Na zdjęciu: Magdalena Flis, ekspert Tax Care, doradca podatkowy| fot. materiały prasowe
Czy wprowadzane zmiany podatkowe spowodują, że kwartalni podatnicy VAT będą co miesiąc musieli składać deklaracje VAT?
Czynni podatnicy podatku VAT w JPK_VAT zamieszczać będą dane wynikające z prowadzonych przez nich ewidencji na potrzeby rozliczeń podatku VAT – będą to zapisy dotyczące zakupów i sprzedaży. W JPK_VAT widoczne powinny być tylko te dokumenty zakupu, które podatnikowi dają prawo do odliczenia podatku VAT.
W jaki sposób przedsiębiorcy powinni podzielić informacje przekazywane za pomocą JPK?
W zasadzie nie ma takiego podziału, ewidencje prowadzone na potrzeby VAT mogą być podzielone, a w JPK_VAT wszystkie te dane wykazuje się zbiorczo, przykładowo w systemie księgowym prowadzone są rejestry VAT zakupów krajowych i odrębnie dotyczące zakupów zagranicznych. Mimo tak prowadzonych rejestrów VAT w jednolitym pliku kontrolnym na potrzeby VAT dane te zostaną wykazane zbiorczo.
W jaki sposób będzie można korygować przesłane za pośrednictwem JPK dane?
JPK_VAT podlega takim samym korektom, jak deklaracje VAT. Zatem w sytuacji, gdy wystąpi jakakolwiek okoliczność wymagająca dokonania korekty JPK_VAT, plik powinien być skorygowany i wysłany w formie elektronicznej. Każda kolejna korekta jednolitego pliku kontrolnego będzie miała kolejny numer. Zgodnie z nową strukturą pliku, obowiązującą od 2018 r. pierwotne złożenie JPK będzie oznaczane w elemencie CelZlozenia wartością „0”. Poszczególne korekty JPK powinny być numerowane. Wartości od 1 do 999 będą oznaczały złożenie pierwszej i kolejnych korekt.
Czy JPK będą zawierać np. dane osobowe zatrudnionych osób?
Nie, nie będą.
Zmiany podatkowe spowodują, że przedsiębiorcy rozliczający się kwartalnie będą musieli zmienić swój system i co miesiąc zliczać bilans zysków?
Przedsiębiorcy, którzy w 2018 r. zachowają prawo do kwartalnego rozliczenia podatku VAT deklarację VAT będą składali po zakończeniu każdego kwartału, natomiast dane na potrzeby JPK_VAT będą wysyłane co miesiąc. Zatem Ci przedsiębiorcy, którzy systematycznie księgowali wystawione i otrzymane faktury nie odczują większej zmiany, natomiast przedsiębiorcy, którzy dokumenty księgowe wprowadzali do systemu raz na kwartał, będą musieli zmienić dotychczasową praktykę.
Według noweli oprócz wskazanych informacji, przedsiębiorca na żądanie organu podatkowego będzie musiał przesłać także inne informacje. Jakie to będą dane?
Ministerstwo Finansów ogłosiło 7 różnych struktur jednolitego pliku kontrolnego. Tylko jedna ze struktur wysyłana jest bez żądania organów – JPK_VAT. Pozostałe struktury, takie jak księga rachunkowa, księga przychodów i rozchodów, ewidencja przychodów, magazyn, wyciągi bankowe i faktury będą wysyłane na żądanie organów podatkowych. Mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa będą objęte tym obowiązkiem od 1 lipca 2018 r.
Jeśli chodzi o najbardziej powszechny plik na żądanie – JPK_FA – w pliku tym będą wykazywane wszystkie wystawione faktury sprzedaży.
Czy wprowadzenie JPK zmniejszy liczbę fizycznych kontroli podatkowych firm? Czy po prostu będzie wstępem do takiej kontroli?
