Strefa ekonomiczna. Czym jest i dlaczego warto prowadzić w niej działalność?
Specjalna Strefa Ekonomiczna (w skrócie SSE) jest administracyjnie wyodrębnionym obszarem, na którym prowadzenie określonej działalności gospodarczej może odbywać się na preferencyjnych warunkach. Preferencje te dotyczą zazwyczaj kwestii podatkowych. Jednak prowadzenie działalności na SSE może nieść też inne korzyści, takie jak bliskie sąsiedztwo potencjalnych partnerów biznesowych.
Celem funkcjonowania SSE są:
- Wsparcie rozwoju przedsiębiorczości i innowacji w sektorze przedsiębiorstw – w odniesieniu do przedsiębiorców; odbywa się to zwykle na zasadzie ulg w podatku dochodowym od osób prawnych (CIT) oraz od osób fizycznych (PIT).
- Wsparcie powstawania nowych miejsc pracy – w odniesieniu do lokalnych społeczności; ustawodawca dostrzegł bowiem, że rozwój przedsiębiorstw jest równoznaczny z powstawaniem nowych miejsc zatrudnienia.
W Polsce istnieje aktualnie 14 stref ekonomicznych, które zapewniają przedsiębiorcom rozmaite preferencje podatkowe.
Przywileje przedsiębiorców prowadzących działalność na SSE
W celu realizacji przedstawionych wyżej założeń, ustawodawca przewiduje ulgi podatkowe dla przedsiębiorców prowadzących działalność na terenie SSE. Trzeba zaznaczyć, że owe ulgi wynikają zarówno z ustawy o CIT, jak i z ustawy o PIT.
Wysokość ulgi ma najczęściej ścisły związek z decyzją o wsparciu lub zezwoleniem na prowadzenie działalności na obszarze Strefy. Wysokość ulgi podatkowej zależy także od spełnienia przesłanek, które określa taka decyzja, w tym: spełnienia kryterium poniesienia kosztów kwalifikowanych oraz utworzenia i utrzymania przez wskazany czas nowych miejsc pracy.
Co więcej, zależnie od danej strefy (a konkretnej: gminy, na której znajduje się strefa) można uzyskać także ulgę od podatków, w których organem jest samorząd, czyli np. wójt, burmistrz, czy prezydent miasta. Będzie to np. podatek od nieruchomości, od którego zwolnienie może przysługiwać w oparciu o szczególne akty prawa miejscowego (w zależności od strefy).
Jest to więc jedynie zarys zakresu ulgi, a ostateczna wysokość preferencji podatkowej, którą uzyska konkretny przedsiębiorca, jest określana na podstawie stanu faktycznego (w tym w szczególności w oparciu o przepisy konkretnej Specjalnej Strefy Ekonomicznej).
Zmiany w działalności SSE w ramach Polskiego Ładu
Ogólny trend ustawodawczy w kwestii ulg podatkowych dla przedsiębiorców prowadzących działalność w SSE to zawężanie i ograniczanie przysługujących im ulg podatkowych. Jest to rezultatem rozbieżności w stosowaniu przepisów oraz wykładni przepisów niekorzystnej dla podatników, wielokrotnie potwierdzonej przez sądy. Ustawa doprecyzowuje przepisy już na poziomie ustawowym.
Jako jedną z niekorzystnych zmian można wskazać doprecyzowanie, że zwolnienia podatkowe przysługują tylko dla realizacji nowych inwestycji. Do tej pory nie było jasne, czy przedsiębiorca działający w strefie może objąć zwolnieniem całą działalność, czy jedynie nową inwestycję w ramach prowadzonej działalności. Obecnie ulga obejmuje wyłącznie realizację nowych inwestycji, uwzględniając jednocześnie ich parametry finansowe.
Druga niekorzystna zmiana dotyczy kwalifikacji kosztów kwalifikowanych. Ze spisu tych kosztów wyłączono nakłady na zakup środków transportu, takich jak samochód osobowy, samolot. Trend ten znajduje potwierdzenie w dotychczas stosowanej praktyce organów podatkowych. Biorąc pod uwagę te zmiany, nie wyklucza się, że niedługo organy podatkowe zrobią krok dalej i jeszcze bardziej zawężą katalog kwalifikowanych nakładów inwestycyjnych.
Zmiany obejmują również samą decyzję o wsparciu. Doprecyzowaniu uległy przesłanki, które umożliwiają wygaszenie decyzji o wsparciu. Poza tym przy realizacji inwestycji, które opierają się na rozbudowie mocy produkcyjnych istniejącego zakładu, przedsiębiorca nie może wnioskować o uwzględnienie w decyzji o wsparciu kodów PKD związanych z działalnością prowadzoną przed realizacją inwestycji, tak długo, jak tylko ta działalność nie stanie się przedmiotem inwestycji. W przypadku gdy przedsiębiorca wykorzysta zwolnienie wbrew przepisom prawa, np. zawyży wysokość kosztów kwalifikowanych za pomocą umów cywilnoprawnych, ryzykuje, że decyzja o wsparciu zostanie cofnięta.
W sumie jedyną korzystną zmianą w Polskim Ładzie (w ramach omawianego tematu) jest doprecyzowanie wykorzystania ulgi IP Box przez firmy prowadzące działalność na terenie Specjalnych Stref Ekonomicznych. Rezultatem wprowadzenia Polskiego Ładu na terenie SSE jest potwierdzenie możliwości korzystania z ulgi IP Box.
Czy warto nadal prowadzić działalność w SSE po wprowadzeniu zmian?
Chociaż pojawiły się liczne zmiany i niepewności podatkowe, prowadzenie działalności na obszarze Specjalnej Stefy Ekonomicznej nadal może nieść wiele korzyści. Przedsiębiorcy wciąż mogą korzystać z wielu ulg podatkowych, do których zalicza się m.in. wspomniana ulga IP Box, zwolnienie z podatku CIT, PIT, a także w innych aktach prawa miejscowego, np. zwolnienia z podatku od nieruchomości udzielanego przez właściwy urząd gminy, na której terenie zlokalizowane jest przedsiębiorstwo.
Jednocześnie trzeba zaznaczyć, że zmiany w Polskim Ładzie następują dynamicznie. Niedawno zapowiedziano zmiany w podatku dochodowym od osób fizycznym, należy się więc spodziewać, że modyfikacje będą obejmować także pozostałe obszary prawa podatkowe. Przedsiębiorcy prowadzący i planujący prowadzenie działalności na terenie SSE powinni bacznie obserwować zachodzące zmiany, interpretując je na różnych etapach legislacyjnych wraz ze swoimi pełnomocnikami.
Odpowiedzi na pytania natury podatkowej można uzyskać również w inny sposób: sporządzając wniosek o udzielenie podatkowej interpretacji indywidualnej. Posiadanie odpowiedzi organu podatkowego będzie skutecznym zabezpieczeniem dla przedsiębiorcy. Trzeba jednak pamiętać, że taki wniosek musi spełniać ściśle określone wymogi formalne. Brak ich spełnienia poskutkuje pozostawieniem wniosku bez rozpoznania, dlatego w tym zakresie warto skorzystać ze wsparcia profesjonalnego pełnomocnika.
–
Autor: Kamila Wasilewska, kancelaria prawna RPMS Staniszwski & Wspólnicy
