Tylko 21% przedsiębiorców odkłada dodatkowo na emeryturę. To poważny błąd, mówią eksperci finansowi z Doradca.tv i finansowysilacz.pl, bo państwowe świadczenia nie wystarczą nawet na zapewnienie minimalnych potrzeb bytowych. Grupą, która dostanie najmniej, będą przedsiębiorcy, dlatego to właśnie oni w szczególności powinni zainteresować się dodatkowymi kanałami oszczędzania.
Doradców finansowych zapytaliśmy, jakie realne alternatywy dla emerytury z ZUS posiadają przedsiębiorcy, a także oczywiście o to, które polecają. Swoimi planami na oszczędzanie podzielili się również przedsiębiorcy – założyciele Eco5Tech, Healthly oraz Epic VR.
Bartosz Maciński, współautor bloga Finansowy Siłacz
Być może to stwierdzenie będzie krzywdzące dla kogoś, ale uważam, że przejście z etatu na własną działalność gospodarczą ma sens przy zarobkach przekraczających 7/8 tysięcy złotych netto. Zakładam więc, że analizujemy sytuację przedsiębiorców z dochodami netto na poziomie 8 tys. zł. i wyższymi. Są to dochody pozwalające odkładać pewną kwotę pieniędzy co miesiąc myśląc o swojej emeryturze.
Mówiąc o zabezpieczeniu swojej przyszłości trzeba moim zdaniem uwzględnić 3 filary:
- 1 filar – działalność gospodarcza. Regularnie rozwijana, powinna przynieść gwarancję dochodu nawet bez konieczności fizycznej pracy. Można czerpać z niej dochód pasywny lub sprzedać.
- 2 filar – różnego rodzaju fundusze inwestycyjne/emerytalne np. IKE. Odkładając co miesiąc kilkaset złotych można zgromadzić całkiem pokaźną sumkę – jest to rozwiązanie dobre dla osób nie mających wiedzy o finansach. Nie muszą one samodzielnie podejmować decyzji inwestycyjnych. Fundusz kupuje odpowiednie aktywa.
- 3 filar – nieruchomości. Mając wolne środki, warto pomyśleć o kupnie działki w okolicy miasta – taka działka nie wymaga nakładów finansowych, a po kilkunastu latach jej wartość znacznie wzrośnie.
Tomasz Jaroszek, autor bloga Doradca.tv
Polacy są bardzo niechętnie nastawieni do wszelkich form oszczędzania czy inwestowania, w których Państwo ma cokolwiek do powiedzenia. I trudno się temu dziwić, bo chaos w zmianach systemu emerytalnego jest od lat bezdyskusyjny i to musiało zaowocować brakiem zaufania.
Niepokoi jednak co innego: wiele badań wskazuje na brak chęci skorzystania z alternatywnej drogi; nie ufamy, więc sami nigdzie nie odkładamy. A mamy przecież na rynku co najmniej kilka alternatyw do państwowej emerytury:
• Fundusze ETF. Coraz więcej firm oferuje w Polsce tanie fundusze indeksowe lub klasyczne fundusze ETF, gdzie możemy za pomocą np. robodoradztwa ustawić swoje proporcje portfela, dobrane do naszych wymagań, poziomu ryzyka i budżetu, a później ustawić jedynie zlecenie stałe i realizować regularnie wpłaty. Jeszcze kilka lat temu przedsiębiorca, a właściwie każdy klient, był skazany na fundusze aktywnie zarządzane, które mają dużo wyższe opłaty i mniejszą elastyczność. Tylko w ostatnich 3 latach pojawiła się m.in. oferta inPZU z funduszami indeksowymi z Polski oraz ofertą produktów Goldman Sachs. Ogromną pracę wykonał słowacki Finax ze swoim robodoradztwem, a od niedawna z ofertą ETF-ów wszedł z rozmachem Aion Bank. Jesteśmy nadal w gronie krajów, gdzie inwestowanie pasywne oparte o tanie fundusze indeksowe to relatywna nowość, ale na świecie jest to podstawa budowania kapitału emerytalnego.
