Jak postrzega Pan polskie startupy związane z AI?
Radosław Krajewski: W ostatnim roku, dzięki OpenAI i modelowi ChatGPT, możemy wprost mówić o istnym boomie na wykorzystanie AI zarówno w biznesie, jak i życiu codziennym. Jednak z dynamicznym rozwojem sztucznej inteligencji mamy do czynienia już od długiego czasu. W ten trend wpisują się również polskie startupy. Niektóre z nich już dawno rozpoczęły przygodę z AI. Inne dopiero szukają własnej drogi i eksperymentują z wykorzystaniem AI w swoich modelach biznesowych. Inne, mając nadzieję na wzrost wartości i zwrócenie uwagi inwestorów, wdrażają w swojej działalności rozwiązania AI, choć nie stanowią one sedna ich biznesu.
Jak wynika z raportu „Polskie Startupy 2023” opublikowanego przez Fundację Startup Poland co trzeci polski startup wskazuje, że jego produkt lub usługa opiera się na działaniu algorytmów sztucznej inteligencji AI lub jest przez nie wspomagana. Część z nich zapewne nadużywa terminów „sztuczna inteligencja” i „uczenie maszynowe”, aby wzbudzić zainteresowanie. Nie wszystkie faktycznie wykorzystują zaawansowane algorytmy w sposób determinujący ich działanie. W niektórych przypadkach, AI jest wykorzystywane marginalnie i nie wpływa znacząco na funkcjonalność i wartość produktu. Wykorzystują AI np. do usprawnienia procesów administracyjnych, marketingowych oraz sprzedażowych.
Najciekawsze są te startupy, które na sztucznej inteligencji i uczeniu maszynowym oparły całą swoją działalność biznesową. Posiadają produkt, którego siłą napędową jest właśnie sztuczna inteligencja. Można śmiało stwierdzić, że AI jest zaszyte w ich DNA. Swoją innowacyjnością wykraczają poza granice Polski, zyskując uznanie na rynkach międzynarodowych.
Posiadanie świetnej technologii samo w sobie nie jest jednak kluczem do sukcesu. Polskie firmy AI coraz częściej wyróżniają się na tle globalnej konkurencji, nie tylko zaawansowaniem technologicznym, ale także unikalnymi pomysłami i kreatywnym podejściem do biznesu. Do tego dochodzi umiejętność dostosowania rozwiązań do potrzeb użytkowników, wyczucie specyfiki rynku, a przede wszystkim nietuzinkowe kompetencje founderów.
Sukcesy których polskich startupów w branży AI w 2023 r. zrobiły na Panu wrażenie i dlaczego?
Radosław Krajewski: W polskim ekosystemie AI największe wrażenie w 2023 r. zrobiły na mnie MedTechy i FinTechy, czyli startupy związane z opieką zdrowotną oraz branżą finansową.
Pierwsze w nich dają nadzieję na poprawę jakości naszego życia i wspomagają nadwerężony system ochrony zdrowia. Stawiają sobie za cel umożliwienie lekarzom postawienie precyzyjnej diagnozy w jak najkrótszym czasie, coraz większą personalizację leczenia i rozwój nowych leków. Np. wykorzystują AI do analizy historii medycznej pacjentów, czy rozwijają narzędzia do analizy obrazów medycznych. Startupy z obszaru FinTech przyczyniają się do automatyzacji procesów, wykrywania oszustw finansowych, analizy ryzyka, czy wzrostu bezpieczeństwa transakcji płatniczych. AI wykorzystywana jest przez nie do tworzenia modeli finansowych, optymalizacji decyzji kredytowych, analizy danych finansowych, zwiększenia zysków z inwestycji kapitałowych.
