Dr Bartosz Piziak Kierownik Laboratorium Innowacji Miejskich – Urban Lab:
Pomysł na Urban Laby (laboratoria miejskie) zrodził się w Instytucie Miast i Regionów. Chcemy, by w polskich warunkach Urban Lab polegał na współpracy sektora publicznego, reprezentowanego przez władze samorządowe i urzędników z mieszkańcami, przedstawicielami biznesu i podmiotami naukowymi. Jego głównym celem jest wypracowanie mikro innowacji, które rozwiązywałyby zdiagnozowane wyzwania miejskie i w efekcie wdrożenia przyczyniały do podnoszenia jakości życia mieszkańców.
Liderem w tym projekcie jest miasto, ponieważ posiada m.in. zasoby ludzkie, finansowe czy w końcu nieruchomości, które może efektywniej wykorzystywać. Nie chodzi też o to, by miasto osiągało korzyści finansowe dzięki funkcjonowaniu Urban Labu, ale przede wszystkim korzyści społeczne.
Pilotażowo ten eksperyment miejski został przeprowadzony przez nasz Instytut we współpracy z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej oraz urzędami miejskimi w Rzeszowie i w Gdyni w latach 2019-2021. Z efektami całego projektu można zapoznać się w naszych publikacjach, ale najważniejszym z nich jest to, że w obu przypadkach miasta podjęły decyzję o kontynuowaniu projektu.
W ramach działań pilotażowych realizowanych w obu laboratoriach było wiele inicjatyw i działań. Wśród pomysłów zgłaszanych przez mieszkańców pojawiały się m.in. te dotyczące zieleni w mieście, ogrodów społecznych, zagospodarowania nieużytków miejskich czy w końcu aktywizacji różnych grup mieszkańców, w tym seniorów i dzieci. To bowiem mieszkańcy są najlepszymi ambasadorami swoich osiedli czy dzielnic, bo wiedzą dokładnie, jak można je „ulepszyć”, aby wszystkim żyło się lepiej
Przygotowujemy w tym momencie dla kilku miast adaptację koncepcji Urban Labu i mamy nadzieję, że wkrótce sieć współpracy polskich miast posiadających takie laboratorium powiększy się o kilka nowych.
O tym, jak działał podczas eksperymentu i dalej funkcjonuje gdyński Urban Lab, opowiedziała Joanna Krukowska, Kierowniczka Działu UrbanLab Gdynia:
Czym zajmuje się Urban Lab Gdynia?
Joanna Krukowska: UrbanLab Gdynia to dział w Laboratorium Innowacji Społecznych w Gdyni – samodzielnej jednostki budżetowej Miasta Gdyni, działająca na rzecz mieszkańców i mieszkanek. Urban Lab Gdynia to program służący do dzielenia się wiedzą, przestrzeń dialogu pomiędzy mieszkańcami miasta, organizacjami pozarządowymi i instytucjami miejskimi, w tym środowiskiem naukowym i biznesowym. Nasza praca zakłada międzysektorowość i interdyscyplinarność.
W ramach naszych zadań diagnozujemy wyzwania i potrzeby, poszukujemy innowacyjnych rozwiązań, które pogłębią lepsze rozumienie problemów i zbliżą nas do adaptacji, łagodzenia lub przeciwdziałania trwającym i nadchodzącym kryzysom. W ramach naszych dotychczasowych doświadczeń, coraz częściej myślimy o urban labie jako metodzie pracy, której głównym celem jest analiza sytuacji i połączenie niepołączonych, aby uzyskać najlepsze z możliwych rozwiązań danego projektu. Wszystko po to, aby znaleźć świeże, możliwie elastyczne rozwiązania w strukturach administracji samorządowej.
Co już zrealizowaliście?
Joanna Krukowska: UrbanLab Gdynia rozpoczął swoje funkcjonowanie w 2019 r. Projekt ten skończył się wraz z końcem 2021 r. i był unikatową okolicznością do przetestowania koncepcji Urban Lab zaproponowanej przez Instytut Rozwoju Miast i Regionów.