Wprowadzenie JPK_VAT może zdecydowanie wpłynąć na kontrole podatkowe. Przede wszystkim w 2018 r. kontrole te będą ukierunkowane na tych przedsiębiorców, którzy wykazali się nieuczciwością w prowadzeniu działalności, np. wystawili faktury sprzedaży, których sami nie ujęli w swoich rejestrach VAT i finalnie nie odprowadzili z tego tytułu podatku należnego. Wysyłka JPK_VAT może zapoczątkować kontrolę prowadzoną przez organy podatkowe w sytuacji, o której wspomniałam powyżej, ale również w sytuacji, gdy podatnik dokona odliczenia podatku VAT, a sprzedawca nie wykaże takiej faktury w swoim pliku JPK_VAT.
Trudno mi jest odpowiedzieć na pytanie, czy liczba kontroli ulegnie zmniejszeniu, powiedziałabym raczej, że liczba kontroli się nie zmniejszy, natomiast w momencie jej rozpoczęcia urzędnicy będą już do niej przygotowani, analizując wcześniej przesłane jednolite pliki kontrolne.
Czy wprowadzenie JPK oznacza, że przedsiębiorca nie będzie musiał gromadzić papierowej dokumentacji (faktur, umów)?
W tym zakresie nic się nie zmienia, w dalszym ciągu przedsiębiorcy obowiązani są do przechowywania faktur, jakie otrzymali w formie papierowej, jak również powinni zachowywać podpisane przez nich umowy – umowy te powinny pozostać w celach dowodowych na wypadek jakiegokolwiek sporu, czy to z kontrahentem, czy z organem podatkowym.
Oprócz JPK, pliku przesyłanego elektronicznie, także deklaracja VAT będzie dostarczana urzędom drogą elektroniczną. Jakie wymogi techniczne musi spełniać taka deklaracja?
Przede wszystkim deklaracja powinna zostać wysłana na obowiązującym druku. Ponadto podatnik powinien zadbać, żeby w momencie wysyłki wszystkie niezbędne aktualizacje oprogramowania zostały zrobione. Wysyłkę deklaracji w formie elektronicznej można realizować na kilka sposobów – m.in. korzystając z oprogramowania księgowego, zapewniającego wysyłkę deklaracji bezpośrednio z systemu, korzystając z systemu e-Deklaracje, gdzie na podstawie rejestrów VAT deklaracja zostanie ręcznie wypełniona, czy też korzystając z interaktywnych druków powiązanych z możliwością elektronicznej wysyłki deklaracji. Przez ręczne wprowadzenie danych mam na myśli – dane wpisane do odpowiednich rubryk w formularzu elektronicznym na podstawie niepowiązanych z tą deklaracją rejestrów VAT.
Na jaki adres e-mail mają być wysyłane pliki JPK oraz deklaracje VAT? Czy przedsiębiorcy będą mogli wysyłać te dokumenty bezpośrednio z programów do księgowości online?
Pliki JPK i deklaracje VAT nie mogą być wysyłane na adres e-mail. Pliki JPK i deklaracje VAT mogą być generowane z programu, w którym znajdują się dane dotyczące dokonanych zakupów i realizowanej sprzedaży, o ile program ten zapewnia taką funkcjonalność.
Skąd urzędy skarbowe będą wiedzieć, kto jest nadawcą pliku oraz czy ktoś nie podszywa się pod firmę?
W przypadku jednolitego pliku kontrolnego w zakresie podatku VAT plik ten wysyłać można tylko na dwa sposoby – za pośrednictwem profilu zaufanego eGo albo przy wykorzystaniu podpisu kwalifikowanego. Osoba podpisująca się przy wysyłce pliku poświadcza czyj jest to plik. Trzeba pamiętać, że wysłanie JPK_VAT w imieniu podatnika przez inny podmiot możliwe jest wyłącznie po udzieleniu odpowiedniego pełnomocnictwa (druk UPL-1).
Od nowego roku wchodzi w życie także ustawa dot. split paymentu, czyt. podzielonej płatności. Na czym będzie polegać?
