Nic dziwnego, albowiem pozwala na szybką restrukturyzację spółki z korzyścią dla dłużnika, wierzycieli, pracowników jak i nabywcy przedsiębiorstwa.
Na czym polega przygotowana likwidacja
W skrócie: dłużnik w przypadku zaistnienia niewypłacalności składa do sądu upadłościowego wraz z wnioskiem o ogłoszenie upadłości, wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży przedsiębiorstwa dłużnika lub jego zorganizowanej części lub składników majątkowych stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa. Do wniosku dłużnik musi dołączyć także opis i oszacowanie składnika, który ma być przedmiotem przygotowanej likwidacji sporządzony przez osobę wpisaną na listę biegłych sądowych oraz wskazać warunki sprzedaży przez wskazanie co najmniej ceny oraz nabywcy.
Sąd upadłościowy uwzględnia taki wniosek jeśli cena oferowana za przedsiębiorstwo jest wyższa niż kwota możliwa do uzyskania przez syndyka w postępowaniu upadłościowym, który sprzedałby przedsiębiorstwo w całości albo gdyby sprzedawałby poszczególne składniki majątkowe oddzielnie. Cenę pomniejsza się również o koszty postępowania, które należałoby ponieść w związku z likwidacją w normalnej procedurze upadłościowej.
Warto zwrócić uwagę, iż nabywcą przedsiębiorstwa dłużnika lub jego zorganizowanej części może być także małżonek, krewny czy też spółka powiązana wobec dłużnika. W tym przypadku sprzedaż przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części nie może nastąpić po cenie niższej niż cena oszacowania, która jest ustalana na podstawie opinii biegłego wyznaczonego przez sąd, a nie wskazywanego przez dłużnika.
Korzyści dla wierzycieli i pracowników
Wydawać by się mogło, iż takie rozwiązanie nie jest korzystne dla wierzycieli. Niemniej cena sprzedaży całego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, które jest w ruchu jest znacznie wyższa niż cena, którą uzyskałby syndyk sprzedając poszczególne składniki przedsiębiorstwa dłużnika, czy też gdyby sprzedawał całość przedsiębiorstwa albo zorganizowaną jego część po pewnym czasie. Gdy nabywca kupuje przedsiębiorstwo po określonym czasie, gdy już zostali zwolnieni pracownicy zmuszony jest odtwarzać zarówno personel podmiotu jak i siatkę klientów. Również samo ponowne uruchomienie produkcji, czy ponowne odtworzenie świadczenia usług wiąże się z dodatkowymi kosztami.
Nie ulega wątpliwości, że wszystkie te czynniki wpływają niekorzystnie na cenę przedsiębiorstwa nabywanego w postępowaniu upadłościowym. W dodatku im dłużej trwa postępowanie upadłościowe tym wzrastają koszty jego prowadzenia i pomniejsza się kwota, która jest przeznaczona do podziału pomiędzy wierzycieli.
Nie bez znaczenia dla wierzycieli jest również to, że poprzez zatwierdzenie przez sąd przygotowanej likwidacji otrzymają środki z podziału masy upadłości znacznie szybciej, co dla większości nie jest bez znaczenia mając na uwadze wartość pieniądza w czasie. Przygotowana likwidacja jest korzystna także dla pracowników dłużnika, albowiem nie tracą miejsc pracy.
Korzyści dla dłużników
Sprzedaż przedsiębiorstwa może być korzystna także dla samego dłużnika. Często właściciele dłużników przedłużają ich żywot pożyczając własne środki na działalność operacyjną. Powyższe zazwyczaj prowadzi jedynie do odwleczenia ogłoszenia upadłości dłużnika. Zamiast zatem dotować pożyczkami dłużnika przez ich właściciela, warto zastanowić się czy lepiej środków tych nie przeznaczyć na kupno przedsiębiorstwa dłużnika po cenie nie wynikającej z ksiąg, ale po cenie oszacowania określonej przez biegłego. Nabycie w ramach postępowania upadłościowego ma skutki sprzedaży egzekucyjnej, czyli nabywca kupuje przedsiębiorstwo wolne od długów.
U niektórych może rodzić się pytanie czy taki przypadek nie należy kwalifikować jako pokrzywdzenie wierzycieli. Niemniej jednak właściciele dłużnika nie mają obowiązku pożyczania dłużnikowi (najczęściej spółce kapitałowej) środków w przypadku zaistnienia stanu niewypłacalności. Taka jest istota spółek kapitałowych, że ich właściciele nie odpowiadają za zobowiązania spółki ponad swój wkład, zaś zarząd spółki nie odpowiada subsydiarnie za jej zobowiązania, jeśli złożą wniosek o ogłoszenie upadłości w terminie.
Przygotowana likwidacja może być też honorowym wyjściem ze spółki dla ich dotychczasowych właścicieli, czy członków zarządu. Dla wielu nie jest to bez znaczenia, w szczególności jeśli zarządzali spółką znaczną część życia.
Korzyści dla inwestorów
Przygotowana likwidacja jest rozwiązaniem korzystnym również dla inwestorów albowiem nabywają oni przedsiębiorstwo bez dotychczasowych długów i mogą w płynny sposób przejąć prowadzenie produkcji czy świadczenie usług. Chociaż za przedsiębiorstwo w ruchu inwestor musi zapłacić więcej niż za te gdzie produkcja została wygaszona, to jednak koszty ponownego jego uruchomienia w połączeniu z czasem do tego potrzebnym może być rozwiązaniem bardziej opłacalnym dla inwestora. W dodatku przestój przedsiębiorstwa może być wykorzystany przez konkurencję dłużnika i odzyskanie rynków zbytu może być utrudnione, jeśli nie niemożliwe.
Warto zatem, aby przedsiębiorcy – tworzącym przede wszystkim spółki kapitałowe – rozważając potencjalne warianty restrukturyzacji, pamiętali, że można ją przeprowadzić także poprzez przygotowaną likwidację przedsiębiorstwa. Wybór najbardziej optymalnego wariantu oddłużenia dłużnika należy jednak podejmować z uwzględnieniem konkretnych okoliczności dotyczących dłużnika.
–
Wojciech Bokina
Doradca restrukturyzacyjny, radca prawny w Kancelarii BWHS, autor bloga www.niewypłacalność.pl. Specjalizuje się w prawie upadłościowym i restrukturyzacyjnym oraz w prowadzeniu sporów wynikających z robót budowlanych a także sporów korporacyjnych, w tym obrona przed wrogimi przejęciami.
Â
