Komisja Nadzoru Finansowego uruchomiła piaskownicę regulacyjną. W ramach programu udostępni startupom fintechowym środowisko, które pozwoli przetestować ich rozwiązania. Artur Granicki, dyrektor Departamentu Innowacji Finansowych Fintech w Urzędzie Komisji Nadzoru Finansowego opowiada o zasadach działania piaskownicy oraz kolejnych planach m.in. otwarciu w pierwszym kwartale 2019 roku centrum informacyjno-konsultacyjne dla fintechów.
W dniach 28-29 listopada podczas konferencji Impact fintech’18, której MamStartup jest strategicznym partnerem medialnym, Artur Granicki weźmie udział w moderowanej dyskusji nt. piaskownicy regulacyjnej i wyzwań dotyczących współpracy sektora fintech z KNF oraz poprowadzi około godzinne warsztaty z udziałem wszystkich 5 operatorów, podczas których odpowie na pytania, które pojawią się wśród publiczności.
Jakich startupów szukacie do piaskownicy regulacyjnej?
Do udziału w piaskownicy chcemy przyjmować podmioty, które będą posiadały unikalne, innowacyjne rozwiązania możliwe do wykorzystania na rynku usług finansowych. Poszukujemy startupów, których działalność będzie wpisywała się w obszary rynku nadzorowanego przez KNF lub będzie przeznaczona do bezpośredniego wsparcia lub rozwoju procesów biznesowych w podmiotach nadzorowanych. Ważnym kryterium wyboru będzie gotowość do przeprowadzenia testów. Chcemy, aby do piaskownicy trafiały startupy, których rozwiązania są już na tyle dopracowane i dojrzałe, aby mogły zostać sprawnie przetestowane w środowisku testowym oferowanym przez operatorów piaskownicy.
Co startupy mogą zyskać dzięki współpracy z KNF?
Wartością dodaną, którą może zyskać startup biorący udział w piaskownicy jest przede wszystkim wsparcie ze strony operatorów piaskownicy takie jak zapewnienie odpowiedniej wiedzy na temat prowadzenia działalności nadzorowanej, wsparcie prawne w przygotowaniu wniosku licencyjnego, wsparcie w pozyskaniu funduszy na działalność, ale przede wszystkim możliwość przetestowania swojego rozwiązania i budowa bazy przyszłych klientów jeszcze przed uzyskaniem niezbędnych zezwoleń, tak, aby startupy uczestniczące w piaskownicy mogły jak najszybciej i jak najtaniej wejść na rynek. Ze strony KNF dochodzi do tego możliwość przeprowadzenia testów bez obawy o ewentualne negatywne konsekwencje ze strony nadzoru, ciągłe wsparcie merytoryczne oraz maksymalne przyśpieszenie postępowań licencyjnych. Niewątpliwie może to zachęcić małe podmioty niedysponujące profesjonalnym zapleczem prawnym do rozpoczęcia działalności w takich obszarach jak np. usługi płatnicze, działalność maklerska czy też ubezpieczeniowa. Należy wskazać, że UKNF prowadzi równolegle program Innovation Hub, w ramach którego każdy uczestnik piaskownicy będzie mógł otrzymać poradę jak prowadzić działalność w obszarze fintech bezpiecznie, zgodnie z przepisami prawa i naszymi wymogami.
Uczestnicy programu będą mogli testować swoje rozwiązania w wirtualnym i rzeczywistym środowisku. Jak dokładnie będą wyglądać te testy?
Okres testowania w piaskownicy będzie trwał od 3 do 9 miesięcy, a w uzasadnionych przypadkach do jednego roku. Piaskownica będzie funkcjonowała w modelu zdecentralizowanym, w ramach którego środowiska testowe są udostępnione przez operatorów piaskownicy. Warunki i parametry prowadzonych testów będą ustalane indywidualnie z każdym uczestnikiem piaskownicy. Zakładamy dwie główne formy prowadzenia środowisk testowych przez operatorów piaskownicy. Pierwszą z nich jest zapewnienie środowiska wirtualnego, w pełni zinformatyzowanego, co oznacza, że operator piaskownicy będzie umożliwiał testowanie innowacyjnych rozwiązań na infrastrukturze informatycznej symulującej rzeczywiste zachowania rynkowe. W modelu tym dopuszczalne będzie również wykorzystywanie zanonimizowanych danych transakcyjnych klientów. Druga możliwa forma zakłada prowadzenie testów w środowisku rzeczywistym, czyli operator piaskownicy zapewni bazę klientów testowych, którzy wyrażą chęć oceny rozwiązania i wyrażenia swojej opinii. Z uwagi na fakt, że w piaskownicy będą podmioty, które nie mają jeszcze licencji, nie będą one mogły przyjmować płatności za swe usługi ani innych środków od klientów testowych. Natomiast będą mogły tym klientom przekazać środki finansowe, nawet do kilkaset złotych, na przeprowadzenie testów, aby sprawdzić swoje rozwiązania. Przewidujemy również model hybrydowy dla prowadzenia środowiska testowego, czyli łączący w sobie dwie poprzednie formy.
Jak KNF będzie wspierać uczestników na etapie testów?