Te dwie branże bardzo dynamicznie się rozwijają. Zdrowie i pieniądze to tematy, które dotyczą każdego. Są newralgiczne dla naszego życia zawodowego i prywatnego. Stąd nowe osiągniecia w tym zakresie budzą bardzo duże zainteresowanie, szczególnie gdy mowa o odkrywaniu nowych sposobów diagnozowania i terapii chorób. Wywołuje to nie tylko czystą ciekawość ale i nadzieję na zdrowsze jutro.
Jakie wyzwania mogą czekać na stratupy związane z AI w 2024 r.?
Radosław Krajewski: Startupy związane z sztuczną inteligencją w 2024 r. nadal będą borykać się z problemem dostępu do dużych zbiorów danych. Bez tego rozwój rozwiązań AI jest wręcz niemożliwy. Szczególnie w branżach ściśle regulowanych dostęp ten jest utrudniony. Związane jest to nie tyko z przepisami o ochronie danych osobowych. Często po prostu brak jest odpowiednich zestawów danych i trzeba dopiero je samodzielnie zgromadzić, co wymaga prowadzenia czasochłonnych i kosztownych badań.
Coraz większym wyzwaniem w rozwoju startupów opartych na AI będzie konkurencja ze strony międzynarodowych firm. Obserwujemy wzrost zainteresowania sztuczną inteligencją ze strony międzynarodowych gigantów, takich jak Google, Amazon czy Microsoft. Posiadają one dostęp do niemalże nieograniczonych zasobów finansowych i technologicznych. A to daje im ogromną przewagę nad polskimi (i nie tylko) startupami. Utrzymanie tempa rozwoju technologii AI i dostarczanie produktów odpowiadających najnowszym dokonaniom w tej dziedzinie stanowi wyzwanie, zwłaszcza dla mniejszych firm z ograniczonymi zasobami.
W miarę, jak wzrasta popularność sztucznej inteligencji w zastosowaniach biznesowych zaostrza się konkurencja również wśród samych startupów. Można ją wyraźnie zaobserwować na przykładzie wyścigu w opracowaniu rozwiązań mających wspomagać pracę lekarzy we wstępnym diagnozowaniu rozmaitych chorób. Ten wyścig rozgrywa się nie tylko pod względem wypracowania lepszego rozwiązania, czy dostępu do większej mocy obliczeniowej, ale przede wszystkim na dostępie do danych. W oparciu o nie startupy będą musiały znaleźć unikalne nisze i oferować wyjątkowe rozwiązania. Te, które tego dokonają wyróżnią się na tle konkurentów.
Pewnej elastyczności oraz zdolności do dostosowania się do nowych wymogów będą wymagały od startupów wchodzące w życie regulacje dotyczące AI. Szczególnie w kontekście porozumienia w sprawie sztucznej inteligencji (AI Act), nakazującego m.in. zachowanie większej przejrzystości mającej zapobiegać powstawaniom nadużyć.
Ogromną szansą dla rozwoju startupowych rozwiązań opartych na AI jest coraz większa dostępność narzędzi typu low-code. Nie trzeba już zatrudniać sztabu programistów lub samemu być programistą, aby móc tworzyć ciekawe rozwiązania wykorzystujące uczenie maszynowe. Duży potencjał, na razie słabo wykorzystywany przez polskie startupy, tkwi w dużych modelach językowych i tzw. generatywnej sztucznej inteligencji. Spodziewam się, że w 2024 r. nastąpi wysyp ciekawych startupów korzystających z tych rozwiązań.
Radosław Krajewski – posiada bogate doświadczenie w zakresie rozwoju technologii, projektowania i wdrażania innowacji, rozwoju spółek typu startup/spin-off, komercjalizacji produktów i usług. Pracuje w obszarze technologii, biznesowych zastosowań sztucznej inteligencji, transformacji cyfrowej. Mentor, trener, doradca w środowisku innowatorów. Jest autorem e-booka poświęconego zastosowaniom generatywnych modeli sztucznej inteligencji „ChatGPT. Kontekst ma znaczenie”.
