Jak postrzega Pan polskie startupy związane z Metaverse+NFT+VR+AR?
Rok 2023 był pełen wyzwań dla polskich startupów działających w obszarach Metaverse, NFT, VR i AR. Bessa na rynku kryptowalut i spadek zainteresowania NFT, w połączeniu z trudnościami na rynkach inwestycyjnych, stworzyły wymagające warunki do pozyskiwania kapitału. Jak mówi przysłowie: „w trudnych czasach poznaje się prawdziwych liderów”. Te chwilowe przeciwności ujawniły niesamowitą zdolność adaptacji i innowacyjność wśród niektórych naszych polskich startupów. Mimo braku inwestycji, odnoszą one sukcesy i potrafią budzić znaczne zainteresowanie.
W obliczu wspomnianych wyzwań, niektóre polskie startupy wykazały się niezwykłą elastycznością i zdolnością do adaptacji. Zamiast polegania wyłącznie na sprzedaży tokenów czy pozyskiwaniu kapitału od firm venture capital, wiele z nich zwróciło się ku strategii bootstrappingu, starając się pozyskać pierwszych klientów lub nawiązać partnerstwa z większymi graczami. W obszarach wymagających zaawansowanej technologii, gdzie kapitał jest nadal kluczowy, zauważyłem odważniejsze niż dotąd próby pozyskiwania go z zagranicy.
Patrząc po tym jak wyglądał rok 2023 jestem przekonany, że w Polsce mamy zarówno wielu ambitnych przedsiębiorców, jak i utalentowanych inżynierów. Miałem okazję porozmawiać z niektórymi z nich na licznych wydarzeniach branżowych, które odbywały się w tym roku. Ich zapał i chęć do tworzenia oraz przełamywania barier są wyraźnie widoczne i dobrze wróżą na przyszłość. W mojej ocenie, sektor innowacyjnych technologii musi jednak jeszcze poprawić podejście do sprzedaży, marketingu i user experience, aby osiągnąć większe sukcesy.
Sukcesy których polskich startupów w branżach Metaverse+NFT+VR+AR w 2023 r. zrobiły na Panu wrażenie i dlaczego?
W 2023 roku na polskiej scenie startupów związanych z Metaverse, NFT, VR i AR, kilka firm szczególnie zwróciło moją uwagę swoimi osiągnięciami.
Przede wszystkim warto wspomnieć o RedStone, polskim blockchainowym Oracle, który stał się poważnym konkurentem dla Chainlink. Ich technologia umożliwia szybkie i ekonomiczne dostarczanie danych z zewnętrznych źródeł (off-chain) do aplikacji DeFi, co stanowi znaczący postęp w tej dziedzinie. RedStone pokazał, jak można się rozwijać i konkurować z większymi graczami pomimo trudnego rynku.
Kolejnym projektem, który budził moje duże zainteresowanie w 2023 roku, był Aleph Zero – publiczny blockchain z prywatnymi smart kontraktami. Projekt ten istnieje na rynku już od kilku lat, ale to właśnie rok 2023 ukazał jego dojrzałość i ambicje stania się globalnym liderem na rynku blockchain.
Wśród młodszych projektów, które w ubiegłym roku wyróżniły się na tle konkurencji, największe wrażenie zrobił na mnie 0xKYC – zdecentralizowany protokół do weryfikacji użytkowników, który pokazuje znaczący potencjał w obszarze bezpieczeństwa i zaufania w sieci. 0xKYC to idealny przykład, że nawet w trudnych czasach można rozpocząć innowacyjny projekt i sprawnie operować na rynku, co udowodnili wprowadzając produkt Sunscreen, pozwalający na walkę z botami i zduplikowanymi kontami na serwerach Discord.