W trakcie prowadzonych testów zakładamy dwa niezależne procesy wspierania uczestników piaskownicy ze strony UKNF. Pierwszy proces to monitorowanie samego przebiegu prowadzonych testów, który zamierzamy prowadzić poprzez odpowiednie mechanizmy raportowe. W sytuacjach tego wymagających będziemy starali się wchodzić w interakcję pomiędzy startupem a operatorem piaskownicy i pomagać w rozwiązywaniu pojawiających się problemów. Drugi proces to konsultacje prawno-regulacyjne, w ramach którego chcemy wspierać uczestników piaskownicy w samej kwalifikacji prawnej danego rozwiązania oraz w procesie uzyskania zezwolenia KNF na prowadzenie działalności regulowanej, tak aby maksymalnie przyspieszyć proces licencyjny. Zakładamy, że podmiot kończąc pozytywnie okres testów w piaskownicy powinien niezwłocznie otrzymywać licencję.
Co nastąpi dalej? Jaki będzie kolejny etap współpracy?
Jak już wspomniałem przyjmujemy założenie, że po wyjściu z piaskownicy i pozytywnym zakończeniu testów startup będzie mógł niezwłocznie otrzymać licencję. Jeżeli uda mu się rozwinąć skrzydła i właściwe się wyskalować, będziemy się starali wspierać takie podmioty zarówno w bieżącej działalności, jak i w procesie paszportyzacji na terytorium innych państw UE.
Pomożecie startupom komercjalizować projekty?
Kwestia komercjalizacji projektów wykracza poza rolę nadzoru, ale należy wskazać, że przy wyborze operatorów piaskownicy duży nacisk kładziemy na wsparcie merytoryczne, szkoleniowe i prawne dla startupów w pozyskiwaniu licencji, ale również w pozyskiwaniu finansowania oraz klientów. Zakładamy, że operatorzy piaskownicy pomogą przygotować startupy w zakresie zagadnień związanych z komercjalizacją projektów.
Skąd pomysł, aby uruchomić program skierowany właśnie do startupów?
Musimy zauważyć, że większość innowacyjnych rozwiązań fintech rodzi się przede wszystkich w startupach, mniej natomiast w ramach dużych instytucji finansowych, chyba że instytucje te ściśle współpracują ze startupami w ramach np. Prowadzonych akceleratorów. Chcemy promować te modele. Dlatego program piaskownicy skierowany jest przede wszystkim do startupów i zakłada specjalne programy inkubacji i akceleracji prowadzone przez operatorów piaskownicy, aby z tych małych, innowacyjnych podmiotów mogły rozwinąć się duże przedsiębiorstwa nie tylko o zasięgu krajowym, ale również globalnym. Piaskownica ma pozwolić przejść podmiotom testującym bezpieczną ścieżkę regulacyjną, która umożliwi im prowadzenie legalnej i bezpiecznej dla otoczenia działalności oraz jednocześnie zdefiniuje je jako podmioty nadzorowane. Bardzo nam zależy, żeby w ramach piaskownicy rozwijały się nie tylko podmioty nastawione na sprzedaż technologii dla banków i innych instytucji finansowych, ale również startupy oferujące samodzielnie nowe usługi na rynku finansowym.
Czego KNF oczekuje od uczestników piaskownicy?
Oczekujemy, że uczestnicy piaskownicy w pełni wykorzystają wachlarz możliwości oferowanych przez operatorów piaskownicy i wsparcie nadzoru, tak aby po wyjściu z piaskownicy, pozytywnym zakończeniu testów i po uzyskaniu odpowiednich zezwoleń, mogli zaoferować klientom finalny produkt lub usługę finansową, która będzie zarówno innowacyjna, jak i bezpieczna. Życzymy zarówno sobie, jak i startupom, aby myślały o rynkach globalnych i przez mechanizm paszportyzacji zaczynały świadczyć swoje usługi również poza granicami Polski, to jednak zależy głównie od nich, my w tym procesie możemy wyłącznie wspierać i kibicować.
Po czym KNF pozna, że program spełnił swój cel?
Miarą sukcesu piaskownicy będzie pojawienie się na rynku nowych, innowacyjnych podmiotów z sektora fintech z siedzibą w Polsce. Chcemy, aby polski rynek finansowy rozwijał się na bazie najnowszych technologii i wyróżniał się pod tym kątem na płaszczyźnie międzynarodowej. A więc miarą sukcesu będzie liczba fintechów działających w Polsce oraz ich jakość, którą rozumiem zarówno przez skalę ich działalności, jak i bezpieczeństwo oferowanych przez nie usług.
Czy podejmują Państwo jakieś dodatkowe działania oprócz piaskownicy?
Ponieważ zdajemy sobie sprawę, że rozwój fintech w Polsce zależy głównie od KNF, pracujemy nad paroma projektami jednocześnie, aby jak najszybciej dogonić najbardziej pod tym względem rozwinięte Państwa. Oprócz projektu doradztwa dla fintech, czyli Innovation Hub oraz Piaskownicy Regulacyjnej KNF, pracujemy także między innymi nad szeregiem zmian legislacyjnych, których celem jest ułatwienie rozwijania działalności fintechowej.
Jednym z innych priorytetowych dla nas projektów jest Fintech Hub, czyli centrum informacyjno-konsultacyjne dla fintechów, które chcemy otworzyć w pierwszym kwartale 2019 r. w naszym biurowcu na ul. Niedźwiedziej. Jego celem jest zgromadzenie w jednym miejscu wszystkich istotnych dla branży fintech podmiotów w Polsce, w tym przedstawicieli instytucji rządowych i pozarządowych, funduszy VC, akceleratorów, a także podmiotów chcących prowadzić w Polsce działalność w obszarze fintech. Tak, aby w jednym miejscu można było uzyskać wszelkie niezbędne informacje o fintech. W tym roku chcemy zrobić pierwszy krok w tym kierunku, czyli uruchomić dedykowaną stronę internetową skupiającą wszystkie informacje o działalności fintech w Polsce, która będzie prowadzona zarówno po polsku, jak i po angielsku.