To pierwsza tego rodzaju analiza rozwoju wybranych ekosystemów innowacji w sektorze opieki zdrowotnej w Europie Środkowej, Wschodniej i Południowej. Indeks Innowacyjności InnoStars umożliwi interesariuszom ekosystemu innowacji z regionu dzielenie się najlepszymi praktykami i uczenie się od siebie nawzajem, przy jednoczesnym podnoszeniu rangi swoich ekosystemów w Europie i poza nią.
Indeks Innowacyjności InnoStars – opracowany przez EIT Health, wiodącą w Europie sieć innowatorów w sektorze opieki zdrowotnej – ocenia dojrzałość krajowych ekosystemów innowacji w dziesięciu krajach Europy Środkowej, Wschodniej i Południowej. Izrael, gdzie EIT ma również swoją społeczność, jest wskazany w raporcie jako kraj wzorcowy z uwagi na sukcesy jakie osiągnął jako światowy lider w dziedzinie innowacji w opiece zdrowotnej.
– Cieszymy się z możliwości zaprezentowania pierwszej edycji Indeksu Innowacyjności InnoStars, który jest podstawowym instrumentem do pokazania wkładu EIT Health w regionie, dostarczając praktycznych spostrzeżeń na temat tego, co sprawia, że ekosystemy innowacji działają z powodzeniem. Podczas przygotowywania badania dostrzegliśmy korelację między liczbą respondentów, którzy wzięli udział w badaniu a większością wskaźników wydajności, co sugeruje, że współpraca jest niezbędnym czynnikiem do odniesienia sukcesu. Ten wniosek jest zgodny z filozofią EIT Health, według której nikt nie może wprowadzać innowacji w pojedynkę. To suma wspólnych działań wszystkich interesariuszy ekosystemu innowacji, w tym przedsiębiorców, badaczy, naukowców, administracji rządowej i inwestorów – powiedział Balázs Fürjes, dyrektor zarządzający EIT Health InnoStars.
Metodologia: wnioski podkreślają znaczenie współpracy
Do oceny startupów, które uczestniczyły w programach EIT Health, autorzy badania wykorzystali wskaźniki wydajności, tzw. twarde wskaźniki, jak wycena, zatrudnienie, pozyskane fundusze zewnętrzne, pozyskane granty zewnętrzne oraz odsetek startupów wchodzących na rynek. Na podstawie kwestionariuszy sprawdzili również wskaźniki miękkie, to znaczy zakres finansowania, pulę talentów, poziom wsparcia ze strony rządu, know-how i relacje pomiędzy uczestnikami ekosystemu. Ponadto przeprowadzili pogłębione wywiady z wybranymi ekspertami ds. rozwoju ekosystemów.
Badania wskazały jasno, że twarde wskaźniki są mierzalne, ale nie mają praktycznego zastosowania. Zwiększenie wyceny lub podniesienie wskaźnika startupów wchodzących na rynek jest celem, ale raczej nie ma zastosowania w codziennym życiu zawodowym. Miękkie wskaźniki są wykonalne, ale mniej mierzalne. Ludzie budują społeczności i dzielą się wiedzą, ale ich praca jest mniej doceniana ze względu na brak związków przyczynowo-skutkowych z wynikami gospodarczymi. W związku z tym interesariusze ekosystemu powinni skupić się na zadaniach możliwych do wykonania i przynoszących wymierne efekty.
Ostatecznie, panel ekspertów EIT Health sklasyfikował obserwowane ekosystemy przy użyciu Modelu Dojrzałości Ekosystemów autorstwa Moniki Rozalskiej-Lilo, co znalazło odzwierciedlenie w końcowej ocenie od 1 (początkujący) do 5 (ekspert). Warto zaznaczyć, że poziom dojrzałości nie jest systemem rankingowym – nie mówi, który kraj ma lepszy lub gorszy ekosystem, ale raczej to, w jakim miejscu znajduje się na swojej drodze dojrzałości w efektywnym wykorzystaniu zasobów, do których ma dostęp.
