Klub Aniołów Biznesu COBIN Angels opublikował najnowszy raport pt. „Jak inwestują najlepsi aniołowie biznesu w Polsce? Polski rynek inwestycji anielskich w 2023/2024 roku”. To już trzecia edycja Raportu, który rzuca światło na rozwój inwestycji anielskich w Polsce, ukazując statystykę rynkowych realiów oraz sylwetki kluczowych inwestorów, ekspertów i osób zaangażowanych w rozwój polskich startupów.
Opublikowane dane wskazują, że polski rynek aniołów biznesu sukcesywnie się rozwija, jednak wciąż pozostaje na relatywnie wczesnym etapie dojrzałości. Około 29% badanych inwestorów posiada w swoim portfolio mniej niż 5 startupów, a kolejne 38% posiada od 5 do 9 podmiotów. Aniołowie biznesu działają niezależnie i korzystają z prywatnych środków, dlatego ich strategia budowania portfolio różni się od siebie. Niemniej jednak, największą grupę (32%) stanowią aniołowie, których wartość inwestycji anielskich nie przekracza 450 tys. zł, a ich doświadczenie anielskie w większości nie przekracza 4 lat (53% respondentów).
Najgorsze już za aniołami?
Jak wskazują autorzy raportu, okres 2023 i 2024 roku to czas wyjątkowo trudny na polskim rynku startupów, z uwagi na ograniczoną dostępność kapitału publiczno-prywatnego. Fundusze współfinansowane ze środków PFR Ventures zakończyły swoją działalność, co przełożyło się znacząco na ograniczoną dostępność kapitału na polskim rynku.
Czytaj także: #WhoIsWho Maciej Filipkowski: Fala dziwnych funduszy i mniej dojrzałych aniołów już chyba przeszła
– Wierzę, że najcięższy czas mamy już za sobą, a determinacja i coraz to nowe osoby pojawiąjące się na polskim rynku aniołów biznesu sprostają zapotrzebowaniu startupów szukających inwestycji, a na pewno tych startupów szczególnie wyróżniających się. Pozytywny trend zwiększonej aktywności aniołów biznesu obserwuję również w ramach działalności COBIN Angels, gdzie pierwsze półrocze 2024 roku było rekordowe pod względem wartości inwestycji – podkreśla Dominik Krawczyk, CEO Cobin Angels.
Nowe anielskie fundusze na horyzoncie
W podobnej narracji PFR Ventures prezentuje wyniki działania funduszy z perspektywy POIR. Na łamach raportu, po raz pierwszy, zostały zaprezentowane wyniki programu PFR Biznes, a także zapowiada kolejne środki na rozwój ekosystemu startupowego. Rynek oczekuje uruchomienia kolejnej transzy publicznych środków, które przez lata stymulowały inwestycje w startupy. Po raz pierwszy od uruchomienia PFR Ventures w 2018 roku, Cobin Angels publikuje podsumowanie inwestycji zrealizowanych przez PFR Ventures. Na łamach raportu, dyrektor inwestycyjny PFR Ventures Piotr Kędra zapowiada, że w najbliższych latach PFR Ventures planuje zainwestować w 12 funduszy o profilu koinwestycyjnym, a połowa z nich będzie skrojona pod aniołów biznesu. Może się to przełożyć na 300-600 mln PLN inwestycji (bez uwzględnienia wkładu publicznego, który wyniesie drugie tyle).
Kolejnym źródłem kapitału dla inwestycji mogą być udane exity ze startupów, dokonywane obecnie przez aniołów biznesu na polskim rynku. Choć 41% ankietowanych aniołów biznesu wciąż nie dokonało exitu, to ponad połowa ankietowanych jest na tzw. „plusie” ze swoich inwestycji w startupy. Najlepsi z nich (29%) wskazali, że swój rekordowy zwrot z pojedynczej transakcji wyniósł ponad 20-krotności początkowej inwestycji, a kolejne 12% zyskało zwrot w przedziale 11-15 krotności zainwestowanego kapitału.
Rzeczywistość wielokryzysu
Pomimo wyzwań, jakie niesie obecna sytuacja rynkowa, aż 97% respondentów zamierza kontynuować, a nawet zwiększyć swoje inwestycje w startupy. W oczekiwaniu na uruchomienie środków publicznych, presja na wzrost wycen startupów uległa zmniejszeniu. 88% badanych inwestorów uważa, że obecna sytuacja stanowi dobrą okazję do inwestycji po niższej wycenie. Zrozumienie tej opinii może okazać się kluczowe do zajęcia odpowiedniej pozycji na rynku technologii i włączenia jej w swoje portfolio.