Koncepcja Urban Labu powstała na skutek analiz istniejących laboratoriów miejskich i zaproponowania modelu bliższemu kulturze organizacyjnej w Polsce. Projekt był ambitnym przedsięwzięciem – podczas 3 lat działaliśmy na 3 poziomach: wyznaczania i doszczegółowienia wyzwań rozwojowych miasta, inicjowania, testowania i wdrażania rozwiązań oraz działań upowszechniających zarówno pogłębiając poruszane wyzwania miejskie, jak i sieciujących z innymi miastami, zainteresowanymi laboratoriami miejskimi. Każdemu z lat testowania koncepcji przyświecało wyzwanie roku: 2019 partycypacja społeczna, 2020 adaptacji do zmian klimatu, 2020-2023 adaptacja do życia w i po pandemii.
Ważną rolę w testowaniu, odgrywały grupy i zespoły kreujące Urban Lab pod kątem strategii, obszarów pracy i wypracowywania rozwiązań. W Grupie Strategicznej Urban Lab Gdynia zasiedli przedstawiciele Kolegium Prezydenta, Przewodnicząca Rady Miasta oraz 6 niezależnych ekspertów. Zespoły Tematyczne zmieniały się wraz z wyzwaniem roku, aby zoperacjonalizować wyzwania wyznaczone przez Grupę Strategiczną, ale też – wskazywać obszary do diagnoz. Dzięki takim wskazaniom Gdynia zyskała m.in. foresight – cztery scenariusze przyszłości Gdyni na 2050 rok, standardy partycypacji, badanie społeczne „Postawy mieszkańców Gdyni wobec adaptacji do zmian klimatu”.
UrbanLab Gdynia to również szukanie nowych rozwiązań inicjowanych oddolnie – w ramach inkubatora miejskich innowacji. W przypadku 3 letniego testu, testowany przez nas inkubator składał się z dwóch części: Programu Kompetencji Miejskich oraz Pomysłu na Miasto.
W trzech edycjach inkubatora, rozpoczynaliśmy od kursu dla aktywnych mieszkańców/nek, liderów/rek zmian społecznych w mieście. W programie wzięło udział łącznie 35 osób – zależało nam na kameralnej atmosferze i wymianie refleksji wokół miasta. Pomysł na miasto, jak sama nazwa wskazuje, to okazja do podzielenie się rozwiązaniem dot. miejskich rozwiązań, które następnie były wybierane do testowania. Podczas trzech edycji przetestowaliśmy 10 pomysłów z 30 zgłoszonych – przykładowe pomysły to informator dla nowych mieszkańców Gdyni w 3 wersjach językowych, stworzenie ogrodu sąsiedzkiego oraz wypracowanie rekomendacji do zakładania ogrodów społecznych na miejskich gruntach, czy stworzenie prototypu przyczepki rowerowej – stolika z mobilnym punktem sąsiedzkim. W każdy z pomysłów włączane były różne miejskie komórki i jednostki oraz mieszkańcy i mieszkanki, aby laboratoryjnie przyglądać się zgłoszonym inicjatywom. Większość z pomysłów to innowacje społeczne, z uwagi na doświadczenie instytucji, której jesteśmy częścią – Laboratorium Innowacji Społecznych.
Poza mikro innowacjami społecznymi, w ramach naszych działań przetestowaliśmy i wdrożyliśmy rozwiązanie technologii obywatelskiej, barcelońską platformę IT do partycypacji społecznej DECIDIM. Cieszymy się, że jesteśmy pierwszym miastem w Polsce, które dopasowało tę open-sourcową platformę do polskich potrzeb. W naszym przypadku Gdyńska Platforma Dialogu koncentruje się na procesach konsultacyjnych – zarówno konsultacjach społecznych, jak i mniejszych inicjatywach, niebędących konsultacjami wedle ustawy oraz zespołach – radach i ciałach doradczych funkcjonujących w mieście. Trzecim ważnym elementem platformy to Niezbędnik Dialogu – część platformy zawierająca najważniejsze informacje dotyczących narzędzi partycypacji w mieście.
Czym jest UrbanCafé?
Joanna Krukowska: W UrbanLab Gdynia od początku ważna była dla nas edukacja i stworzenie możliwości do dyskusji. Tę funkcję spełnia UrbanCafé – otwarte forum dyskusji, wymiany wiedzy o mieście. Podczas 3 lat udało się zorganizować ponad 100 wydarzeń, z czego większość z nich odbyła się online z uwagi na pandemię. Korzystając z różnych form, od wykładów, przez rozmowy, po projekcie filmów dokumentalnych, tworzymy przestrzeń do zdobycia nowych informacji wokół największych miejskich wyzwań, trendów, inspiracji i dobrych praktyk. Dodatkowo rozpoczęliśmy produkcję podcastów, aby również w takiej formie docierać z inspiracjami i wiedzą.
