To dziewiąty z rzędu kwartał spadków w inwestycjach, napędzanych głównie przez zmniejszenie liczby dużych transakcji na późnym etapie oraz wolniejsze tempo pozyskiwania funduszy venture capital.
Globalne trendy w venture capital
- Finansowanie na późnym etapie: 34,7 miliarda dolarów, na poziomie zbliżonym do II kwartału, ale znacznie niższe niż 46 miliardów dolarów w III kwartale 2023 roku. Mniejsza liczba transakcji przekraczających 500 milionów dolarów wskazuje na ciągłą ostrożność inwestorów w przypadku dużych inwestycji.
- Finansowanie na wczesnym etapie: 24,7 miliarda dolarów, nieznaczny spadek w ujęciu kwartalnym, ale stabilność rok do roku. Inwestycje koncentrowały się nadal na sektorach sztucznej inteligencji i biotechnologii.
- Finansowanie seed: Pozostało na stałym poziomie, z potencjałem na niewielki wzrost, gdy dostępne będą pełne dane.
Pomimo tych spadków, dane roczne pokazują wzrost finansowania na wczesnym etapie o 10% rok do roku, podczas gdy finansowanie na późnym etapie zmniejszyło się o 20%. Podkreśla to ostrożny, ale zmieniający się charakter ekosystemu venture capital.
Inwestycje VC w Europie
W III kwartale 2024 roku inwestycje venture capital w europejskie startupy spadły do 10 miliardów dolarów, co jest najniższym kwartalnym wynikiem od III kwartału 2020 roku. Oznacza to spadek o 36% w ujęciu kwartalnym i o 39% rok do roku.
Niemcy wyróżniły się jako jeden z nielicznych jasnych punktów, notując wzrost finansowania o 33% do poziomu 2,4 miliarda dolarów. Wielka Brytania, tradycyjnie lider w pozyskiwaniu funduszy VC w Europie, odnotowała spadek o 43% rok do roku do 3,2 miliarda dolarów. Francja uzyskała 1,4 miliarda dolarów inwestycji, spadając poniżej wyników Niemiec.
Finansowanie na późnym etapie w Europie wyniosło 4,2 miliarda dolarów, co oznacza spadek o 57% rok do roku. Wskazuje to na rosnącą niechęć inwestorów do angażowania dużych środków w dojrzałe startupy. Finansowanie na wczesnym etapie osiągnęło poziom 4,5 miliarda dolarów, zrealizowane w 290 rundach, co pokazuje pewną stabilność, choć ograniczoną przez ogólne trudności ekosystemu.
Inwestycje VC w Europie Środkowo-Wschodniej
Region Europy Środkowo-Wschodniej (CEE) odnotował spadek inwestycji venture capital o 35% rok do roku, osiągając wartość 360 milionów euro. Liczba transakcji zmniejszyła się o połowę – z 255 w III kwartale 2023 roku do 118 w III kwartale 2024 roku.
Autorzy raportu wśród głównych czynników spadku wymieniają m.in.:
- trudne warunki makroekonomiczne i niepewność geopolityczna;
- zmniejszona aktywność zarówno międzynarodowych, jak i lokalnych inwestorów;
- brak dużych transakcji (tzw. mega-rounds), które wcześniej znacząco zwiększały łączną wartość inwestycji.
Kluczowe wydarzenia w regionie
W opracowaniu można znaleźć także część poświęconą liderom geograficznym. To Polska (45 transakcji), Estonia (16 transakcji) i Litwa (14 transakcji). Te kraje dominowały pod względem liczby transakcji, odpowiadając za blisko 50% całkowitego pozyskanego kapitału.
Które z transakcji okazały się tymi najokazalszymi?
- Rentberry (założona w Ukrainie, z siedzibą w USA) – 83 miliony euro, runda Series A.
- Ovoko (Litwa) – 20 milionów euro, runda Series B.
- RedStone (Polska) – 13,6 miliona euro, runda Series A.
Czytaj także: Blisko 60 mln zł dla RedStone w serii A: polski startup będzie rozwijał infrastrukturę dla aplikacji blockchain
Nowe fundusze VC w regionie CEE
Uwadze twórców opracowania nie umknęło kilka nowych funduszy, które w III kwartale 2024 roku zainicjowały działalność. W opinii autorów, nowe fundusze mają być dowodem na utrzymujące się zainteresowanie wspieraniem startupów:
- Lead Ventures (Budapeszt): fundusz o wartości 100 milionów euro, skierowany do startupów w fazie late seed i Series A;
- BrightCap II (Sofia): fundusz celujący w 60 milionów euro, wspierający projekty z obszarów zdrowia cyfrowego, fintechu i przyszłości pracy w Europie Południowo-Wschodniej;
- PFR Ventures: zainwestowano 47 milionów euro (200 milionów złotych) w cztery fundusze VC na wczesnym etapie.
Czytaj także: Oto są! 4 pierwsze umowy PFR Ventures z funduszami VC. Szykują się inwestycje o łącznej wartości 250 mln PLN
Trudności dziewiąty raz z rzędu
III kwartał 2024 roku potwierdził trudności globalnego i regionalnego rynku venture capital. W Europie Środkowo-Wschodniej rosnące wyzwania makroekonomiczne i ostrożność inwestorów prowadzą do wydłużenia cykli pozyskiwania finansowania i zaostrzenia warunków transakcji. Mimo to Polska, Estonia i Litwa zachowują potencjał jako kluczowe centra innowacji w regionie, a nowe fundusze inwestycyjne mogą pomóc w ożywieniu rynku.
Swoją analizę autorzy raportu kończą konstatację, że stabilizacja warunków gospodarczych oraz ukierunkowane wsparcie polityczne będą kluczowe dla rewitalizacji ekosystemu venture capital w Europie Środkowo-Wschodniej.
Pełen raport można znaleźć tutaj.
