fot. unsplash.com
Kiedy startup dojrzewa i staje się pełnoprawnym biznesem, naturalną konsekwencją jest podjęcie decyzji o przygotowaniu spółki do debiutu na giełdzie papierów wartościowych. Przeprowadzka spółki na parkiet jest z jednej strony okazją dla spieniężenia wkładu inwestora z fazy początkowej, a z drugiej może pomóc startupowi w pozyskaniu taniego pieniądza na finansowanie dalszego rozwoju oraz wiarygodności wśród kontrahentów.
W ostatnim czasie tą drogą poszły najbardziej znane polskie startupy jak Brand24, LiveChat, szereg spółek technologicznych i gamingowych. Warto wspomnieć, iż spółki technologiczne często zaliczają udane debiuty giełdowe. W przypadku Brand24 w trakcie pierwszej sesji na giełdzie cena akcji poszybowała w górę o 80%.
O udanej ofercie publicznej decyduje wiele czynników. Zanim jednak rynek będzie mógł nabyć akcje spółki należy dokonać niezbędnych formalności, które pomogą biznesowi znaleźć się na parkiecie giełdy.
Pierwsze formalne kroki w stronę giełdy
IPO (Pierwsza Publiczna Oferta) zasadniczo polega na pozyskaniu przez spółkę kapitału ze sprzedaży akcji z nowej emisji lub tych dotychczas posiadanych. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, aby emisje akcji połączyć ze sprzedażą akcji już przysługujących akcjonariuszom. Tym ostatnim rozwiązaniem będą zainteresowani głównie inwestorzy, którzy weszli w startup jeszcze we wczesnej fazie rozwoju. IPO da im bowiem szanse na uzyskanie solidnego zwrotu z inwestycji.
Aby startup mógł emitować akcje musi posiadać formę prawną spółki akcyjnej. Tylko taka spółka może bowiem zostać emitentem publicznych akcji. Jeśli startup działał dotychczas jako innego rodzaju spółka, np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością konieczne będzie dokonanie przekształcenia spółki.
W takiej sytuacji konieczne trzeba będzie zwołać walne zgromadzenie. Walne zgromadzenie spółki akcyjnej powinno w dalszej kolejności powziąć uchwały o emisji akcji (jeśli to nowa emisja to również o podwyższeniu kapitału zakładowego) oraz o dopuszczeniu ich do obrotu na rynku regulowanym. Ważne też aby zarząd miał upoważnienie do dematerializacji papierów wartościowych.
Dobór pomocników
Jeśli podjęto już wszystkie formalne decyzje odnośnie przeprowadzenia pierwszej oferty publicznej konieczny jest dobór odpowiednich ludzi, którzy pomogą znaleźć się startupowi na giełdzie. Warto rozpocząć od wyboru menadżera oferty i prawników, którzy pomogą przygotować prospekt emisyjny i przeprowadzą due diligence spółki.
Prospekt emisyjny jest zwięzłym raportem informacyjnym adresowanym do rynku, który zawiera podstawowe informacje o spółce, w tym opis działalności, informacje finansowe, a także podaje do wiadomości rynku plany rozwoju spółki i potencjalne ryzyka występujące na rynku, na którym działa. To dokument, który musi być pieczołowicie przygotowany i nie wolno w nim pomijać żadnych istotnych informacji.
Na podstawie prospektu inwestorzy będą podejmować decyzje o zaangażowaniu własnego kapitału, w związku z czym kluczowym jest, aby nie wprowadzać ich w błąd. Prospekt emisyjny to też forma przygotowania właścicieli startupu do roli właścicieli spółki publicznej. Od tego momentu będą oni zobowiązania podawać wszystkie istotne informacje rynkowi, w tym o procesach sądowych, kontrolach podatkowych lub zdarzeniach, które źle wpływają na kondycje spółki. Po debiucie spółki na giełdzie pilnowanie obowiązków informacyjnych będzie codziennością.
W dalszej kolejności należy nawiązać kontakt z domem maklerskim, który będzie pośredniczył przy złożeniu sporządzonego prospektu do KNF. Wybrany przez spółkę dom maklerski zajmie się też „sprzedażą” akcji – odpowiada za przyjmowanie zapisów na akcje. Wsparciem dla domu maklerskiego będzie wybrany już przez spółkę menadżer oferty, do którego zadań należy również pozyskanie kapitału od funduszy inwestycyjnych i innych inwestorów instytucjonalnych.
Niezbędna będzie również pomoc biegłego rewidenta, który zajmie się audytem finansowym i zbada zgodność informacji zawartych w prospekcie z dokumentami rachunkowymi spółki.
Rola Komisji Nadzoru Finansowego
Przygotowany przez spółkę prospekt emisyjny podlega zatwierdzeniu przez Komisje Nadzoru Finansowego. Zatwierdzony prospekt emisyjny jest „ważny” przez kolejne 12 miesięcy. Na jego podstawie można przeprowadzić IPO i złożyć wniosek do Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych o rejestracji w depozycje akcji będących przedmiotem oferty.
Od tej chwili należy budować księgę popytu na akcje oraz podjąć działania marketingowe mające na celu zainteresowanie rynku ofertą. Intensywność tych działań zależy od tego, jak bardzo znana była spółka przed debiutem.
Kiedy zakończą się zapisy na akcje i oferta zostanie przeprowadzona spółka powinna zwrócić się do zarządu Giełdy Papierów Wartościowych z wnioskiem o dopuszczenie i wprowadzenie do obrotu akcji. Jednocześnie należy wystąpić z wnioskiem o wyznaczenie dnia debiutu tj. pierwszej sesji, na której akcje będą notowane.
Korzyści i obowiązki
Od dnia pierwszej sesji startup stał się spółką publiczną. Związane są z tym liczne korzyści, ale także odpowiedzialność, która spoczywa teraz na zarządzie spółki. Jego członkowie muszą dbać już nie tylko o kwestie biznesowe, ale również dobrą komunikację z rynkiem, która przesądza o sukcesie i wiarygodności spółki.
–
Patryk Hatak
aplikant radcowski w Kancelarii Konieczny Wierzbicki Kancelaria Radców Prawnych