Split payment, czyli podzielona płatność polegać będzie na tym, że nabywca towarów czy usług będzie mógł dokonać płatności na dwa strumienie płatności – kwota netto zostanie wydzielona i wpłacona do sprzedawcy, a kwota VAT jest przekazywana bezpośrednio na specjalny rachunek bankowy (zwany też rachunkiem VAT). Podatnicy nie będą mieli pełnej swobody dysponowania środkami zgromadzonymi na rachunku VAT.
Data wprowadzenia podzielonej płatności na chwilę obecną została przesunięta na 1 lipca 2018 r. Czy ostatecznie zostanie wprowadzona w połowie 2018 r. – trudno na tę chwilę powiedzieć.
W jaki sposób przedsiębiorcy będą musieli przekazywać informacje o wartości netto i brutto zakupionych towarów czy wykonanych usług?
Nic się w tym zakresie nie zmieni – nadal podstawą do dokonania zapłaty będzie faktura lub zawarta umowa – te dokumenty stanowić powinny podstawę do dokonania zapłaty z wykorzystaniem płatności w ramach split payment czy też na dotychczasowych zasadach.
Do kiedy przedsiębiorcy powinni przesyłać różnicę wartości brutto a netto na nowe konto?
Stosowanie mechanizmu podzielonej płatności ma mieć charakter dobrowolny. Generalnie zakłada się, że przepisy regulujące split payment wejdą w życie 1 lipca 2018 r. Nadal jednak w lipcu 2018 r. czy w kolejnych okresach będzie możliwe stosowanie dotychczasowego sposobu zapłaty.
Kto będzie mógł zarządzać tymi środkami?
Środki zgromadzone na rachunku VAT należą co do zasady do podatnika, jednakże dysponowanie tymi środkami jest istotnie ograniczone. Podatnik z tego rachunku będzie mógł opłacić m.in.: należności do swoich kontrahentów w zakresie kwoty VAT (w całości lub części) na inny rachunek VAT, zobowiązanie z tytułu podatku VAT lub odsetek za zwłokę na rachunek urzędu skarbowego. Na pewno nie będzie mógł przelewać tych środków na inne cele niż uregulowanie zapłaty z tytułu podatku VAT.
Rozdysponowanie środków znajdujących się na rachunku VAT będzie możliwe dopiero po wcześniejszym złożeniu wniosku do naczelnika urzędu skarbowego o przekazanie całości lub części środków zgromadzonych na tym rachunku na wskazany przez podatnika rachunek i po otrzymaniu zgody naczelnika wyrażonej w odpowiednim postanowieniu.
Naczelnik wyda postanowienie w terminie 60 dni od dnia otrzymania wniosku.
Czy split payment wpłynie na tzw. koszty firmowe?
System podzielonej płatności dotyczy podatku VAT i nie ma zastosowania do kwestii kosztów uzyskania przychodu w podatku dochodowym – bez względu więc na to, czy zapłata będzie następowała z wykorzystaniem rachunku VAT czy też bez niego, koszty firmowe (obniżające podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym) będą rozliczane na dotychczasowych zasadach.
Kto zostaje wyłączony z obowiązku podzielonej płatności?
Ze split payment będą mogli korzystać nabywcy, którzy otrzymali fakturę z wykazaną kwotą podatku. Automatycznie w sytuacji, gdy przedsiębiorca otrzyma fakturę bez naliczonej kwoty podatku VAT nie będzie dokonywał zapłaty podatku VAT na rachunek VAT.
Ponadto podzielona płatność będzie mogła mieć miejsce wyłącznie w odniesieniu do transakcji dokonywanych na rzecz innych podatników, czyli w relacjach B2B (firma – firma). Mechanizm ten nie będzie stosowany w transakcjach B2C (firma – osoba prywatna).
Jakie korzyści dla przedsiębiorcy i nabywcy daje zasada podzielonej płatności?
Na wstępie należy zaznaczyć, że środki zgromadzone na rachunku VAT przedsiębiorcy są wolne od zajęcia komorniczego. Ponadto Ministerstwo Finansów wraz w wprowadzeniem dobrowolnego systemu podzielonej płatności planuje wprowadzić szereg zachęt – m.in. przyspieszenie terminu zwrotu podatku VAT do 25 dni, czy też zniesienie sankcji podatkowych w przypadku odliczenia podatku VAT z tzw. pustej faktury, jeśli płatność podatku VAT zostaną dokonana na rachunek VAT a także zniesienie podwyższonej stawki odsetek od zaległości podatkowych (150%).
