Kapitał płynie do AI, mimo ogólnego spowolnienia
Analizy przeprowadzone przez Dealroom, Finbold i Mano Bank malują spójny obraz: AI nie tylko przyciąga kapitał, ale też staje się fundamentem odporności startupów na kryzys. Według danych Dealroom analizowanych przez fundusz Balderton Capital, inwestycje w europejskie startupy AI wzrosły o 55% rok do roku w pierwszym kwartale 2025. Podczas gdy całkowita wartość inwestycji w europejską technologię spadła z 11,8 mld euro w Q1 2024 do 11,6 mld euro w Q1 2025, firmy zajmujące się sztuczną inteligencją pozyskały aż 2,9 mld euro – w porównaniu do 1,9 mld euro rok wcześniej.
Po wyłączeniu AI, reszta europejskiego rynku technologicznego zaliczyła 10-procentowy spadek inwestycji. Równolegle Komisja Europejska zintensyfikowała wsparcie dla sektora, przeznaczając 50 mld euro bezpośrednio na AI i deklarując mobilizację łącznie 200 mld euro poprzez inicjatywę „AI Champions”.
InvestAI – partnerstwo na rzecz rozwoju AI
– Z naszą inicjatywą InvestAI możemy dołożyć 50 miliardów euro, co razem z wkładami partnerów da 200 miliardów euro na inwestycje w AI w Europie. Skupimy się na zastosowaniach przemysłowych i krytycznych. Będzie to największe publiczno-prywatne partnerstwo na świecie na rzecz rozwoju godnej zaufania AI – ogłosiła Ursula von der Leyen, przewodnicząca KE, na lutowym AI Action Summit w 2025 roku.
Na początku 2025 roku szczególne zainteresowanie wzbudziły rozwiązania z zakresu tzw. agentów AI – czyli dostosowywanych narzędzi automatyzacyjnych. Sztandarowymi przykładami były szwedzki Lovable i londyński Paid AI, które łącznie przyciągnęły 45 mln euro.
Wielka Brytania i Niemcy na prowadzeniu, Francja w odwrocie
Liderem europejskiego rynku AI pozostaje Wielka Brytania. Tamtejsze startupy AI pozyskały 1,4 mld euro – co stanowi 47% całkowitego finansowania AI w Europie. Zatrudnienie w branży wzrosło z 104 tys. do 109 tys. osób. Do największych rund finansowania należą 528 mln euro dla londyńskiego Isomorphic Labs oraz 158 mln euro dla Synthesia. Do grona jednorożców dołączyły m.in. irlandzki Tines oraz szwedzki Neko Health, zwiększając liczbę europejskich startupów AI o wycenie powyżej miliarda dolarów do 76.
Niemcy również odnotowały silny wzrost – inwestycje w AI wzrosły tam o 74%, z 204 mln euro w Q1 2024 do 355 mln euro w Q1 2025. Do liderów należą firmy Neura (robotyka), Tado (klimat i energia) oraz Avelios Medical (HealthTech), które wspólnie pozyskały 28 mln euro.
Francja, dla porównania, zanotowała 18-procentowy spadek finansowania AI – z 321 mln do 262 mln euro. Mimo to, udział AI w ogólnym rynku technologicznym kraju wzrósł z 19% do 21%, co pokazuje rosnące znaczenie tej technologii nawet przy ograniczeniach budżetowych.
Jednorożce przyszłości to AI
Analiza Finbold ujawnia, że 48% wszystkich nowych jednorożców powstałych w pierwszym kwartale 2025 roku to startupy AI. To trend globalny, ale dla Europy ma szczególne znaczenie – region stara się dogonić USA i Chiny w zakresie zaawansowanych technologii.
– Europejskie ambicje w zakresie AI są coraz silniejsze. AI Action Summit w Paryżu wyznaczył wysoki standard, ale europejskie startupy i scaleupy zaczynają temu sprostać. Od opieki zdrowotnej po cyberbezpieczeństwo – firmy AI w Europie tworzą rozwiązania, które są dziś naprawdę potrzebne – komentuje James Wise, partner w Balderton Capital.
Reszta startupów zaciska pasa
Jednocześnie, jak pokazuje raport Mano Bank, ogólna wartość inwestycji VC w europejskie startupy spadła z 41 mld euro w 2023 roku do 39 mld w 2024 – daleko poniżej rekordu z 2021 roku, wynoszącego 88 mld euro.
Nowe regulacje przygotowywane przez Komisję Europejską mają pomóc zatrzymać startupy na kontynencie i umocnić jednolity rynek. W UE działa obecnie 182 tys. innowacyjnych MŚP, które stanowią 99% wszystkich firm – dlatego stabilne, długofalowe finansowanie jest kluczowe.
W obliczu rosnącej konkurencji na rynku AI, kluczowe staje się znalezienie niszy i opracowanie konkretnej, eksperckiej strategii.
– Wielu startupów próbuje być „dla wszystkich”, ale realia pokazują, że niewiele z nich odnosi sukces. Zrozum swoją niszę, znajdź mocne strony i komunikuj wartość. Nie podążaj za trendami tylko dlatego, że wydają się opłacalne – podkreśla Paula Zulonė z Mano Bank.
Sztuczna inteligencja jako koło ratunkowe
Rozbieżność pomiędzy wzrostem AI a ogólnym spadkiem finansowania może zdefiniować europejski krajobraz startupowy w nadchodzących latach. Sztuczna inteligencja nie tylko przyciąga inwestycje – tworzy miejsca pracy, kreuje jednorożce i staje się elementem polityki publicznej.
W środowisku, gdzie do 90% startupów upada w pierwszych latach, AI daje przewagę technologiczną i kotwicę finansową. Dane z Dealroom, Finbold i Mano Bank sugerują jasno: w obliczu kryzysu, przyszłość europejskich innowacji może zależeć właśnie od kodu i mocy obliczeniowej.
