Propozycje zmian wspierających sektor technologiczny i rynek VC w Polsce powstały w konsultacjach z blisko 70 przedstawicielami podmiotów reprezentujących sektor biznesu, innowacji i edukacji, w tym m.in z: PKO Bank Polski, Google for Startups,, Incredibles Sebastiana Kulczyka, Digital Poland, Startup Hub Poland, Polska Przedsiębiorcza, Endeavor, SpeedUp, Fundacja Nauki Polskiej, Krakowski Park Technologiczny, Justjoin.it, Foodsi, Zrzutka.pl czy funduszami jak m.in. Movens Capital, Inovo, SMOK Ventures, Pracuj Ventures. Dokument podkreśla potrzebę kompleksowej reformy oraz długofalowego planu działań wspierających rozwój polskiego ekosystemu startupowego w celu zwiększenia jego konkurencyjności na arenie międzynarodowej.
Fundacja Startup Poland, reprezentująca ekosystem polskich startupów w dialogu z polskim rządem i parlamentem, Komisją Europejską i samorządami, w imieniu reprezentowanych podmiotów przedłożyła w Ministerstwie Rozwoju i Technologii oficjalne rekomendacje do strategii rozwoju innowacyjności w Polsce.
Kluczowe wyzwania sektora technologicznego
- Bariery regulacyjne i administracyjne – polskie startupy, mimo globalnych sukcesów takich firm jak ElevenLabs, Booksy czy Brainly, zmagają się z brakiem stabilności prawnej i nadmierną biurokracją. Problemem jest także niska popularność Prostej Spółki Akcyjnej (PSA), która – zamiast wspierać startupy – jest mało atrakcyjna z uwagi na wysokie koszty administracyjne oraz brak preferencji podatkowych.
- Brak jednolitych definicji startupów i scaleupów – fundacja postuluje wprowadzenie precyzyjnych definicji startupów oraz scaleupów, co pozwoliłoby na skuteczniejsze wsparcie innowacyjnych firm.
- Złożony system podatkowy – stabilność regulacyjna, w tym brak częstych zmian prawa podatkowego, jest jednym z najważniejszych warunków przyciągnięcia zagranicznych inwestorów.
- Trudności w finansowaniu ekspansji zagranicznej – obecne regulacje uniemożliwiają startupom korzystanie ze środków badawczo-rozwojowych (B+R) na działalność poza granicami Polski.
Proponowane rozwiązania
- Reforma systemu PSA – Fundacja rekomenduje uproszczenie procedur administracyjnych, np. rezygnację z obowiązku prowadzenia rejestru akcjonariuszy przez notariuszy, oraz wprowadzenie zachęt podatkowych dla założycieli i inwestorów.
- Nowe instrumenty finansowe:
- umożliwienie inwestycji funduszy emerytalnych w fundusze VC, co – na wzór innych krajów – mogłoby zapewnić istotny dopływ kapitału do sektora technologicznego;
- likwidacja podwójnych opłat zarządczych (management fee) przy inwestycjach funduszy emerytalnych w VC.
- Wsparcie pracowników – wprowadzenie ESOP (Employee Stock Option Plan) w spółkach z o.o., co mogłoby stać się atrakcyjnym narzędziem motywacyjnym dla pracowników startupów.
- Nowe narzędzia dla startupów:
- automatyczne generowanie dokumentacji spółek w języku angielskim, wzorowane na rozwiązaniach holenderskich;
- tworzenie piaskownic regulacyjnych dla testowania innowacyjnych produktów w kontrolowanych warunkach prawnych.
- Koordynacja na poziomie administracyjnym – Fundacja proponuje powołanie ministra ds. startupów, który koordynowałby działania sektora publicznego i prywatnego w obszarze innowacji, oraz stworzenie rady ds. innowacyjności z udziałem przedstawicieli biznesu, nauki i administracji.
Polska na globalnej mapie talentów
Zatrzymanie i przyciągnięcie specjalistów jest kluczowe dla rozwoju sektora technologicznego. Fundacja postuluje uproszczenie procedur migracyjnych oraz wprowadzenie preferencyjnych warunków podatkowych dla wysoko wykwalifikowanych pracowników, w tym cyfrowych nomadów.
Rekomendacje Fundacji Startup Poland podkreślają konieczność usprawnienia regulacji i stworzenia stabilnego środowiska prawno-podatkowego dla startupów oraz inwestorów. Zaproponowane zmiany mają na celu zwiększenie konkurencyjności polskiego ekosystemu technologicznego i przyciągnięcie międzynarodowego kapitału. Wdrożenie tych rozwiązań mogłoby w znaczący sposób przyczynić się do rozwoju innowacyjności i wzrostu gospodarczego w Polsce.