Pomimo ogólnego odwrotu od świata NFT, kilka projektów naprawdę mnie zainspirowało. Na przykład InfluVerum, które współpracując z Wielką Orkiestrą Świątecznej Pomocy, umożliwiło nabywanie cyfrowych tokenów reprezentujących datki na rzecz fundacji. Inny ciekawy projekt z tej niszy to Poczta Polska z ich Krypto Znaczkiem, który zwrócił uwagę szerszego grona odbiorców, często niezwiązanych z światem technologii. Te dwie inicjatywy są świetnym przykładem jak innowację (nawet te trudne w użyciu) mogą docierać do każdego.
Na koniec warto wspomnieć o aktywnych w 2023 roku społecznościach opartych o NFT, takich jak CryptoDziki czy thePolacy, które cieszyły się dużą popularnością i zaangażowaniem użytkowników, pokazując, że nawet w świecie innowacji ważni są ludzi oraz ich pasje.
Jakie wyzwania mogą czekać na startupy związane z Metaverse+NFT+VR+AR w 2024 r.?
Wchodząc w rok 2024, startupy związane z Metaverse, NFT, VR i AR napotkają na nowe wyzwania. Jednym z kluczowych będzie opracowanie produktów, które trafią do szerszego grona odbiorców, oferując wyraźną użyteczność.
Aktualnie obserwujemy już silny trend na tworzenie praktycznych rozwiązań w projektach blockchainowych. Podobnie jak ChatGPT przybliżył sztuczną inteligencję do codziennych użytkowników, tak projekty Metaverse, NFT, VR i AR muszą stawać się bardziej dostępne i praktyczne dla ogółu. Kluczowe będą tutaj aspekty takie jak user experience (UX) oraz prywatność, szczególnie po problemach, jakie napotkały duże scentralizowane giełdy takie jak FTX oraz Binance. Patrząc na działania dokonywane w obszarze regulacji oraz ruchy dużych biznesów istotna będzie również integracja blockchainu z technolgiami korporacyjnymi i bankowymi.
Kolejnym istotnym aspektem na 2024 będzie wpływ sektora sztucznej inteligencji. Już teraz widać, że będzie napędzać on rozwój projektów blockchain, VR i Metaverse, a trend na zdecentralizowaną infrastrukturę DePIN (ang. Decentralized Physical Infrastructure Network staje się coraz bardziej widoczny i jest oczekiwany jako jeden z dużych trendów w 2024. Tutaj też mamy swoją reprezentację w postaci projektu Golem Network, czyli rozproszonego rynku mocy obliczeniowej, które w 2023 zrobił duże kroki w kierunku możliwości uruchomienia modeli AI w sposób zdecentralizowany.
Wspomniane technologie mogą współpracować, tworząc nowe możliwości, od zdecentralizowanej infrastruktury udostępniającej moce obliczeniowe CPU czy GPU, po wykorzystanie blockchainu w walidacji autentyczności mediów. Przewiduję, że niedługo ujrzymy więcej projektów łączących te dwie potężne technologie. Dodatkowo wydarzenia takie jak Warszawski DEGEN meetup z 2023 roku pokazują, jak świat innowacji, blockchain, AI, a także biznesu się przeplatają i współdziałają, budząc zainteresowanie wśród młodych przedsiębiorców i inżynierów. Jestem przekonany, że w 2024 zobaczymy więcej takich przecięć różnych światów.
Na zakończenie, chciałbym zachęcić czytelników MamStartup do spojrzenia na blockchain, AI, VR, AR i Metaverse nie tylko jako na narzędzia technologiczne, ale jako na siły napędowe zmiany i innowacji. Stoimy u progu wielu przełomowych projektów, które mogą odmienić nasze życie. W każdej erze innowacji ważne jest, aby przedsiębiorcy patrzyli na przyszłość z otwartością i gotowością do adaptacji. Istotne jest także globalne spojrzenie i czerpanie wiedzy od światowych społeczności, które często są o krok przed nami, przy jednoczesnym uświadomieniu sobie, że my również mamy wiele do zaoferowania na arenie globalnych innowacji.