Powstała także książka.
Joanna Krukowska: Zwieńczeniem naszego 3-letniego testu jest książka „Miasto wobec wyzwań” dostępna online, złożona z 20 artykułów popularnonaukowych z różnych dziedzin (m.in. prawa, filozofii, socjologii, kulturoznawstwa, fizyki, ekonomii, nauk przyrodniczych, psychologii, kapitału społecznego, architektury i urbanistyki, technologii cyfrowych, architektury i urbanistyki), stanowiąc zbiór artykułów specjalistycznych, wpisujących się w dyskurs wokół tematów adaptacji do zmian klimatu oraz adaptacji do życia w (i po) pandemii.
Trzyletnia adaptacja koncepcji została zrealizowana w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna na lata 2014-2020, współfinansowanego ze środków Funduszu Spójności na podstawie umowy o dofinansowanie projektu nr DPT/BDG-II/POPT/19/19.
Czy jesteście zadowoleni z dotychczasowych wyników?
Joanna Krukowska: Podczas 3 lat testowania (oraz powoli zbliżając się do końca pierwszego roku po zakończeniu adaptacji koncepcji), założenia i zakres UrbanLabu przerósł nasze oczekiwania. W ramach początku UrbanLabu do pracy na różnych poziomach udało włączyć się dziesiątki gdyńskich urzędników i urzędniczek, zaciekawić wiedzą tysiące mieszkańców i mieszkanek i zachęcić do współpracy ekspertów i ekspertki, dzięki którym rozpoczęliśmy nowe projekty, inicjując nowy rozdział potencjału rozwojowego UrbanLab Gdynia. Jesteśmy pod wielkim wrażeniem zaangażowania tak wielu osób, w trudnych okolicznościach pandemicznych, tworzących razem z nami gdyński UrbanLab.
Nasze refleksje po-projektowe wiązały się ze złożonością projektu i ograniczonym czasem realizacji – tak wiele elementów testowanych jednocześnie na raz to doskonała okoliczność eksperymentowania, ale też – pęd, który uniemożliwia pogłębianie refleksji, zatrzymanie się w procesie.
Od kilku lat działania UrbanLabu spotykaliśmy się z wieloma samorządami zainteresowanymi laboratoriami miejskimi w swoich miastach. To, co podkreślamy przy takich wizytach to – znaczenie poparcia władz miasta do działania tego typu instrumentów w strukturach administracji samorządowej – bez niego UrbanLab będzie miał inną funkcję i impact niż te obserwowane w Gdyni, czy Rzeszowie. Nie oznacza to, że istnieje jedna ścieżka Urban Labu – jedne z nich mogą koncentrować się na strategiach, inne na badaniach, czy edukacji. Urban Lab może przybierać różne formy i kształty – nie zawsze musi być fizyczną przestrzenią, co metodą pracy. Najważniejsze w samej metodzie to poczwórna helisa czy pentahelisa – która zakłada włączenie w proces tworzenia administracji/urzędu, mieszkańców, NGO, nauki i bizsnej.
Na jakie przeszkody napotykacie?
Joanna Krukowska: Żyjemy w czasach wielu, nakładających się wyzwań. Wyzwania globalne wpływające lokalnie, niestabilna sytuacja geopolityczna, czy wyzwania, przed którymi stoją polskie samorządy, to główne z dylematów, przed którymi stoją nie tylko laboratoria, co całe gminy.
Sytuacja związana z pandemią, która wybuchła w połowie adaptacji koncepcji pokazała, że metody pracy takie jak Urban Lab są doskonałym narzędziem do dynamicznego zastanawiania się i testowania rozwiązań w zmieniających się okolicznościach. Ułatwieniem i przeszkodą umiejscowienia w strukturze administracji gdyńskiego UrbanLabu, z jednej strony łatwiej jest współpracować i działać z urzędnikami, z którymi z łatwością współpracujemy partnersko bez obaw i wątpliwości, z drugiej strony jesteśmy częścią struktury, która ma określoną w regulaminach i ustawach drogę podejmowania decyzji, czy też zakres funkcjonowania. Po pandemii, kolejnym z wyzwań jest budowanie współprac, relacji, czy produkowanie wydarzeń stacjonarnie – na nowo zapraszając osoby do naszej przestrzeni. W ramach nakładających się na siebie wyzwań, których konsekwencje według ekspertów i ekspertek będą narastać, mamy nadzieję, że potencjał w takich metodach pracy zostanie wykorzystany do refleksji nad rozwiązaniami.
