Zmiany na światowej scenie
W ciągu ostatnich dwóch lat dyskusje na temat czterodniowego tygodnia pracy właściwie nie milkły. Popularne stały się stwierdzenia, że wprowadzenie jako normy 32 godzin, zamiast dotychczasowych 40 godzin, może poprawić samopoczucie pracowników bez obniżania wydajności firmy.
Teraz wszystko wskazuje na to, że czterodniowy tydzień pracy nadchodzi wielkimi krokami. Na światowej scenie wiele firm zaczyna swoją przygodę z 4-dniowym tygodniem pracy. W USA 38 firm, a tym samym tysiące pracowników skróciło tydzień pracy do 32 godzin. W lutym rząd Belgii ogłosił możliwość korzystania przez pracowników z 4-dniowego tygodnia pracy przez okres maksymalnie 6 miesięcy. W najbliższym czasie szeroki program testów planuje wdrażać Wielka Brytania.
W momencie, w którym światowi gracze rozpoczynają testy, polski technologiczny Startup A4BEE przedstawia wyniki swojego eksperymentalnego, trwającego 9 miesięcy projektu badawczego w tym zakresie. Przekazują tym samym jedne z pierwszych wiarygodnych danych.
Pełen raport do pobrania na stronie A4BEE (już w piątek 13.05)
Czasami 32 to więcej niż 40
Od wielu lat badania wskazują, że wydajność pracy spada wraz ze wzrostem liczby przepracowanych godzin. W marcu 2020 r. firma Gallup przeprowadziła badanie dotyczące liczby dni, które amerykańscy pracownicy przepracowują w tygodniu. Tylko 5% z nich stwierdziło, że pracuje cztery dni w tygodniu, 84% – że pięć dni, a aż 11%, że sześć dni.
W 2021 roku organizacja A4BEE postanowiła podjąć wyzwanie i rozpoczęła próbny test połączony z dogłębnymi badaniami nad czterodniowym tygodniem pracy. Na potrzeby tego badania, czterodniowy tydzień pracy został zdefiniowany jako 32-godzinny tydzień pracy bez utraty produktywności, wynagrodzenia i świadczeń.
– Najważniejszą rzeczą było poznanie perspektywy różnych pracowników A4BEE, aby uzyskać pełny obraz tego, jakie mają oczekiwania i jakie widzą zagrożenia związane ze skróconym tygodniem pracy. Podczas samego badania przyjrzeliśmy się różnym obszarom, aby zrozumieć, jak się czują i jakie mają przemyślenia. Wszystko po to, by znaleźć odpowiedź na pytanie, jak czterodniowy tydzień pracy wpływa na ludzi w naszej firmie – powiedziała Iwona Ignaś, badaczka A4BEE.
Wzmocnienie odpowiedzialności i lepszego samopoczucia wśród pracowników
Mniej spotkań, lepsze samopoczucie w pracy, większa wydajność w pracy i czas dla rodziny – takie są główne wnioski z badań nad czterodniowym tygodniem pracy, jakie przeprowadził startup A4BEE. Podczas 9-miesięcznych testów, wspieranych przez badaczy i psychologów, badane było jak w bliskiej przyszłości może wyglądać rynek pracy.
– Ideą badania 4-dniowego tygodnia pracy było osiągnięcie tych samych wyników w krótszym czasie, tak aby pracownicy mieli więcej możliwości rozwijanie innych zainteresowań, spędzania czasu z bliskimi i zajęcia się swoimi prywatnymi sprawami. W czasie trwania testu liczba spotkań zmniejszyła się o 10%, a samopoczucie pracowników wzrosło o 35,7% – zauważa Karolina Marzantowicz, Chief of Growth w A4BEE.
4 główne wnioski dla 4-dniowego tygodnia pracy
- Pracownicy, którzy pracują w systemie czterodniowego tygodnia pracy, oceniają, że poprawiła się ich ogólna jakość życia, a samopoczucie wzrosło o 35,7%.
- Pomimo mniejszej liczby godzin oraz spotkań (liczba spotkań wśród badanej grupy obniżyła się o 10%) nie zauważono negatywnego wpływu na rezultaty prac. Co więcej – kierownicy projektów odnotowali prawie 3% poprawę jakości rezultatów prac.
- 4-dniowy tydzień pracy wzmocnił odpowiedzialność za wyniki, a nie za przepracowane godziny. Dzięki temu nie było potrzeby obniżania ani wynagrodzeń, ani świadczeń. Jest to znacząca zmiana w sposobie myślenia o pracy i podejścia do niej, a także wstęp do standaryzacji krótszego i bardziej elastycznego tygodnia pracy.
- Pracownicy najbardziej cenią elastyczne warunki pracy oraz otwartą, pełną zaufania kulturę pracy i łączą te wartości z chęcią większego zaangażowania się w działania firmy. Stworzenie tych warunków powinno być priorytetem dla pracodawców.
Czy można robić startup od poniedziałku do czwartku?
Wiele osób, zwłaszcza w środowisku startupów, wyraża obawy, czy czterodniowy tydzień pracy zakłóci rozwój firmy. Pojawiają się pytania: Jak zadbać o trwałość kontaktów z klientami i jakość produktu? Jak utrzymać poziom integracji w zespole? Jak się skalować w ramach 4 dni działań?