• III filar. Sama formuła IKE i IKZE to nakładki na różne produkty prywatnych instytucji, więc równie dobrze możemy mieć IKE obligacje, a IKZE w formie konta maklerskiego lub IKZE bezpieczne jako bankowa lokata, a IKE maklerskie z dostępem do amerykańskich akcji. Ważne, że jeden przedsiębiorca może mieć jedno IKE i jedno IKZE oraz że obowiązują go limity rocznych wpłat. Z perspektywy przedsiębiorców ulga podatkowa w tych produktach powinna być przekonująca – w końcu każdy właściciel firmy wie, że optymalizacja podatkowa to istotny czynnik w zarządzaniu firmą. W IKE przedsiębiorca może być całkowicie zwolniony z 19% podatku od zysków kapitałowych, o ile nie wypłaci pieniędzy z konta aż do osiągnięcia wieku emerytalnego. W IKZE również działa ta zasada, ale tu także pieniądze wpłacane na IKZE można odliczyć w rocznym zeznaniu podatkowym. Tu jednak przy wypłacie środków trzeba będzie zapłacić 10-procentowy podatek od całości zgromadzonych na rachunku środków. W przypadku IKE możemy wpłacić w ramach rocznego limitu w 2020 roku – 15 777 zł, a w przypadku IKZE warunki są nieco bardziej skomplikowane. W 2021 roku roczny limit wpłat na IKZE wynosi 6 310,80 zł, ale limit wpłat jest podniesiony z 1,2-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego do 1,8 tylko dla przedsiębiorców. Prowadzący działalność gospodarzą może zatem wpłacić na IKZE do 9 466,20 zł w 2021 roku. Limity nie są aktualnie żadną przeszkodą, osoba z obydwoma produktami, prowadząca działalność gospodarczą, może rocznie odłożyć aż 25 tys. zł, które a rynku kapitałowym pracować będzie bez podatku od zysków kapitałowych. To ogromna przewaga inwestycyjna, chociażby w przypadku inwestowania dywidendowego.
• Rachunek maklerski. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby przedsiębiorca sam lokował środki na rachunku maklerskim, o ile oczywiście akceptuje takie ryzyko i chce zaangażować się na tyle w pracę nad swoim własnym filarem emerytalnym. W ostatnich latach zmieniła się również funkcjonalność polskich domów maklerskich, w których do niedawna oferta akcji zagranicznych była albo trudno dostępna albo bardzo droga. Aktualnie 3 domy maklerskie mają akcje zagraniczne dostępne w ramach swoich rachunków IKE (mBank, BOŚ, Santander), a znany wcześniej z forexowej oferty X-Trade Brokers, aktualnie ma także usługę akcji i ETF-ów bez prowizji do 100 tys. zł miesięcznie. Na przełomie roku warszawska GPW zamierza wprowadzić dostęp do zagranicznych akcji poprzez usługę Global Connect.
• Na koniec dodam, że jeszcze jedną opcją jest samodzielne prowadzenie portfela tanich funduszy (np. Vanguard LifeStrategy, jeden z najtańszych na świecie funduszy ETF, zawierający w sobie akcje i obligacje w określonych proporcjach). Możemy go regularnie kupować w ramach konta maklerskiego bez prowizji albo kupować go z prowizjami, ale w ramach rachunku IKE czy IKZE, gdzie nie zapłacimy z kolei podatku od zysków kapitałowych. Fundusz w całości akumuluje zyski, nie wypłaci nam dywidendy, a wszystkie środki będzie sam reinwestował, więc mamy naturalnie wbudowaną optymalizacje podatkową w instrumencie, który i tak zawiera w sobie de facto dwa instrumenty. Jeszcze 5 lat temu pracownicy banków uznaliby ten pomysł za scenariusz sci-fi, bo taki produkt są w stanie sprzedać klientowi z opłatami na poziomie 2-3% w skali roku, a tymczasem wspomniany ETF kosztuje 0,40% w skali roku.
Przedsiębiorcy o swoich planach na emeryturę
Znając już opinię ekspertów zajmujących się finansami na codzień, pomyśleliśmy, że warto usłyszeć również Wasz głos – przedsiębiorców. Jak oszczędzacie na emeryturę i jak w ogóle ją sobie wyobrażacie? Odpowiedzi na nasze pytania udzielili założycielka Eco5Tech, Alicja Gackowska oraz założyciel Epic VR, Adrian Łapczyński.
Alicja Gackowska, Eco5Tech
Jaki masz plan na emeryturę?
Na pewno chciałabym aktywnie spędzać ten czas, podróżować, zwiedzać i robić wszystko to, na co wcześniej zabrakło czasu. A jeżeli przy okazji będę mogła wspierać swoją firmę cennymi wskazówkami dzięki zdobytemu doświadczeniu, to z pewnością nie zrezygnuję z tej możliwości. Oczywiście wszystko to nie będzie możliwe, jeżeli wcześniej nie zadbam o zgromadzenie odpowiednich środków. Jesień życia może być kolorowa i wygodna, o ile odpowiednio się do niej przygotujemy.
Jak zamierzasz ją sfinansować?