Nowy rok przyniesie także zmiany w kasach fiskalnych. Czemu będzie służyć połączenie kas fiskalnych do Centralnego Repozytorium Kas?
Planuje się, żeby stopniowo wszystkie kasy fiskalne umożliwiały połączenie z Centralnym Repozytorium Kas. Centralne Repozytorium Kas to system teleinformatyczny służący do odbierania i gromadzenia danych z kas rejestrujących, analizy tych danych i kontroli informacji pochodzących z kas fiskalnych. Przekazywanie danych zarejestrowanych przy użyciu kas fiskalnych ma na celu bieżącą kontrolę przedsiębiorców w zakresie wykazywania przez nich sprzedaży na rzecz osób nieprowadzących działalności.
Czym jest system STIR?
STIR, czyli system teleinformatyczny izby rozliczeniowej to system, którego zadaniem będzie ocena ryzyka wykorzystania przez daną firmę infrastruktury bankowej do oszustw podatkowych. Projekt zobowiązuje banki do przekazania Krajowej Izbie Rozrachunkowej wszystkich danych pozwalających na identyfikację przedsiębiorcy: adresu, regonu i numerów rachunków oraz powiadomienia – nie później niż w ciągu 24 godzin o wszelkich zmianach, otwartych lub zamkniętych kontach. KIR otrzyma także pełną historię transakcji na rachunku bankowym. Na podstawie określonych wraz z Ministerstwem Finansów przesłanek Krajowa Izba Rozrachunkowa będzie szacowała ryzyko oszustwa, a banki dane takie będą mogły wykorzystać do dwóch celów: zaalarmowania organów podatkowych lub analizy ryzyka operacyjnego klientów.
Jednocześnie przepisy będą umożliwiały „areszt rachunku bankowego”, czyli w przypadku podmiotu podejrzanego o popełnienie oszustwa podatkowego organy podatkowe będą mogły zablokować dostęp do rachunku na 72 godziny, blokada rachunku może zostać wydłużona do 3 miesięcy.
Jakie zmiany wejdą w życie jeśli chodzi o składki na ZUS?
Od 1 stycznia 2018 r. wszystkie płatności składek ZUS dokonywane będą na jeden rachunek bankowy, przydzielony danemu płatnikowi składek.
ZUS dokonaną wpłatę będzie odpowiednio przyporządkowywał do poszczególnych rodzajów ubezpieczeń.
W przypadku, gdy na dzień 31 grudnia 2017 r. przedsiębiorca będzie miał jakiekolwiek zaległości w opłacaniu składek, z pierwszej wpłaty dokonanej w 2018 r. na rachunek ubezpieczeniowy ZUS odpowiednio pobierze część płatności na poczet zaległości i ewentualnych odsetek, a dopiero pozostałą kwotę zaliczy na poczet bieżącego zobowiązania.
Od nowego roku jakakolwiek niedopłata będzie uznawana za zaległość w opłacaniu składek. Obecnie niedopłata do kwoty 6,60 zł nie jest traktowana jako zaległość w opłacaniu składek.
Co przedsiębiorcom da podwyższenie limitu wartości środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych umożliwiającego jednorazowe zaliczenie wydatków na ich nabycie do kosztów uzyskania przychodów?
Od nowego roku przedsiębiorcy będą zaliczać do kosztów uzyskania przychodu zakupy środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych do kwoty 10 000 zł, bez konieczności dokonywania od nich odpisów amortyzacyjnych. Obecnie tylko środki trwałe i wartości niematerialne i prawne mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, jeśli cena zakupu tych składników nie przekracza 3 500 zł. Wzrost limitu do 10 000 zł skutkować będzie w wielu przypadkach obniżeniem bieżącego opodatkowania.