Jak zauważa Patrycja Szostakowska, CEO & Founder HEroine: – Każda zmiana w sposobie funkcjonowania organizacji musi wynikać z perspektywy biznesowej, sytuacji konkurencyjnej i strategii długoterminowej. Zdefiniowana kultura firmy, jak pracujemy lub jakie korzyści oferujemy naszym Pracownikom muszą być z nią silnie powiązane. – Po czym dodaje – Aby uczynić sprawę bardziej skomplikowaną i prostą zarazem ;), musimy wziąć pod uwagę fazę rozwoju, w jakiej znajduje się firma. Na przykład firmy, które weszły w fazę dojrzałości, będą prawdopodobnie miały większą elastyczność w testowaniu i wprowadzaniu zmian w 4-dniowym rozkładzie czasu pracy. Czasami wynika to po prostu ze skali, a czasami z tego, że znają swoją tożsamość i rozumieją, co działało w przeszłości. Ale niezależnie od tego, czy jest to właściwe podejście, biorąc pod uwagę domenę biznesu, skalę, fazę, kulturę firmy, wdrożenie (a nawet testowanie tego rozwiązania) nie powiedzie się, jeśli nie zostanie starannie zaplanowane, zakomunikowane, monitorowane, sprawdzone. Dopiero po tej pracy można się przekonać, czy jest to właściwe podejście dla firmy i jej Pracowników.
Metoda małych kroków – jak przetestować 4-dniowy tydzień pracy
Zarówno pozytywne uwagi osób biorących udział w eksperymencie, jak i negatywne, zwróciły uwagę na to, jak bardzo potrzebne jest rozeznanie potrzeb pracowników, zanim podejmie się działania w kierunku zmiany wymiaru pracy.
Być może dla części firm właściwszym rozwiązaniem będzie zmiana liczby godzin, inna organizacja zespołów i podziału pracy lub jeszcze inne sposoby. Bez względu na to, jaką ścieżkę firmy obiorą, warto mieć na uwadze to, jak bardzo zmienia się rynek pracy. Przemiany pokoleniowe, nowe możliwości technologiczne czy przewaga rodzin nuklearnych i samodzielnych rodziców nad rodzinami wielopokoleniowymi – to wszystko powinno nas nakłonić do zmiany myślenia o pracy. Skoro żyjemy w epoce Przemysł 4.0, najwyższy czas zmierzyć się z potrzebą bycia Pracodawcą 4.0.
Warto więc rozpocząć test już teraz. Poniżej przedstawiamy metodologię badania przyjętą przez badaczy A4BEE.
Badanie zostało oparte na podstawach projektowania zorientowanego na użytkownika. Zakres badania oraz hipotezy do weryfikacji zostały opracowane w formie interaktywnych warsztatów, w których wzięło udział ponad 67% pracowników firmy.
Podczas warsztatów analizowano zarówno 6-godzinny, jak i 4-dniowy tydzień pracy – pozwoliło to stwierdzić, że 4-dniowy tydzień pracy byłby bardziej wartościowy dla pracowników. Na potrzeby badania przyjęto, że taki tryb pracy oznacza pracę przez 4 dni w tygodniu przy tej samej liczbie zadań oraz przy zachowaniu tego samego wynagrodzenia i świadczeń.
Rekrutacja do badania polegała na dobraniu jak najbardziej zróżnicowanej grupy. Grupa badana była reprezentatywna dla populacji wszystkich pracowników A4BEE. Próg wejścia stanowiły staż pracy w firmie dłuższy niż 3 miesiące oraz praca na min. 90% etatu. Grupa została podzielona według następujących kryteriów:
- dział w firmie (R&D, Consulting, Back office),
- wiek (30 lat i mniej oraz powyżej 30 lat),
- liczba spotkań w tygodniu.
W ten sposób powstały niewielkie podgrupy, z których do grupy badawczej wylosowano 30% pracowników. Grupa kontrolna została utworzona poprzez dopasowanie stanowisk pracy lub zakresu obowiązków osób z grupy badawczej i była tej samej wielkości. Osoby w grupie kontrolnej pracowały w normalnym pięciodniowym tygodniu pracy.
Kim są pomysłodawcy badania?
A4BEE jest samofinansującą się i dochodową firmą technologiczną, głęboko zaangażowaną we wspieranie sektorów biotechnologii, farmacji i produkcji.
Firma ściśle współpracuje z globalnymi graczami w celu kształtowania efektywnych strategii, wdrażania nowych rozwiązań cyfrowych i wykorzystania mocy łączności, elastyczności i modułowości. Wspierając ich na każdym etapie ich transformacji cyfrowej, laboratorium R&D A4BEE tworzy również innowacyjne produkty.
A4BEE jest innowacyjną organizacją uznawaną za firmę przyjazną pracownikom i ich rodzinom. Od pierwszego dnia działalności, na długo przed pandemią, A4BEE stworzyło w pełni zdalne operacje, pozwalając pracownikom pracować tam, gdzie chcą i lubią. W 2018 r. Firma wprowadziła koncepcję workcation – co roku połowa pracowników korzysta z tej możliwości łączenia pracy z odpoczynkiem. W 2020 r. ufundowała służbowy apartament w polskich górach, dzięki czemu poszczególne osoby i zespoły mogą pracować zdalnie z widokiem na Karkonosze.
Obecnie ponad 85 pracowników cieszy się, że A4BEE jest laureatem wielu prestiżowych nagród, takich jak ScaleUp Games (organizowany przez Ambasadę Brytyjską), European Startup Games, Economic Accelerator, MIT CEE oraz brązowy medal Eco Vadis Sustainability.