Co macie w planach?
Joanna Krukowska: Najbliższa przyszłość to dalsza praca metodą Urban Labu – będzie to prawdziwy test, biorąc pod uwagę okolicznością organizacyjno-finansowe, w jakich się obecnie znajdujemy.
Od początku roku pod skrzydłami naszego zespołu znajduje się kilka projektów ze środków europejskich.
Pierwszy z nich, realizowany od marca 2020 to projekt „Innowacje na ludzką miarę 2”. Dwójka oznacza kontynuację przedsięwzięcia, które Laboratorium Innowacji Społecznych wraz z Fundacją Stocznia, realizował w latach 2016-2019, i jest finansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego. Istotą projektu jest wsparcie w rozwoju i przetestowanie 52 nowatorskich, oddolnie wypracowywanych rozwiązań (innowacji społecznych) dotyczących usług świadczonych na rzecz osób wykluczonych społecznie (ze względu na niepełnosprawność, chorobę, wiek, pochodzenie, orientację seksualną itd.) i ich opiekunów bądź aktywistów i instytucji/organizacji zajmujących się tematyką wykluczenia społecznego.
Kolejne dwa projekty otworzyły przed nami nowego rodzaju współprace w międzynarodowych konsorcjach, skoncentrowanych na środowisku naukowym. Pierwszy z projektów to REACHOUT, którego akronim oznacza: „Rezyliencja w Europie poprzez uruchomienie miejskich hubów – oferujących swoim odbiorcom narzędzia do adaptacji klimatycznej metodą Triple-A”.
Celem projektu jest wypracowanie narzędzi dla władz samorządowych, mieszkańców, lokalnych przedsiębiorców zainteresowanych wspieraniem adaptacji do zmian klimatu poprzez rozwijanie idei miejskich hubów (Gdynia, Logroño, Ateny, Mediolan, Cork, Lillestrøm, Amsterdam), które angażują władze miejskie, mieszkańców i lokalny biznes w ramach międzynarodowej wymiany doświadczeń między nimi. Konsorcjum projektu REACHOUT wypracowywać będzie ścieżki rozwoju miast odpornych na zmiany klimatu. Projekt ten uzyskał dofinansowanie z Programu Unii Europejskiej ds. Badań i Innowacji Horyzont 2020 w ramach umowy grantowej numer 101036599.
Projekt „CONTRA: Konflikt w procesach transformacji”, to okazja do współpracy polsko-belgijsko-szwedzko-norweskiej. W ramach projektu konflikt postrzegamy jako naturalny i potencjalnie produktywny element zarządzania miastem. Odpowiednio zarządzany, może prowadzić do nowatorskich rozwiązań trudnych problemów i pozwolić wybrzmieć marginalizowanym dotychczas interesom. W projekcie CONTRA zostaną porównane (za pomocą wywiadów, obserwacji uczestniczącej i analizy źródeł pisanych) cztery projekty miejskie – po jednym z każdego kraju – skoncentrowane na transformacji klimatycznej. Ponadto CONTRA to projekt pionierski ze względu na tzw. living lab (Drama Labs), w których metody teatralne są wykorzystywane do eksperymentowania w ramach procesu produktywnego konfliktu. Projekt „Konflikt w procesach transformacji” nr 2021/03/Y/HS5/00207 sfinansowano przez Narodowe Centrum Nauki w ramach programu EN-UTC, który otrzymał dofinansowanie na podstawie Umowy Finansowej nr 101003758 w ramach Programu finansowania badań naukowych i innowacji Unii Europejskiej Horyzont 2020.
Z początkiem 2023 roku rozpoczynamy realizację projektu „We make transition! Towards sustainable and resilient societies through empowered civilsociety and collaborative innovation”. Jego celem projektu jest wypracowanie innowacyjnych rozwiązań na wyzwania ekologiczne i społeczne, poprzez działania na rzecz zwiększania odporności miast i regionów. Gdynia wspólnie z europejskimi partnerami projektu będzie testować metodę zarządzania transformacyjnego w obszarze innowacji eko-społecznych. Projekt będzie opierał się na współpracy trans-narodowej oraz międzysektorowej, we wspólnym poszukiwaniu rozwiązań na rzecz budowania miejskiej odporności.ze środków Programu INTERREG Region Morza Bałtyckiego 2021-2027, finansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Z ramienia rzeszowskiego Urban Labu wypowiedziała się Małgorzata Michalska, Kierownik Innowacji Społecznych w Centrum Innowacji Miejskich – Urban Lab:
Czym zajmuje się Urban Lab Rzeszów?