– Funkcjonujemy w rzeczywistości wielokryzysu, co, dla inwestycji, implikuje równolegle – szanse i ryzyka. Uważam, że 2024 rok może być ciekawym momentem do inwestycji, ponieważ już w 2025 roku powinniśmy zobaczyć duży napływ środków inwestycyjnych, które wesprą najlepsze startupy. Każdy kryzys generuje szanse i przyspiesza zmiany, to ogromna możliwość dla wszystkich startupów – komentuje Adam Radzki, anioł biznesu COBIN Angels.
Czytaj także: #WhoIsWho Adam Radzki: Balansuję między analitycznym podejściem a intuicją
Przewodnik po anielskim świecie
Oprócz szczegółowej analizy danych, raport stanowi przewodnik dla wszystkich, którzy pragną lepiej zrozumieć mechanizmy funkcjonowania rynku inwestycji anielskich. Część raportu skupia się również na otoczeniu technologicznym towarzyszącym inwestorom i startupom. Przełom 2023 i 2024 roku to czas w którym rynek skupiał się na potencjale i zagrożeniach wynikających z rozwoju sztucznej inteligencji. W ramach raportu zgodnie aniołowie, startupy i fundusze VC nie postrzegają rozwoju AI, jako bezpośredniego zagrożenia dla ich inwestycji, ale widzą ogromny potencjał w praktycznym wykorzystaniu technologii do jeszcze szybszego wzrostu. Ponad 75% inwestorów uważa, że AI jest czynnikiem kreującym przyszłość.
41% badanych aniołów biznesu deklaruje, że inwestycje w startupy stanowią do 10% wartości ich portfela. Dywersyfikacja portfela może stanowić klucz do efektywnej dystrybucji ryzyka.
– Zainicjowana przez nas zmiana w podejściu do obsługi zamożnych klientów, tworzenia i dystrybucji produktów wymaga ścisłej współpracy na wielu obszarach – w tym z instytucjami, które kreują kierunki wybierane przez inwestorów przy dywersyfikacji swoich inwestycji – komentuje Zbigniew Kluza, PKO Bank Polski.
Czytaj także: #WhoIsWho Olga Adamkiewicz: inwestowanie w startupy trochę przypomina grę w szachy
W pełnej wersji Raportu, dostępnej do darmowego pobrania na stronie COBIN Angels znajdują się wypowiedzi aniołów biznesu i ekspertów takich jak: Katarzyna Pieniądz, Wojciech Pysiewicz, Tomasz Słoniewski, Zbigniew Kluza (PKO Bank Polski), Maciej Zajda (DZP), Maciej Ćwikiewicz (PFR Ventures), Piotr Kędra (PFR Ventures), dr hab. Piotr Wachowiak (SGH), dr Kamil Gemra (SGH), Adam Radzki, Paweł Maj, Olga Adamkiewicz, Paweł Fornalski, Bartosz Majewski, Paweł Zylm, Janne Jormalainen (EBAN, FIBAN), Krisztina Bende (PKO Bank Polski), Marek Myszka (PKO Bank Polski).
W Raporcie zaprezentowano szczegółowe wyniki przeprowadzonych badań nad stanem polskiego rynku aniołów biznesu, w tym: dane dotyczące ilości i wysokości transakcji, exitów, nastawienia do ryzyka, koinwestycji, etapu inwestowania i demografii inwestorów typu business angels. Raport zawiera także listę transakcji odnotowanych na rynku aniołów biznesu w 2023 roku oraz charakterystykę polskich Superangels, wśród których znaleźli się: Paweł Fornalski, Wiktor Schmidt, Marcin Żukowski, Wiktor Namysł, Marian Owerko, Robert Lewandowski, Sebastian Kulczyk, Bartek Pucek, Rafał Brzoska.
Raport COBIN Angels „Jak inwestują najlepsi aniołowie biznesu w Polsce? Polski rynek inwestycji anielskich w 2023/24 r.” powstał przy współpracy z partnerem głównym: PKO Bank Polski oraz Partnerami: kancelaria Domański Zakrzewski Palinka i PFR Ventures. Partnerem merytorycznym Raportu jest Szkoła Główna Handlowa. Partnerami medialnymi Raportu są Comparic, FX MAG, Reach4.biz, a partnerami ekosystemowymi: Google for Startups, European Business Angels Network, Startup Poland, Youth Business Poland, 4NGELS, Huge Thing, Fundacja Digital Poland, Startup Hub Poland, inStreamly, Tor Służewiec.
