Znowelizowane przepisy, dotyczą przede wszystkim pracy zdalnej oraz kontroli trzeźwości. W rządowym projekcie Ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw zostało uregulowane pojęcie pracy zdalnej oraz okazjonalnej pracy zdalnej.
Zmiany zostały już uchwalone przez Sejm, czekają tylko na podpis Prezydenta.
Pracujesz na domowym sprzęcie? Wystąp o ekwiwalent pieniężny
Zgoda na wykonywanie pracy zdalnej będzie mogła zostać wyrażona nie tylko przy zawieraniu umowy o pracę ale również już w trakcie zatrudnienia. Z inicjatywą mogą wyjść obie strony: pracodawca lub pracownik.
Zgodnie z ww. nowelizacją, praca zdalna będzie mogła być wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika, w tym pod adresem zamieszkania pracownika. Będzie musiała jednak być każdorazowo uzgodniona z pracodawcą. Strony będą mogły także ustalić zasady wykorzystywania przez pracownika wykonującego pracę zdalną materiałów i narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych, niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej, niezapewnionych przez pracodawcę oraz wysokość ekwiwalentu pieniężnego należnego pracownikowi w takim przypadku.
Pracownik do kontroli
W nowelizacji zostały również przewidziane zasady kontroli pracownika pełniącego swoje obowiązki w formie zdalnej. Pracodawca zyska prawo kontroli wykonywania pracy zdalnej przez pracownika, prawo kontroli w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz w zakresie przestrzegania wymogów bezpieczeństwa i ochrony informacji, w tym procedur ochrony danych osobowych. Taka kontrola będzie przeprowadzana w porozumieniu z pracownikiem, w miejscu wykonywania pracy zdalnej oraz w godzinach pracy pracownika. Pracodawca będzie zobowiązany dostosować sposób przeprowadzania kontroli do miejsca wykonywania pracy zdalnej i jej rodzaju, a wykonywanie czynności kontrolnych nie będzie mogło naruszać prywatności pracownika wykonującego pracę zdalną ani utrudniać korzystania z pomieszczeń domowych.
Jesteś w ciąży lub masz małe dziecko? Masz prawo do pracy zdalnej
Użytecznym dla pracowników może okazać się nowy przepis nakładający na pracodawcę obowiązek wyrażenia zgody na pracę zdalną dla określonych grup pracowników. Pracodawca będzie zobowiązany uwzględnić wniosek o pracę zdalną pracownicy w ciąży, pracownika wychowującego dziecko do ukończenia przez nie czwartego roku życia oraz m.in. pracownika opiekującego się dzieckiem posiadającym orzeczenie o niepełnosprawności albo orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności. Pracodawca w tym ostatnim przypadku może jednak odrzucić wniosek, jeżeli wykonywanie pracy nie będzie możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika.
Dodatkowe dni pracy zdalnej dla każdego
Aby zapewnić większą elastyczność pracy, ustawodawca zdecydował się dodatkowo wprowadzić okazjonalną pracę zdalną, która ma znaleźć zastosowanie w okolicznościach wyjątkowych, podyktowanych potrzebami pracownika. Praca w tym trybie będzie mogła być wykonywana przez pracownika na jego wyłączny wniosek, w wymiarze do 24 dni w roku.
Alkohol w pracy – prawo kontroli
Pracodawcy otrzymają również prawo do skuteczniejszego sprawdzania trzeźwości zatrudnionych pracowników. Pracodawca będzie mógł przeprowadzić kontrolę trzeźwości w miejscu pracy, jeśli okaże się to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób albo do ochrony mienia. Chodzi o przeprowadzenie kontroli niewymagającej badań laboratoryjnych, czyli przykładowo sprawdzenie stanu trzeźwości pracownika alkomatem. Kontrola pracownika na podstawie badania krwi będzie możliwa, gdy pracownik osobiście zażąda, aby badanie przeprowadziła policja.
Przedsiębiorca, który będzie chciał wprowadzić możliwość przeprowadzania kontroli trzeźwości swoich pracowników, będzie musiał przewidzieć to w układzie zbiorowym, regulaminie pracy albo w obwieszczeniu, jeżeli nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy. W podobny sposób pracodawca będzie mógł kontrolować również, czy pracownik nie jest pod wpływem środków narkotyków lub innych środków odurzających.
Więcej czasu dla rodziny
Rok 2023 przyniesie, oprócz wyżej wskazanych, także wiele innych zmian w prawie pracy. Jedną z nich ma być nowelizacja przepisów Kodeksu Pracy, w związku z implementacją dwóch dyrektyw pracowniczych tzw. Dyrektywy Work-Life Balance oraz Dyrektywy w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy. 10 stycznia 2023 r. projekt ustawy został zatwierdzony przez Radę Ministrów. Nowelizacja przewiduje m.in. wydłużenie urlopu rodzicielskiego, dodatkowe 2 dni wolne z powodu niespodziewanych zdarzeń w sprawach rodzinnych (siła wyższa) płatne w 50% a także dodatkowe 5 dni rocznie bezpłatnego urlopu przeznaczonego na opiekę na bliskich.
