fot. unsplash.com
Studia informatyczne należą do najbardziej obleganych. Według danych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, w 2017 roku na Politechnice Warszawskiej na kierunek informatyka przypadało 12 kandydatów na jedno miejsce, natomiast absolutny rekord pobił kierunek inżynieria i analiza danych – 66 kandydatów na jedno miejsce. Cóż mają zatem zrobić ci, którzy nie mieli szczęścia dostać się na wymarzone studia, a w dalszym ciągu chcą pracować w branży IT? Mogą kształcić się na własną rękę.
Podstawowe źródło wiedzy – Internet
Wśród programistów jest wielu samouków. Są to osoby na ogół systematyczne i zorganizowane, bowiem samodzielna nauka wymaga samodyscypliny i staranności. Samoukom z branży IT sprzyja Internet, gdzie funkcjonuje szereg grup i forów dyskusyjnych, na których doświadczeni programiści dzielą się wiedzą. Często zdarza się, że młody człowiek właśnie w ten sposób znajduje mentora, który uczy go i umożliwia opanowanie języków programowania – niekiedy lepiej niż na studiach.
Planując samokształcenie online, warto korzystać z takich portali i forów, jak: javastart.pl, coderscity.pl i kuzniaprogramistow.pl. Znajdziecie tam sporo wiedzy na temat języków programowania, technologii web i zasad tworzenia aplikacji mobilnych. Prowadzący często udostępniają materiały bezpłatnie. Jest to dla nich forma autopromocji. Niektórzy „guru” mają własne kanały na YouTube, gdzie zamieszczają bezpłatne wideo szkolenia.
Czego się uczyć?
Wśród technologii, jakie samouk może przyswoić za pośrednictwem Internetu, są HTML5, CSS3, JavaScript, PHP – do tworzenia stron internetowych i aplikacji oraz zarządzania nimi, do tworzenia stron interaktywnych (formularzy, itp.), do obsługi CMS (np. WordPress, Joomla). Dla chcących opanować technologie serwerowe znajdują się materiały dotyczące pakietu XAMPP i technologię do zarządzania bazami danych MySQL. Najwięcej jednak jest materiałów do nauki języka programowania C++, cieszącego się niesłabnącą popularnością.
Informatyka jest specyficznym kierunkiem studiów, gdyż postęp w tej dziedzinie jest tak szybki, że dla studenta ostatniego roku materiał z pierwszego często jest już przestarzały. Dlatego ciągłe samokształcenie jest dla programisty koniecznością, aby nie wypaść z zawodu.
Czy tylko informatyka?
Otóż nie. Każdy, kto zamierza podjąć samokształcenie, powinien doskonalić znajomość angielskiego. Zakładając, że podstawy zdobyte w szkole dały znajomość bierną, trzeba iść dalej i przejść do znajomości czynnej. Język angielski jest niezbędny do internetowej wymiany doświadczeń i współpracy z całym światem. Po angielsku pisane są najlepsze podręczniki i blogi. Język ten jest powszechnie stosowany na konferencjach i podczas webinarów, a po angielsku są nagrane najnowocześniejsze materiały szkoleniowe. Wystarczy poświęcić godzinę dziennie, korzystając z internetowych narzędzi, by szlifować znajomość języka angielskiego. Już po miesiącu będzie znacznie łatwiej.
Szkolenia firmowe
Mimo corocznego naboru i ciągłego kształcenia specjalistów, na rynku pracy wciąż istnieją niedobory kadr w branży IT. Z tego powodu wiele firm organizuje wewnętrzne kursy i szkolenia dla kandydatów bez doświadczenia, umożliwiając im rozwój zawodowy, a jednocześnie przyuczając do pracy pod kątem określonych stanowisk. Taki „surowy” pracownik jest zwykle niżej wynagradzany, a szkolenia firmowe stanowią tego rekompensatę. Niekiedy firmy wysyłają pracowników na wysokiej jakości szkolenia za granicę. Świadectwa i certyfikaty otrzymane na zakończenie szkoleń firmowych, stanowią doskonały atut w CV pracownika, a wąskie specjalizacje dodatkowy bonus, ułatwiający awans i otrzymanie podwyżki.
Nie tylko programiści
Branża IT to wiele różnych specjalizacji. To również graficy, webmasterzy i copywriterzy. Każdy z nich musi posiąść w mniejszym lub większym stopniu wiedzę informatyczną. Poza kierunkiem grafika komputerowa właściwie nie istnieją studia, które przygotowywałyby do pracy na pozostałych wymienionych stanowiskach. W większości są to osoby, które nauczyły się zawodu samodzielnie, a o ich wartości decyduje doświadczenie. Zaczyna się zwykle od pracy za grosze. Trzeba doskonalić warsztat, czytać i oglądać prace innych, doświadczonych twórców i tworzyć samemu. Wysyłać swoje prace do serwisów, konsekwentnie budując portfolio. Dobry webmaster czy copywriter może dyktować wyższe ceny, a kalendarz zleceń będzie mieć szczelnie wypełniony. Im więcej jego prac znajduje się w sieci, tym lepiej.
Jak się uczyć?
Wspomniałem już o cechach charakteru, jakie musi posiadać samouk, aby posiąść wiedzę zawodową. Oprócz systematyczności i dobrej organizacji pracy, musi posiadać niemały upór i konsekwencję, gdyż naukę narzuca sobie sam – nie ciążą na nim terminy zaliczeń i egzaminów. Mimo to software developerzy po kierunkowych studiach często twierdzą, że na studiach posiedli umiejętność efektywnego uczenia się. Nawet przyswajając narzuconą programem studiów wiedzę z pozornie nieprzydatnych przedmiotów lub sporządzając „kilometrowe” raporty z zajęć laboratoryjnych, uczą się metodycznego podejścia do kolejnych zagadnień.
Samodyscyplina jest kluczową cechą, jaką powinna posiadać osoba ucząca się samodzielnie. Dlatego do nauki trzeba podejść metodycznie. Najważniejszy jest zamierzony cel. Trzeba postawić sobie pytanie: czego chcę się nauczyć i gdzie chcę tę wiedzę wykorzystać? Kiedy już znana jest odpowiedź, należy opracować szczegółowy plan nauki z podziałem na tygodnie (miesiące), a następnie skompletować źródła na dany okres. Plan zajęć należy układać odpowiednio do swoich możliwości czasowych, percepcyjnych, itp. Ale kiedy już zostanie ustalony – konsekwentnie się go trzymać. Na czas nauki wyłączyć telefon i nie włączać Facebooka. Na koniec dnia sporządzić podsumowanie przyswojonej wiedzy, a następny dzień zacząć od powtórki.
I nie zapominać o przerwach na zaczerpnięcie świeżego powietrza. Zaduch jest wrogiem mózgu.
–
Autor: Konrad Bielawski, specjalista ds. odzyskiwania danych w firmie DATA Lab. Informatyk z wykształcenia. Pasjonat sportów motorowych i brytyjskiego kina.
