– W ramach PO Inteligentny Rozwój na wsparcie prac badawczo-rozwojowych w programach i konkursach NCBR przeznaczyliśmy prawie 22 mld zł. Realizując cele postawione w Strategii Gowina oraz Planie na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju NCBR wspiera nowatorskie projekty przedsiębiorców i naukowców, które przełożą się na rozwój gospodarczy i poprawę jakości życia Polaków – mówi wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin. – Nie poprzestajemy przy tym na kontynuacji już wprowadzonych mechanizmów wsparcia komercjalizacji B+R. Korzystając z najlepszych światowych doświadczeń, na przykład amerykańskiej agencji DARPA, wprowadzamy nowe rozwiązania, stawiając ambitne, ale konkretne cele, zapewniając publiczne wsparcie dla innowacyjnych projektów wysokiego ryzyka – podkreśla wicepremier Gowin.
NCBR – dysponent środków z PO IR
Program Operacyjny Inteligentny Rozwój to największy w Unii Europejskiej krajowy instrument, z którego finansowane są badania, rozwój oraz innowacje. Na jego realizację w latach 2014-2020 przeznaczono ponad 36 mld zł. Ponad połowa tej kwoty, blisko 22 mld zł, znajduje się w dyspozycji Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Jako agencja wykonawcza MNiSW, NCBR zajmuje się wspieraniem prac rozwojowych i badań przemysłowych, komercjalizacji prac B+R oraz współpracy między sektorem nauki oraz biznesu. Wszystkie te cele realizowane są przede wszystkim z wykorzystaniem środków z POIR. W ramach obecnej perspektywy finansowej, od 2015 roku, NCBR uruchomił już 16 konkursów i wyłonił do dofinansowania ponad 600 projektów, przeznaczając na ten cel ponad 5 mld zł.
– Współfinansując nowatorskie projekty przedsiębiorców i naukowców pomagamy zmniejszyć ryzyko związane z realizacją prac B+R, przyczyniając się do lepszej i szybszej komercjalizacji badań. Obserwując dotychczasowe efekty naszych działań, mierzone zarówno wzrostem nakładów przedsiębiorców na badania i rozwój, jak i rosnącą liczbą jednostek naukowych współpracujących z firmami w obszarze B+R, liczymy na dalszą poprawę wskaźników innowacyjności polskiej gospodarki w najbliższych latach – mówi prof. Maciej Chorowski, dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
„Szybka ścieżka”
W 2016 roku firmy zainteresowane działalnością badawczo-rozwojową mogły po raz kolejny ubiegać się o finansowanie w ramach cieszącej się dużą popularnością „szybkiej ścieżki”. NCBR przeprowadziło trzy osobne konkursy: dwa dla małych i średnich przedsiębiorstw, w tym dla MŚP realizujących projekty w regionach słabiej rozwiniętych, oraz dla dużych firm. Łącznie na finansowanie badań oraz prac rozwojowych przeznaczono 2,5 mld zł. Oprócz tego przedsiębiorcy mogli skorzystać również z konkursu „Linie pilotażowe”, który umożliwia firmom przetestowanie nowatorskich rozwiązań przed ich wprowadzeniem na rynek. NCBR wsparł firmy kwotą 156 mln zł.
8 programów sektorowych
Jednym z priorytetów NCBR w 2016 roku były ustanawiane na wniosek przedsiębiorców programy sektorowe, które umożliwiają realizację dużych przedsięwzięć B+R w konkretnych branżach. Centrum uruchomiło 8 nowych programów dla: przemysłu włókienniczego, producentów systemów bezzałogowych, branży motoryzacyjnej, przemysłu elektroenergetycznego, przemysłu taboru szynowego, przemysłu stalowego oraz producentów gier wideo. W tych dwóch ostatnich, w związku z dużą liczbą wartościowych projektów, alokacje zwiększono o dodatkowe 48 mln zł. Natomiast w ramach programu INNOTABOR, dedykowanego producentom z branży pojazdów szynowych, 13 projektów o łącznej wartości 320 mln zł jest współfinansowana przez samych przedsiębiorców. Dzięki wsparciu z programu powstaną m.in. pierwsza na świecie 4-osiowa lokomotywa z wielosystemowymi układami napędowymi oraz innowacyjna technologia jazdy beztrakcyjnej tramwaju wraz z prototypem pierwszego tego typu pojazdu w Polsce.
Konsorcja naukowo – przemysłowe
Konsorcja naukowo-przemysłowe mogły ubiegać się o dofinansowanie innowacyjnych projektów w ramach konkursów „Regionalne Agendy Naukowo-Badawcze” oraz „Projekty aplikacyjne”. Na finansowanie badań przemysłowych i/lub eksperymentalnych prac rozwojowych konsorcjów złożonych z firm i jednostek naukowych NCBR przeznaczył łącznie 600 mln zł. Naukowcy oraz przedsiębiorcy mogli także wspólnie ubiegać się o środki w ramach ustanowionego wspólnie z firmą Synthos S.A. programu SYNCHEM, którego celem jest wsparcie badań naukowych i prac rozwojowych nad nową generacją produktów w przemyśle chemicznym.
Fundusz Funduszy
Pod koniec roku NCBR rozpoczął także realizację nowego instrumentu finansowego – programu BRIdge VC. Powstał Fundusz Funduszy, którym zarządzać będzie PFR Venture. Jego kapitalizacja wyniesie 450 mln euro – połowę tej kwoty zapewnia NCBR, a połowa zostanie zapewniona przez inwestorów prywatnych. Uruchomione w ramach programu fundusze VC będą finansowały projekty inwestycyjne o podwyższonym profilu ryzyka w formie inwestycji kapitałowych w technologiczne spółki z sektora MŚP. Centrum wyłoniło także partnerów w programie BRIdge Alfa. W jego ramach powstaną kolejne wehikuły inwestycyjne, które pomogą skomercjalizować najbardziej innowacyjne pomysły we wczesnej fazie rozwoju.
Plany na rok 2017 – trzy nowe sektory
W 2017 roku Narodowe Centrum Badań i Rozwoju będzie kontynuowało większość ustanowionych wcześniej programów, tj. „szybka ścieżka”- z rekordowym budżetem 2,75 mld zł, programy sektorowe, „Regionalne Agendy Naukowo-Badawcze” i „Projekty aplikacyjne”. Uruchomi także trzy nowe programy sektorowe – dla sektora farmaceutycznego (alokacja 190 mln zł), sektora recyklingu surowców mineralnych i drewna (alokacja 90 mln zł) oraz sektora leśno-drzewnego i meblarskiego (alokacja 120 mln zł) – oraz dwa nowe Wspólne Przedsięwzięcia: z Polskim Górnictwem Naftowym i Gazownictwem S.A. i GAZ SYSTEM S.A., tzw. „INGA” (alokacja 200 mln zł) oraz z PKP Polskie Linie Kolejowe (alokacja 25 mln zł). NCBR szacuje, że na koniec 2017 roku wartość dofinansowania w podpisanych z beneficjentami umowach może osiągnąć wartość 10 mld zł, czyli zbliży się do 50% alokacji PO IR, będącej w dyspozycji NCBR.
fot. pexels.com
