Projekty dwóch rozporządzeń z dnia 15 września 2015 r. w sprawie określenia kategorii podatników i płatników obsługiwanych przez naczelnika urzędu skarbowego innego niż właściwego miejscowo, oraz w sprawie wyznaczenia naczelników urzędów skarbowych do wykonywania niektórych zadań należących do innych naczelników urzędów skarbowych oraz określenia terytorialnego zasięgu ich działania, są obecnie na etapie uzgodnień międzyresortowych. Zgodnie z założeniami, oba rozporządzenia powinny wejść w życie w dniu 1 stycznia 2016 r.
Specjalne kategorie podatników i płatników
Projekt rozporządzenia w sprawie określenia kategorii podatników i płatników obsługiwanych przez naczelnika urzędu skarbowego innego niż właściwego miejscowo, wyróżnił specjalne kategorie podatników i płatników, dla których właściwe będą wyspecjalizowane urzędy skarbowe. Takie działanie uzasadniane jest koniecznością zapewnienia najwyższej jakości obsługi dla podmiotów, które stanowią o sile polskiej gospodarki, jak również „koniecznością zapewnienia pracowników o wysokim poziomie wiedzy podatkowej i ekonomicznej” ze względu na występowanie „negatywnych zdarzeń ze skutkiem w sferze podatkowej, co wynika ze strategii optymalizacji podatków”. Z powyższego wynika, że wyspecjalizowane urzędy skarbowe mają za zadanie także przeciwdziałać tzw. agresywnej optymalizacji podatkowej.
Część z podatników i płatników została wyszczególniona ze względu na specyficzny rodzaj działalności lub status. Do tej kategorii należą przede wszystkim banki, oddziały i przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych oraz zakłady ubezpieczeń i reasekuracji. Wyliczenie kategorii wyszczególnionych podatników i płatników, jak również właściwy dla nich urząd, przedstawiamy w tabeli.
W porównaniu z obecnie obowiązującymi przepisami, wyróżnione zostały, obok podatkowych grup kapitałowych, także spółki tworzące podatkowe grupy kapitałowe, co ma przeciwdziałać sytuacji (mającej miejsce na gruncie obecnie obowiązujących przepisów), gdy podatkowa grupa kapitałowa oraz spółki ją tworzące podlegały pod właściwość różnych organów podatkowych.
Podatnicy i płatnicy o dużym potencjale gospodarczym
Rozporządzenie wskazuje jako osobną kategorię podatników i płatników (zasadniczo bez względu na ich formę prawną), podmioty które osiągnęły w uprzednim roku podatkowym określony w sprawozdaniu finansowym przychód netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług – równowartość co najmniej 3 mln EUR netto. W przypadku braku tych danych, pułap liczony jest na innej podstawie, np. zeznania PIT czy deklaracji VAT.
Z tej kategorii wyłączono jednak podatników podatku od spadków i darowizn (ze względu na osobisty charakter takiego majątku), jak również podmioty, które zgodnie z uzasadnieniem projektu „nie mają stricte potencjału gospodarczo-podatkowego”, w tym np. publiczne szkoły wyższe, samorządowe zakłady budżetowe i samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej.
Od wysokości równowartości w EUR przychodów netto będzie zależeć, czy właściwym dla danego podmiotu będzie naczelnik wyspecjalizowanego urzędu skarbowego o zasięgu wojewódzkim (co najmniej 3 mln EUR przychodu netto), czy też krajowym (co najmniej 50 mln EUR przychodu netto).
Wyspecjalizowany urząd skarbowy o zasięgu krajowym
Zgodnie z projektem rozporządzenia w sprawie określenia kategorii podatników i płatników obsługiwanych przez naczelnika urzędu skarbowego innego niż właściwego miejscowo, obok znanych już wyspecjalizowanych urzędów skarbowych o zasięgu wojewódzkim (których zasięg terytorialny wyznacza załącznik do rozporządzenia), powstanie również wyspecjalizowany urząd skarbowym o zasięgu krajowym. Rola ta zostanie powierzona Naczelnikowi Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie.
Nie oznacza to jednak, że podatnicy i płatnicy, dla których będzie on organem właściwym, będą zmuszeni do załatwiania wszelkich kwestii podatkowych w stolicy. Jak wynika z uzasadnienia, duża część obsługi będzie dokonywana drogą elektroniczną, natomiast przyjmowanie podań, deklaracji i zgłoszeń, wydawanie zaświadczeń oraz udzielanie wyjaśnień będzie możliwe w każdym centrum obsługi, niezależnie od właściwości miejscowej. Ponadto zadania będą wykonywane za pomocą innych urzędów lub poprzez pracowników urzędu działających „w terenie”.
Zmiana naczelnika
W stosunku do wszystkich kategorii wyróżnionych podatników i płatników, z wyjątkiem wyróżnionych ze względu na wysokość przychodu netto, zmiana właściwości (tj. podleganie pod wyspecjalizowany urząd skarbowy), będzie miała miejsce w momencie rozpoczęcia działalności gospodarczej (lub wejścia rozporządzenia w życia – w zakresie podatników i płatników, którzy obecnie prowadzą działalność gospodarczą).
Podatnicy i płatnicy wyróżnieni ze względu na wysokość przychodu netto, powinni zawiadomić o zmianie właściwości dotychczas właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do 15 października roku poprzedzającego rok, od którego nastąpi zmiana właściwości. Wzór zawiadomienia stanowi załącznik rozporządzenia.
Jeśli zgłoszenie nie zostanie dokonane, spełnienie warunków może stwierdzić z urzędu naczelnik urzędu skarbowego podczas wykonywania swoich zadań, w tym dokonywania czynności sprawdzających czy kontroli podatkowej.
Zmiana właściwości organu będzie następowała dla takich podatników z dniem 1 stycznia drugiego roku następującego po roku, w którym osiągnęli określony przychód netto.
Natomiast utrata tego statusu będzie miała miejsce z dniem 1 stycznia w roku następującym po trzech kolejnych latach podatkowych, w których nie osiągnięto określonego przychodu netto (tj. 3 lub 50 mln EUR). Okres ten, w porównaniu do obecnie obwiązujących przepisów, ulegnie wydłużeniu o jeden rok, co ma sprzyjać stałości relacji między urzędem a podatnikiem lub płatnikiem.
fot. pixabay.com
