Co jeśli nie mam predyspozycji do prowadzenia biznesu? Pracuj nad sobą

Właśnie czytasz drugi artykuł z cyklu „Profil Motywacyjny Reissa”. Pierwszą część znajdziesz tutaj.

fot. pexels.com

Dzięki badaniom prowadzonym przez amerykańskiego psychologa prof. Stevena Reissa, który badał jakie motywy kierują naszymi zachowaniami, możemy bardzo dokładnie wskazać, co sprawia, że lepiej lub gorzej odnajdujemy się w biznesowych (i nie tylko) realiach.

Opisałam cztery z szesnastu wyróżnionych przez prof. Reissa głębokich potrzeb, zwanych też motywatorami, które zaobserwowałam u osób, które z sukcesem i satysfakcją prowadzą własne firmy. Regularność z jaką powtarzają się one u badanych osób, daje mi podstawę, aby stwierdzić, że z takimi predyspozycjami po prostu łatwiej prowadzi się i rozwija własny biznes. Są to:

• wysoka potrzeba władzy (osoby z takim motywatorem lubią wywierać wpływ na innych, nie boją się podejmowania decyzji i odpowiedzialności)
• niska potrzeba uznania (takie osoby są pewne siebie, mają wysoką samoocenę i nie przejmują się krytyką ze strony innych)
• wysoka potrzeba kontaktów społecznych (osoby ekstrawertyczne, którym nawiązywanie kontaktów przychodzi z łatwością i robią to z przyjemnością)
• niska potrzeba spokoju (na takie osoby stres działa motywująco, w trudnych momentach zachowują zimną krew i chętnie podejmują ryzyko) 

Wyłącz autopilot

Co jednak w sytuacji, kiedy nie rozpoznajemy u siebie powyższych motywatorów lub czujemy, że znajdują się one wręcz po przeciwnej stronie skali? 

Jedna z możliwości to założenie i prowadzenie biznesu z inną osobą, np. wspólnikiem, który będzie posiadał wspomniane wyżej motywatory i uzupełniał nas w tym zakresie. Należy wówczas pamiętać, żeby rozdzielić obowiązki w zależności od posiadanych mocnych stron i głębokich potrzeb – o tym jednak napiszę w kolejnym odcinku tego cyklu.

W tym artykule skupię się na innej możliwości, czyli indywidualnej pracy z samym sobą. Co prawda, nasze wewnętrzne motywatory raczej nie ulegną magicznej przemianie, ale znając je możemy działać bardziej świadomie i wybierać takie zachowania, które będą przybliżać nas do osiągnięcia celów.

Oto kilka wskazówek odnośnie pracy nad sobą, dzięki którym poszczególne motywatory staną się bardziej wspierające.

Jeśli posiadasz niską potrzebę władzy najprawdopodobniej w swoich działaniach wolisz wspierać innych. Niechętnie wydajesz polecenia i nakazy wychodząc z założenia, że każdy powinien być odpowiedzialny za siebie i uczyć się na własnych błędach. Niechętnie dominujesz i wolisz zdać się na decyzje innych, niż samemu je podejmować, szczególnie kiedy mają wpływ na inne osoby. Pracownikom i kolegom dajesz wolną rękę w działaniu. Nie masz naturalnej potrzeby zarządzania innymi ani wywierania wpływu. 

Przykładowe zachowania u osób z niską potrzebą władzy:

• chętnie wspierają innych podczas realizacji zadań
• zadają pytania po to, aby każdy podjął najlepszą dla siebie decyzję lub sam rozwiązał problem
• niechętnie przejmują odpowiedzialność za inne osoby
• nie lubią wtrącać się w sprawy innych, nie wydają opinii, nie interweniują
• zdają się na decyzje innych
• odczuwają stres, jeśli znajdą się w sytuacji, w której inni oczekują od nich podjęcia decyzji

Kilka wskazówek, jak pracować nad sobą w przypadku niskiej potrzeby władzy:

• bądź bardziej zdecydowany w swoich działaniach
• nie zmieniaj raz obranego kierunku i trzymaj się wcześniej podjętych decyzji
• poznaj techniki wywierania wpływu i staraj się wdrażać je w praktyce
• nie ulegaj zbyt szybko innym, staraj się być bardziej asertywnym
• jeżeli najchętniej zajmujesz się specjalistycznymi tematami, a jesteś osobą zarządzającą, zastanów się, czy nie należy bardziej skoncentrować się na delegowaniu zadań i zarządzaniu

Jeżeli posiadasz wysoką potrzebę uznania oznacza to, że potrzebujesz zewnętrznej aprobaty. Jesteś wrażliwy na krytykę, a swój pozytywny obraz budujesz poprzez informację zwrotną od innych. Jesteś osobą ciepłą, otwartą oraz wrażliwą na potrzeby innych. To, co inni ludzie myślą i mówią o Tobie jest dla Ciebie ważne, ponieważ może brakować Ci wewnętrznego poczucia własnej wartości. 

Denerwujesz się, gdy jesteś oceniany lub sprawdzany. Aby uniknąć sytuacji, w których będziesz musiał stawić czoła niepowodzeniom lub krytyce, wolisz sięgnąć po mniej niż rzeczywiście chciałbyś osiągnąć.

Przykładowe zachowania u osób z niską potrzebą władzy:

• są perfekcjonistami, zadania starają się wykonywać na 100% swoich możliwości
• poproszone o przysługę nie odmawiają, ponieważ nie chcą urazić drugiej osoby
• mogą wątpić w swoje możliwości, a nawet być pesymistyczne i bojaźliwe
• martwią się tym, co może się nie udać, zamiast myśleć o tym, co może wyjść
• mogą mieć trudności ze zwolnieniem pracownika, jeżeli jest to konieczne
• w sytuacjach stresowych towarzyszą im negatywne myśli, niezdecydowanie i kapryśność

Kilka wskazówek, jak pracować nad sobą w przypadku wysokiej potrzeby uznania: 

• skupiaj się na realizacji działań prowadzących do celu, a nie na końcowych rezultatach, takich jak sukces lub niepowodzenie
• cele ustalaj z rozwagą: nie powinny być ani zbyt wysokie, ani zbyt niskie
• jeśli musisz przekazać komuś negatywny feedback, nie odkładaj tego na później; przekaż konstruktywną krytykę bezpośrednio po fakcie
• zapisuj pozytywne strony swoich pomysłów i wracaj do tych notatek
• zapisuj swoje własne opinie i ćwicz wypowiadanie ich na głos w towarzystwie
• jeżeli podejmujesz się zbyt wielu zobowiązań, bo ciężko jest Ci odmówić, następnym razem poproś o czas do namysłu i przećwicz różne sposoby odmawiania 
• zaakceptuj fakt, że ludzie mogą mieć inną opinię od Twojej oraz że Ty sam możesz wyróżnić się i mieć inne zdanie 

Jeżeli posiadasz niską potrzebą kontaktów społecznych oznacza to, że ważna jest dla ciebie ich jakość, a nie ilość. Czas wolny lubisz spędzać z dala od innych, a samotność działa na ciebie odprężająco. Kiedy jesteś sam, delektujesz się ciszą, niezakłóconym spokojem i wolnością od oczekiwań innych. Jeżeli należysz do klubów czy grup zainteresowań, twoje kontakty z innymi są raczej powierzchowne. 

Nie interesujesz się życiem prywatnym innych osób, a po zmianie pracy lub miejsca zamieszkania tracisz kontakt z ludźmi. Masz kilku bliższych przyjaciół zamiast mnóstwa przelotnych znajomości. Unikasz imprez i większych spotkań towarzyskich.

