wiatrowych czy słonecznych. W Polsce odkupujemy energię od wytwórców energii odnawialnej, a największy udział posiadamy w energii wiatrowej – około 15% rynku w tym sektorze. Promocja odnawialnych źródeł i troska o czystsze powietrze jest w DNA naszej firmy i chcemy, aby ta świadomość przeniknęła cały biznes. To, w jaki sposób klienci korzystają z zielonej energii, zależy od ich możliwości inwestycyjnych, wielkości przedsiębiorstwa oraz stopnia zaangażowania. Dużym przedsiębiorstwom umożliwiamy zakup zielonej energii bezpośrednio od jej wytwórców w ramach umów PPA. Mniejszym klientom, którzy preferują łatwiejsze rozwiązania, oferujemy gwarancje pochodzenia, które są wystawiane przez wytwórcę OZE i umarzane na rzecz konsumenta energii. Dokument ten jest uznawany międzynarodowo i pozwala na zagwarantowanie zużycia w zielonej energii każdemu, niezależnie od wielkości czy warunków lokalizacyjnych i co ważne – bez konieczności planowania kosztownych inwestycji.
Wg celów ONZ w zakresie zrównoważonego rozwoju, przedsiębiorstwa energetyczne muszą zapewnić stabilną i nowoczesną energię po przystępnej cenie. OZE są często podatne niekorzystne warunki zewnętrzne. W jaki sposób zabezpieczacie stabilność tej energii?
To jest uwarunkowane funkcjonowaniem rynku energii elektrycznej. My jako dostawca energii elektrycznej zobowiązujemy się do jej dostawy w takiej ilości, jakie zapotrzebowanie ma dany klient. Axpo we współpracy z Polskimi Sieciami Elektroenergetycznymi zapewnia stabilne dostawy. Dla odbiorcy końcowego nie ma żadnego ryzyka. W skrajnych przypadkach, jak np. przy fali upałów, gdzie zużycie energii jest ogromne, PSE prosi największych odbiorców energii o redukcję jej zużycia. To jednak zdarza się sporadycznie.
W praktyce zależne od warunków zewnętrznych OZE nie zaburzają stałości przesyłu. Co więcej, wspierają stabilność dostaw, bo zabezpieczają zróżnicowanie portfela energetycznego. O tym, jak to jest istotne, przypomniała nam niedawna awaria w Rogowcu i wyłączenie 10 bloków Elektrowni Bełchatów. Dywersyfikacja źródeł zapewnia stabilność i uniezależnia nas od importu energii z zagranicy. Scenariusz, w którym opieramy się na jednym źródle energii nie ma rynkowego uzasadnienia.
Jaka jest rola gazu (który AXPO również dostarcza) w zrównoważonym rozwoju?
Gaz jest stabilnym źródłem wytwarzanej energii, czyli dobrą, przejściową alternatywą dla węgla. Należy bowiem do najmniej emisyjnych paliw kopalnych i jest ogólnodostępny. Według Międzynarodowej Agencji Energetycznej przy wytwarzaniu energii elektrycznej gaz emituje od 45% do 55% mniej gazów cieplarnianych niż węgiel. Jednak nie stanowi rozwiązania idealnego, całkowicie eliminującego problem zanieczyszczeń środowiska. Należy go więc traktować jako rozwiązanie pośrednie między węglem a odnawialnymi źródłami energii czy atomem.
AXPO to nie tylko obrót energią. Co jeszcze możecie zaoferować przedsiębiorstwom?
Oprócz ciągłego rozwijania oferty i dostosowywania jej do zmieniających się potrzeb konsumentów, pracujemy również nad rozwiązaniami, które wpływają na komfort obsługi i oszczędność czasu klientów. Dzięki platformie wybieramaxpo.com klient może podpisać umowę na zakup energii online, w ciągu kilku minut, bez wychodzenia z domu. Kładziemy również duży nacisk na jakość obsługi, tak aby klient mógł uzyskać wsparcie w każdej nurtującej go kwestii.