Małgorzata Michalska: Pilotażowe wdrożenia koncepcji Urban Lab w Rzeszowie zostało zrealizowane w ramach projektu „Adaptacja koncepcji Urban Lab w Rzeszowie. Współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020. Realizacja projektu w przypadku Rzeszowa rozpoczęła się w październiku 2019 roku i trwała do 31 grudnia 2022 roku.
Wprowadzony pilotaż okazał się sukcesem nie tylko dla Miasta Rzeszowa, ale przede wszystkim stał się pionierem w prezentacji dobrych praktyk na skalę ogólnopolską, jak również międzynarodową. W ramach realizowanego projektu przeprowadzono testowe wdrożenia pomysłów na mikro innowacje miejskie, które zakładają i promują współudział mieszkańców we wdrażaniu rozwiązań w następujących obszarach: nowoczesna i przyjazna przestrzeń miejska dla mieszkańców, rozwiązania ułatwiające poruszanie się po mieście i zieleń w mieście. Urban Lab w Rzeszowie prowadził szeroko określoną działalność jako „laboratorium miejskie”, które jest do dnia dzisiejszego przestrzenią do dyskusji mieszkańców, organizacji społecznych, przedstawicieli uczelni wyższych oraz biznesu na temat kierunków rozwoju miasta.
Co już zrealizowaliście?
Małgorzata Michalska: Projekt Urban Lab możemy podzielić na 4 filary: strategiczny, operacyjny, inkubacyjny oraz ewaluacyjny. W ramach poziomu strategicznego zostały powołane grupy ekspertów składających się z przedstawicieli samorządu, pracowników instytucji naukowych, ekspertów z organizacji pozarządowych i biznesowych, a także osób decyzyjnych w najważniejszych szczeblach administracji zaangażowanych w projekt. Tutaj należy zwrócić szczególną uwagę, na efekty współpracy grup i zespołów tematycznych, które zostały zeskalowane, nie tylko w formie powołania, ale przede wszystkim na elementy wypracowane na poziomie strategicznym oraz na implementację wielu rozwiązań z zakresu innowacji technologicznych i społecznych.
Przykładem rozwiązań technologicznych jest hackathon miejski, podczas którego został stworzony Atlas Rzeszowskiej Edukacji (ARE). Założeniem hackathonu było opracowanie innowacyjnej i interaktywnej mapy 3D online, ukazującej aktualne informacje dotyczące wszystkich jednostek oświatowych na terenie Gminy Miasta Rzeszów.
Zaś przykładem innowacji społecznych jest wypracowana koncepcja naboru pomysłów do „Rzeszów to MY” na miejskie innowacje w obszarze poprawy jakości życia mieszkańców Rzeszowa (smart living). Dzięki realizacji projektu zostało zaimplementowanych 5 pomysłów zgłoszonych przez Mieszkańców:
- Budki dla jerzyków i domki dla jeży – pomóżmy dzikim zwierzętom żyjącym w przestrzeni miejskiej.
- Społeczny ogród owocowo-warzywny położony jest na terenach zielonych przy Szkole Podstawowej nr 25 w samym centrum Osiedla Baranówka.
- Trzmielowisko – umożliwia obserwacje trzmieli w trakcie zbierania pokarmu oraz przybliża zastosowanie roślinności sprzyjającej owadom zapylającym. Trzmielowisko powstało w Parku Kultury i Wypoczynku lewy brzeg tuż przy kładce wiszącej.
- Ławka solarna – multimedialna. Umożliwia ładowanie urządzeń mobilnych poprzez USB lub metodą indukcyjną (dla określonych modeli telefonów). Pierwsza ławka powstała w Parku Jedności Polonii z Macierzą (ul. Księdza Józefa Jałowego 9).
- Mural ekologiczny-antysmogowy. Mural został wykonany we współpracy z uczniami Szkoły Podstawowej nr 11 w Rzeszowie.
