6 zasad emocjonalnego BHP przedsiębiorcy w czasach kryzysu

Nastroje wśród przedsiębiorców są najgorsze od miesięcy. Wysoka inflacja, kryzys energetyczny, rosnące koszty prowadzenia firmy, wojna i jej konsekwencje, to wszystko budzi niepokoje przedsiębiorców. Do tego mało optymistyczne prognozy ekspertów dotyczące kolejnych miesięcy. Listopadowa wartość indeksu MIK (Miesięcznego Indeksu Koniunktury) na poziomie 89,7 pkt jest najniższym odczytem w 2022 r. To już czwarty z kolei miesiąc w tym roku, w którym MIK jest poniżej poziomu neutralnego (100,0), co oznacza przewagę nastrojów negatywnych na rynku. Tymczasem rok temu, w listopadzie 2021, MIK przekraczał poziom neutralny i wynosząc 109,0 pkt znamionował nastroje pozytywne.

Minorowe nastroje

O swoich negatywnych nastrojach mówią sami przedsiębiorcy. Według badania PSH Lewiatan przeprowadzonego w listopadzie 2022 wśród przedsiębiorców najważniejszymi wyzwaniami, z jakimi mierzą się obecnie są przede wszystkim rosnące koszty prowadzenia działalności, kolejne obowiązki nakładane przez państwo na przedsiębiorców oraz niepewna sytuacja gospodarcza i geopolityczna.

Mniej chętnych do pracy na swoim

Prowadzenie działalności zwykle jest wymagające i wiąże się z wieloma obawami. Jedynie 18% badanych uważa, że obecnie własny biznes to najbardziej atrakcyjny wariant pracy. Najwięcej wskazań otrzymała praca na etacie – 62%. To spore zmiany w porównaniu z wynikami z ubiegłego roku – w czerwcu w 2021 roku pracę na własnym jako najbardziej atrakcyjną formę zarabiania wybrało 31% ankietowanych, a etat 35%. W ciągu roku zainteresowanie pracą na swoim spadło o połowę.

Prowadzić biznes – jak to unieść?

Panujące dziś czasy kryzysu są stresujące dla każdego, a już szczególnie dla osób prowadzących własną działalność, obarczonych odpowiedzialnościami różnego typu. Uważa się, że bycie przedsiębiorcą to zgoda na życie w ciągłym stresie, jednak długotrwały stres jest szkodliwy, prowadzi do problemów zdrowotnych. Trudne czasy w końcu przeminą, z ich obecnością każdy, kto zakłada firmę się liczy, jednak kiedy już są, przedsiębiorca potrzebuje wsparcia. Co pomoże przejść przez gorszy etap w życiu firmy? Eksperci są zgodni – sam przedsiębiorca. Bo to nasze nastawienie, mądre zarządzania stresem pozwalają nam przechodzić przez trudne sytuacje.

Mądre zadbanie o siebie

– Najlepsze, co mogą dziś zrobić przedsiębiorcy, by ich firmy jak najlepiej przeszły przez kryzys, to zadbać o siebie i obniżać poziom stresu. Bo firma jest tak mocna jak jej szef – mówi Agnieszka Szwejkowska, psycholog, trener coach, członkini Fundacji Firm Rodzinnych. – Dlatego dziś dla przedsiębiorców podstawą jest zadbanie o swój dobrostan i o psychiczne BHP. Bo oni sami są dla siebie najlepszym wsparciem – dodaje ekspertka i podaje przedsiębiorcom zasady, jak zadbać o siebie.

6 zasad emocjonalnego BHP przedsiębiorcy w czasach kryzysu:

1. Pamiętanie, że każdy kryzys się kiedyś kończy – rzeczywistość się zmienia, nie jest stała.
2. Pamiętanie o swoich zasobach – w trudnej chwili należy przypomnieć sobie o tym, co posiadamy, co nas buduje i wzmacnia psychicznie: to nasze „zasoby niezbywalne”, czyli wiedza, kompetencje, doświadczenia, kontakty, możliwości, plany B, pomocni ludzie, wspierający bliscy, to robienie tego, co, wiemy, że nam podnosi samopoczucie, np. spacery, herbatka z przyjaciółką.
3. Dbanie o relacje – korzystanie z uwagi i wsparcia innych: to rozmowy o swoich problemach ze znajomymi z naszej branży, ale i z innych, spotkania z przyjaciółmi, z bliskimi, nie bójmy się zwierzać, prośmy o pomoc.
4. Dbanie o ciało – czyli ćwiczenia fizyczne, wystarczy 20 minut spaceru dziennie i właściwe odżywianie, by usunąć z ciała hormony stresu a wyzwolić dające radość endorfiny.
5. Dbanie o emocje – poprzez rozmowy i bliskie relacje z bliskimi i przyjaciółmi, lecz też takie techniki, jak stosowanie afirmacji – mówmy sobie zdania, które uznajemy za prawdziwe, z jakimi się zgadzamy, w jakie wierzymy, np. „nie z takimi sytuacjami sobie radziłam, to i z tą sobie poradzę”, czy przeformułowania – zdarzenia, jakie bardzo nas, stresują wyrażamy w zmienionej postaci tak, aby mieć poczucie, że to stwierdzenia, z jakimi się zgadzamy, np. zamiast „kryzys to zmiany, od których wiele firm upada” mówmy sobie „kryzys to zmiany, co niosą nowe możliwości”.
6. Kontakt ze specjalistą – nie wahajmy się rozmów z psychologiem, który pomoże nam ustanowić pozytywne nawyki myślowe lub doradzi dalsze postępowanie.

Zbliżają się święta, czas spotkań z bliskimi i przyjaciółmi. To dla przedsiębiorców doskonała okazja, by zadbać o swój dobrostan, pielęgnując relacje i odpoczywając. By jako szef działać w tych obszarach służących jego firmie, na jakie nawet w dobie światowego kryzysu ma wpływ.

– Na sytuację zewnętrzną, podatki, inflację, przedsiębiorca nie ma wpływu. Jednak na swoje podejście do tego, już tak. A spokojne podeście, jasny, nie zakłócony stresem wgląd w sytuację pomaga podejmować trafne decyzje i przejść przedsiębiorcy, a co się z tym łączy i firmie, jak najlepiej przez kryzys. – podkreśla ekspertka.

Więcej o sposobach radzenia sobie ze stresem można znaleźć w webinarze PSH Lewiatan „Jak być przedsiębiorcą i nie zwariować w czasach kryzysu?”.