Dużym przedsiębiorstwom udostępniamy natomiast narzędzie, dzięki któremu mogą monitorować zużycie energii w firmie, zrozumieć je i ewentualnie dobrać rozwiązania, które poprawią jej efektywność. Niezależnie od wielkości przedsiębiorstwa, dążymy więc do maksymalnej oszczędności czasu, ulepszania jakości obsługi oraz oferowania klientom kontroli nad zużyciem energii.
Jesteśmy w trakcie czwartej rewolucji przemysłowej. Przyniosła ona wiele możliwości. Czy podejmujecie współpracę ze startupami, które zapewniają innowacyjność technologiczną i powiew świeżości w wielu obszarach działalności?
W Axpo inwestujemy w innowacyjne idee naszych pracowników, które są wynikiem wieloletniego doświadczenia w pracy w branży energetycznej oraz obserwacji rynku. Jednym z takich pomysłów jest możliwość inwestowania w odnawialne źródła energii. Nasi pracownicy stworzyli rozwiązanie, dzięki któremu każdy z nas może przeznaczyć wybraną kwotę na inwestycje w OZE i mieć udział w zyskach.
Wspieramy i finansujemy startupy. Przykładem może być Elblox – Axpo jest jego głównym udziałowcem. Firma wykorzystuje technologię blockchain do tworzenia platformy służącej bezpośredniemu zakupowi energii odnawialnej. Dzięki temu regionalni operatorzy elektrowni słonecznych, wiatrowych, wodnych i biomasowych sprzedają energię elektryczną prosto do lokalnych konsumentów końcowych. Konsumenci z danego regionu mogą natomiast cyfrowo opracowywać swój własny miks energii elektrycznej.
Krótko mówiąc: konsument korzysta z energii wytworzonej przez elektrownię słoneczną sąsiada, z biogazowni lokalnej farmy lub z turbiny wiatrowej lokalnego dostawcy. W przyszłości konsumenci energii elektrycznej staną się partnerami energetycznymi na równych prawach z jej dostawcami. Póki co rozwiązanie działa na terenie Niemiec, ale mamy nadzieję, że w niedalekiej przyszłości z powodzeniem wejdzie także na rynek polski.
W jaki sposób zachowujecie zrównoważony rozwój w Waszym przedsiębiorstwie i w codziennej pracy?
Zrównoważony rozwój tkwi w DNA naszej firmy – naszym produktem jest energia, a my robimy wszystko, by pochodziła z odnawialnych źródeł. W Szwajcarii jesteśmy największym wytwórcą energii odnawialnej. W Polsce nieustannie zwiększamy świadomość ekologiczną wśród naszych klientów biznesowych. Dodatkowo wspieramy rozwój i zwiększanie roli OZE w miksie energetycznym kraju.
Troska o ekologię towarzyszy nam również w codziennej pracy. Eliminujemy obieg dokumentów w formie papierowej i rozwijamy system elektronicznego podpisywania umów z naszymi klientami – cały proces od zawarcia umowy, po rozliczenia może być już przeprowadzany elektronicznie.
Promujemy także dobre nawyki naszych pracowników, jak przyjazdy do pracy na rowerach czy elektrycznych hulajnogach, które są ogólnodostępne w naszym biurze. Organizujemy konkursy, które zachęcają do korzystania z takich rodzajów komunikacji. Prowadzimy kampanie proekologiczne i cały czas kierujemy nasze biuro w stronę zero waste.
Jedną z naszych największych ostatnich inwestycji jest zmiana lokalizacji biura, która nastąpi jeszcze w tym roku. Przenosimy się do jednego z najbardziej nowoczesnych, a co za tym idzie, ekologicznych budynków w Warszawie przy rondzie Daszyńskiego – Warsaw Hub.
Nasze działania nie ograniczają się jednak wyłącznie do kwestii ekologii. Wspieramy małe organizacje, które często nie mają przebicia medialnego, a wraz z pracownikami angażujemy się w rozmaite akcje charytatywne.