W ramach projektu opracowana została również koncepcja angażowania najmłodszych mieszkańców Rzeszowa gdzie miasto tworzy wspólną przestrzeń opartą na pomyśle, prototypowaniu, testowaniu i ewaluacji m.in. projektowanie placu zabaw, wizyty studyjne z architektami w przestrzeni miasta czy też warsztaty edukacyjne z nasadzenia roślin dla dzieci z przedstawicielami Miasta.
We współpracy z grupami ekspertów zorganizowane zostały cykliczne warsztaty, seminaria czy też konferencje. Przykładem tego jest konferencja tematyczna pt. „Wodorowa przyszłość”, która przyczyniła się do wypracowania rekomendacji do podjęcia działań w określonych obszarach a jej efektem było podpisanie listu intencyjnego powstania Doliny Wodorowej 18 maja 2021.
Czy jesteście zadowoleni z dotychczasowych wyników?
Małgorzata Michalska: Tak, jesteśmy. Każdy element, który został poruszony w ramach pilotażowego projektu Urban Lab został przełożony na korzyści dla wielu interesariuszy naszego miasta. A możemy zacząć od elementu najniższego, który dotyczył obszaru edukacji gdzie po 2 latach działań został opracowany model współpracy i kreowania innowacyjnej edukacji przy wykorzystaniu robotyki i druku 3D. W ramach podjętych działań w warsztatach uczestniczyło ponad 6000 dzieci i młodzieży. Efektem podjętych działań w kierunku innowacyjnej edukacji było utworzenie Centrum Mincrafta i Druku 3D w przestrzeni Miasta Rzeszowa. Projekt odegrał ważną rolę również w obszarze badawczym gdzie przy współpracy Instytutu Socjologii Uniwersytetu Rzeszowskiego przeprowadzone zostały badania dotyczące jakości życia w mieście pn. „Miasto Młodych. Miasto Rodzin”. Zebrano wówczas 4319 wypełnionych formularzy. Przeprowadzone badania okazały się dużym osiągnięciem, gdyż trudno znaleźć w Europie badania na tak dużych próbach. Kolejnym ważnym działaniem było wypracowanie platformy pn. „Rzeszowskie Laboratorium Badań Miejskich”, czyli platformy wymiany doświadczeń pomiędzy przedstawicielami środowiska akademickiego zajmującego się prowadzeniem badań miejskich a osobami zarządzającymi miastami i przedstawicielami innych środowisk zajmujących się tematyką miejską.
Każde działanie podjęte w ramach Urban Lab realizowane było przy współpracy władz miejskich z mieszkańcami, przedsiębiorstwami oraz podmiotami naukowymi, mający na celu poprawę jakości życia mieszkańców poprzez innowacyjne rozwiązanie zidentyfikowanych problemów. Ważne jest zwrócenie szczególnie uwagi na przychylność osób, które spotkaliśmy na drodze w trakcie realizacji projektu z Polski, jak również z zagranicy, które chętnie partycypowały w działaniach realizowanych przez Urban Lab dzieląc się swoją wiedzą i doświadczeniem. Realizacja projektu Urban Lab Rzeszów okazała się sukcesem nie tylko na arenie polskiej, ale przede wszystkim nasze działania zostały dostrzeżone na arenie międzynarodowej i dzięki temu kontynuujemy projekty, które mają ogromny wpływ na obszar społeczno- gospodarczy naszego miasta.
Za przykład możemy postawić tutaj m.in. rozpoczęcie współpracy z Politechniką Rzeszowską im. Ignacego Łukasiewicza, Katedrą Konstrukcji Maszyn, Wydziałem Budowy Maszyn i Lotnictwa oraz Krajowym Klastrem Industry 4.0 w ramach „Planu Działań dla Miast. Modelowa lokalność”. W ramach tej współpracy tworzony jest prototyp platformy „Integratora Druku 3D”, jak również opracowana zostanie metodyka projektowania i wytwarzania spersonalizowanych wodnych systemów retencyjnych oraz małej energetyki wodnej z zastosowaniem technologii przyrostowych.
Patrząc wstecz na funkcjonowanieRzeszowskiego Urban Lab nasuwa się następująca refleksja, a mianowicie przy realizacji projektu Urban Lab, jako niezbędne narzędzie nie tylko do współdziałania z Mieszkańcami, biznesem czy też obszarem nauki, ale Urban Lab to przede wszystkim narzędzie, które otwiera nowe obszary działania samorządów jak np. utworzenie obszaru Business City Lab w Rzeszowie.