Pomimo tego, iż moja możliwość przejścia na emeryturę jest jeszcze bardzo odległa, to zdaję sobie jednak sprawę, że to, na jakim poziomie będziemy żyć na emeryturze, zależne jest tylko od nas samych. Im szybciej zaczniemy oszczędzać i mądrze inwestować tym więcej kapitału uda nam się zgromadzić. Niestety, ale z przyczyn demograficznych system emerytalny najprawdopodobniej nie będzie wydajny i nie będzie w stanie zapewnić emerytom godnego życia. Według wszelkich, dostępnych prognoz przedsiębiorcy otrzymają bardzo niskie świadczenia emerytalne, zwłaszcza Ci którzy obecnie rozpoczynają przygodę z prowadzeniem własnej działalności. Dlatego już teraz, pomimo młodego wieku wiem, że muszę podjąć indywidualne rozwiązania zabezpieczania się na przyszłość.
Jednym ze sposobów jest systematyczne oszczędzanie oraz inwestowanie nadwyżek pieniężnych w celach zabezpieczenia przyszłości. Jednak by móc pomnażać zgromadzony kapitał w pierwszej kolejności stawiam na rozwój swój i firmy. Jesteśmy Spółką, która zamierza w najbliższym czasie zadebiutować na rynku NewConnect i zgłębiając ten obszar, widzę również możliwość gromadzenia środków na przyszłość poprzez inwestowanie na rynku kapitałowym. Oszczędzanie na emeryturę to niesamowicie istotna rzecz i warto to robić w sposób efektywny oraz długoterminowy.
Adrian Łapczyński, Epic VR
Jaki masz plan na emeryturę?
Będąc osobą prowadzącą różne działalności biznesowe nie zamierzam przechodzić na emeryturę zbyt szybko. Pomimo faktu, że regularnie oddalam się od codziennych procesów poprzez delegowanie wiem też, że potrzebuję codziennej aktywności. Nie wykluczam wejścia w kompletnie nowe obszary biznesowe czy zupełnie inne branże, dlatego moja emerytura nie zacznie się wcześnie.
Jak zamierzasz ją sfinansować?
Jako przedsiębiorca nie pozostawiam tej kwestii w gestii instytucji państwa. Gromadzę własne środki przez cały czas prowadzenia różnych działalności biznesowych. Ciekawą opcją jest moim zdaniem nabywanie akcji dużych firm, zwłaszcza tych powiązanych z sektorem technologicznym. Myślę też, że stosunkowo niewielka część portfela może zostać spożytkowana na udziały firm mniejszych, ale posiadających jednocześnie duży potencjał wzrostu. Na dzień dzisiejszy, pomimo faktu że już przekroczyłem 30. rok życia, emerytura jest dla mnie ciągle planem do zrealizowania. Moim celem jest posiadanie aktywów i dochodów pasywnych rozwiniętych w takim stopniu, żebym mógł być niezależny finansowo, już zanim skończę czynnie brać udział w prowadzeniu biznesu.
Piotr Kaleta, Healthly
Jaki masz plan na emeryturę?
Obecnie maksymalnie skupiam się na teraźniejszości. Staram się rozwijać zarówno siebie, jak i swoje projekty biznesowe. Emerytura? Wychodzę z założenia, że o pojęciu “emerytura” powinno się zapomnieć. Róbmy to, co lubimy robić oraz realizujmy to, aż do końca. Cieszmy się życiem, bawmy się nim oraz w pełni wykorzystujmy każdy dzień. Oczywiście, starość kiedyś nadejdzie. Będzie to czas mocno zdywersyfikowanego działania, zarówno wspierając nowe projekty, inwestując, jak i dzieląc się wiedzą oraz doświadczeniem. Warto do tematu podejść odrobinę inaczej, filozoficznie. Gdy pracujemy, robiąc to, co się kocha – raczej nie powinniśmy myśleć o zawieszeniu działań zawodowych oraz skupieniu się na innych rzeczach, aktywnościach czy odpoczynku. Praca oraz codzienne obowiązki powinny równać się pasji, inaczej nie osiągniemy codziennego, regularnego szczęścia.
Jak zamierzasz ją sfinansować?
Dywersyfikacja przychodów jest kluczowa podczas każdego etapu naszego życia. Myślę, że w porównaniu z wcześniejszymi etapami życia podczas “emerytury” strukturę kanałów przychodu zbuduję w sposób odrobinę odmienny, niż wygląda teraz, czy choćby za kilka lub kilkanaście lat. Nie identyfikuję się z podejściem, żeby przez całe życie zbierać finanse na emeryturę, a następnie całkowicie przestać pracować. Z wiekiem możemy zmieniać realizowane działania, ich zakres, aczkolwiek zainteresowania oraz radość z codziennie realizowanych zadań pozostaje taka sama.