Eksperci i łącznicy: liderzy innowacji w opiece zdrowotnej
Jedynym krajem, który uzyskał w badaniu ocenę 5 (ekspert), był Izrael, z najwyższą wyceną startupów na poziomie 146 mln euro. To przykład kraju, który ułatwia zakładanie firm, zapewnia ukierunkowane programy dla innowatorów i ma zróżnicowane formy finansowania z dostępem do inteligentnych pieniędzy i wyspecjalizowanego kapitału wysokiego ryzyka. Dzięki temu posiada wielu doświadczonych przedsiębiorców i mentorów oraz wysoko rozwinięte, wyspecjalizowane społeczności działające na rzecz rozwoju innowacji.
Polska jest jednym z czterech krajów w monitorowanej grupie, poza Włochami, Węgrami i Portugalią, gdzie EIT Health ma dedykowanego Lidera Ekosystemu oraz partnerską sieć wiodących przedsiębiorstw, uniwersytetów i instytutów badawczych. Na podstawie Indeksu Innowacyjności InnoStars, Polska w modelu dojrzałości została sklasyfikowana jako Eksperymentator (3). Takie kraje są w „środku” swojej drogi do innowacji – posiadają już wiele mechanizmów wspierania startupów i rosnącą liczbę źródeł finansowania, w tym drugą generację rządowych programów finansowania i funduszy zagranicznych. W tych krajach innowatorzy mają większy dostęp do doświadczonych mentorów, a seryjni przedsiębiorcy zaczynają inwestować. Rozwijają się również sieci między zainteresowanymi stronami, takimi jak centra badawczo-rozwojowe i międzynarodowe korporacje.
Polska: silna w pozyskiwaniu grantów i debiutach rynkowych
Polskie startupy z sektora opieki zdrowotnej, które uczestniczyły w programach EIT Health, osiągnęły najlepsze wyniki pod względem uzyskanych grantów zewnętrznych oraz znalazły się powyżej średniej pod względem zatrudnienia i odsetka startupów wchodzących na rynek. Jednocześnie uzyskały gorsze wyniki pod względem wyceny i pozyskiwania finansowania zewnętrznego.
– Badanie dowodzi, że Polska jest dobrze przygotowana do wspierania innowacji w sektorze opieki zdrowotnej, które mają szanse dać obywatelom Europy możliwości dłuższego i zdrowszego życia. Musimy edukować i zachęcać młodych ludzi do zakładania firm, a co najważniejsze uczyć się na błędach i nie wstydzić się ich, jak to, my Polacy, mamy w zwyczaju – powiedziała Joanna Broy, Ecosystem Lead for Poland, EIT Health InnoStars.
Lokalny przykład sukcesu: ochrona przed promieniowaniem UV
Przykładem startupu wspieranego przez różne programy EIT Health, który odniósł sukces w Polsce jest UVera. Celem firmy jest dostarczanie naturalnych, zdrowych i bezpiecznych środków ochrony przed promieniowaniem UV wytwarzanych w procesach biotechnologicznych. W przeciwieństwie do zwykłych, syntetycznych, chemicznych filtrów UV, które mogą dostać się do ludzkiego krwioobiegu i mieć niekorzystny wpływ na zdrowie, te innowacyjne substancje są zdrowe i ograniczają negatywny wpływ na środowisko naturalne.
W 2019 i 2020 roku firma została laureatem dwóch prestiżowych programów akceleracyjnych EIT Health: InnoStars Awards oraz EIT Health Catapult. Po sukcesie UVera pozyskała około 4,3 mln euro zewnętrznego finansowania z różnych źródeł, w tym od aniołów biznesu, Europejskiej Rady Innowacji i Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Startup znalazł się również na krótkiej liście Europejskiego Banku Inwestycyjnego w Turnieju Innowacji Społecznych i znalazł się w gronie 3% najlepszych, innowacyjnych, wpływowych i zrównoważonych projektów w Unii Europejskiej. W 2022 roku UVera dostarczyła zakontraktowanemu klientowi pierwszą licencję technologiczną.