Na jakie przeszkody napotykacie?
Małgorzata Michalska: Mówiąc o przeszkodach, to nasuwa się myśl: wszystko, co nowe stanowi opór i niechęć lub też niezrozumienie z każdej strony. W naszym przypadku rozpoczynając projekt Urban Lab Rzeszów rozpoczęliśmy pracę u podstaw tak, aby przekonać nie tylko Mieszkańców do nowej inicjatywy miejskiej, jaką był Urban Lab, ale przede wszystkim musieliśmy przekonać samorząd do samej przestrzeni, dzięki której mieliśmy budować współpracę z Partnerami w celu wypracowywania rozwiązań dla zdiagnozowanych problemów miejskich czy też udostępniania danych przydatnych dla wszystkich grup interesariuszy miejskich, które mogą być także wykorzystywane do kreowania innowacyjnych rozwiązań i projektów realizowanych przez Urban Lab i jego Partnerów.
Patrząc przez pryzmat całego projektu oraz pytań, jakie stawiają nam przedstawicie samorządów budujących przestrzeń na wzór Urban Lab Rzeszów należy zwrócić uwagę na ograniczenia formalno-prawne, jak również finansowe, które z pewnością spowalniają działania lub też same procedury wymuszają na realizowanych działaniach wnoszenia zmian na etapie budowania koncepcji. Jednak te wszystkie problemy nie są elementem, który uniemożliwi procesowanie wielu ciekawych inicjatyw miejskich. Realizacja projektu nauczyła nas tego, że każdy głos jest ważny i każdy pomysł należy konsultować z Wydziałami, Jednostkami merytorycznymi samorządu dzięki temu każdy projekt osiągnie sukces. I tak się dzieje w przypadku naszych działań.
Co macie w planach?
Działania Centrum Innowacji Miejskich – Urban Lab opierają się na współpracy władz miejskich z mieszkańcami, przedsiębiorstwami oraz podmiotami naukowymi, mający na celu poprawę jakości życia mieszkańców poprzez innowacyjne rozwiązanie zidentyfikowanych problemów oraz wygenerowanie dodatkowej wartości przy wykorzystaniu zasobów miejskich. Idąc w tą stronę nasze działania są mocno ukierunkowane zarówno na obszar technologiczny, jak również społeczny. Działania nasze skierowane są do budowania zgodnie z opracowaną koncepcją przestrzeni Business City Lab, w której będzie funkcjonował m.in. cowork startupowy, wirtualne biuro czy też Program Akceleracyjny dla Biznesu. Z pewnością kontynuować będziemy współpracę w obszarze sieciowania środowiska miejskiego poprzez realizacje m.in. spotkań adresowanych do osób zainteresowanych prowadzeniem własnej firmy, rozwojem osobistym, jak również do osób, które szukają unikalnej wiedzy.
Rzeszowski StartUP MIX to wydarzenie, które stanowi doskonałą platformę, by w nieformalnej atmosferze, w gronie ekspertów zaprezentować swoją inicjatywę biznesową, wymienić się doświadczeniami i pomysłami. Rzeszowski StartUP MIX to również przestrzeń networkingowa, wokół której nauka, biznes, organizacje pozarządowe oraz administracja szukają przestrzeni do współpracy i samorozwoju.
Z pewnością kontynuować będziemy projekt, który był w fazie pilotażu pn. CITY TEST, którego celem jest oddanie tkanki miejskiej startupom, ale też osobom z pomysłem innowacyjnym na testowanie swoich rozwiązań w realnym środowisku miejskim. Za przykład możemy podać tutaj startup, który będzie badał podłoże geologiczne 400 metrów w głąb ziemi w celu zidentyfikowania struktury ziemi a tym samym badanie umożliwi zidentyfikowanie nam pewnych obszarów, które są poza naszym zasięgiem. Dane w przyszłości będą otwarte dla Mieszkańców na portalu otwartedane.erzeszow.pl. Miasto Rzeszów współpracuje również z przedstawicielami biznesu, samorządów, organizacji pozarządowych na arenie międzynarodowej i z pewnością będziemy częścią tych działań, które są spójne z naszym obszarem działania jako Centrum Innowacji Miejskich – Urban Lab.
Przeczytaj również: Miasta zawsze będą potrzebować rozwiązań smart. Czy jest szansa na współpracę ze startupami? Odpowiada Aleksander Orłowski