Przykładowe zachowania u osób z niską potrzebą kontaktów społecznych:

• w grupie są raczej wycofani; nie zaczynają rozmowy jako pierwsi
• udzielają odpowiedzi na zadawane pytania, ale mogą mieć trudności z podtrzymaniem dialogu
• zanim się wypowiedzą, ważą słowa
• jeżeli praca w grupie jest konieczna, starają się ograniczyć kontakty z innymi do minimum 
• nie lubią wypowiadać się na forum lub w grupie nieznajomych osób
• są spokojni, cierpliwi i rzadko ujawniają swoje myśli lub uczucia 
• w sytuacjach stresowych wycofują się – najchętniej uciekliby na bezludną wyspę, aby nikt im nie przeszkadzał
• oczekują od innych, że uszanują ich wolę i nie będą im przeszkadzać

Kilka wskazówek, jak pracować nad sobą w przypadku niskiej potrzeby kontaktów społecznych:

• być może jesteś nieśmiały, ale chciałbyś otaczać się ludźmi i masz potrzebę bycia z innymi – staraj się więc uczyć i szukać okazji do nawiązywania i podtrzymywania kontaktów z innymi
• zanim wybierzesz się na spotkanie networkingowe, przygotuj się: zastanów się, co chcesz powiedzieć o sobie, czego chciałbyś dowiedzieć się od innych, przygotuj sobie kilka tematów do rozmowy, w których będziesz się dobrze i naturalnie czuł
• jeśli zbyt mała wymiana informacji z pracownikami, klientami czy inwestorami na temat pracy i postępów może być przyczyną problemów, ustal konkretny sposób raportowania (terminy, forma, rodzaj informacji, jakie będą przekazywane) 

Jeżeli posiadasz wysoką potrzebą spokoju, oznacza to, że jesteś osobą wrażliwą na zagrożenia, ryzyko, ból lub stres. Jesteś raczej ostrożny i unikasz ryzyka, szczególnie w sytuacjach, kiedy nie masz wpływu na to, co się dzieje. Starasz się przewidzieć rozwój spraw, aby zabezpieczyć się przed ewentualnymi zagrożeniami. 

Cenisz sobie ryzyko dopóki możesz je kontrolować i dawkować. Kiedy tracisz kontrolę lub musisz zdać się na innych, czujesz się niekomfortowo. Cenisz sobie stabilność i przewidywalność. 

Przykładowe zachowania u osób z wysoką potrzebą spokoju:

• starają się „słuchać” swojego ciała i poważnie traktować wysyłane przez niego sygnały
• kiedy coś je boli lub odczuwają zbyt wiele stresu, zaczynają martwić się o zdrowie i bezpieczeństwo
• zawsze zastanawiają się nad konsekwencjami zmian, by mogły ona faktycznie doprowadzić do czegoś lepszego, a nie były wprowadzane dla samej idei
• nie podejmują pochopnie decyzji, rozważają szanse i zagrożenia
• nadmiar stresujących sytuacji może być powodem bezsenności 

Kilka wskazówek, jak pracować nad sobą w przypadku wysokiej potrzeby spokoju:

• pamiętaj, że powstrzymywanie się od działania nie doprowadzi cię do miejsca, w którym chciałbyś być 
• unikaj skupienia nad tym, co może potoczyć się źle i pracuj nad tym, aby nauczyć się dostrzegać pozytywne aspekty
• pozwalaj sobie regularnie na odpoczynek, szczególnie kiedy musisz więcej pracować i doświadczasz dużej ilości stresu, poznaj i stosuj techniki relaksacyjne

Chcę raz jeszcze podkreślić, że nie ma dobrych ani złych motywatorów. Z każdego z nich wynikają inne konsekwencje, których uświadomienie sobie jest pierwszym krokiem do zaprojektowania własnej, satysfakcjonującej ścieżki biznesowej. 

–

Ewa Jochheim  

CEO Instytutu Durkalskiego  

Trener, coach, Reiss Profile Instructor w Instytut Durkalskiego.