Dążenie do neutralności emisyjnej i zoptymalizowania poszczególnych procesów zachodzących w sektorze energetycznym to zjawisko, które wymaga czasu. Krzepiące jest to, iż rodzime spółki podjęły rękawicę i coraz intensywniej wdrażają innowacyjne rozwiązania. Doskonałym przykładem tego jest działalność PGNiG.
Własny program akceleracyjny, współpraca z akceleratorami zewnętrznymi, fundusz venture capital – PGNiG szuka rozwoju za pomocą różnych kanałów, co przynosi wymiernie korzyści i pozwala z optymizmem patrzeć w przyszłość.
Ideę takiej działalności oraz korzyści płynące z współpracy z innowacyjnymi przedsiębiorstwami przybliża Arkadiusz Sekściński, wiceprezes Zarządu PGNiG SA ds. rozwoju:
– Od lat chętnie współpracujemy zarówno ze światem nauki, jak i z ekosystemem startupowym w Polsce. Wybieramy do współpracy te startupy, których rozwiązania technologiczne odpowiadają na nasze potrzeby rozwojowe. Nie ukrywamy, że prowadząc rozmowy z autorami innowacyjnych rozwiązań zastanawiamy się przede wszystkim nad potencjalnymi korzyściami biznesowymi z ewentualnego pozyskania danej technologii czy usługi, uwzględniając koszty a także ryzyka wdrożenia. Przy realizacji projektów pilotażowych ważna dla PGNiG jest możliwość szybkiego, taniego i bezpiecznego zweryfikowania produktu. To wpływa na nasze dalsze kroki. Pozwala chociażby podjąć decyzję, czy nabyć daną technologię, w jakim modelu biznesowym działać, jak opisać wymagane przez nas funkcjonalności, jak precyzyjniej określić przedmiot zamówienia. Wreszcie, każdy pilotaż – bez względu na jego wynik końcowy – traktujemy jak źródło nowej wiedzy.
InnVento
Podstawową działań PGNiG w obszarze innowacji jest autorski program akceleracyjny InnVento. Jego działalność – początkowo w formie inkubatora dla startupów – zapoczątkowano już kilka lat temu, a głównym jego celem jest poszukiwanie partnerów biznesowych w takich obszarach jak:
- Systemy OZE.
- Technologie wydobywcze gazu ziemnego.
- Nowe materiały w łańcuchu wartości gazu ziemnego.
- Technologie cyfrowe w łańcuchu wartości gazu ziemnego.
- Innowacje w wykorzystaniu gazu ziemnego.
- Nowe produkty i usługi dla klienta końcowego.
- Generacja rozproszona.
- Nowe źródła energii
- Ochrona środowiska w sektorze energetycznym.
– Najogólniej InnVento można scharakteryzować jako program akceleracyjny, w ramach którego PGNiG współpracuje z małymi i średnimi przedsiębiorstwami technologicznymi, w tym ze startupami, w celu rozwijania wspólnych projektów pilotażowych. Dzięki takim projektom spółki z Grupy Kapitałowej PGNiG mogą przetestować w rzeczywistym środowisku produkcyjnym wybrane pomysły technologiczne, by następnie niektóre z nich wdrażać. Są to najczęściej technologie okołoenergetyczne, ale też i takie, które usprawniają procesy wewnętrzne, optymalizują koszty działalności, pomagają rozwijać ofertę produktową i usługową oraz pozyskiwać nowych klientów – wyjaśnia Daniel Maksym, Kierownik Działu Zarządzania Projektami Rozwojowymi w Departamencie Rozwoju Biznesu PGNiG SA.
Pierwszym krokiem do podjęcia współpracy z PGNiG w ramach programu InnVento jest oczywiście złożenie aplikacji za pośrednictwem dedykowanego formularza.
– Aplikując do InnVento, startup może sprawdzić swój projekt w środowisku produkcyjnym jednej z największych spółek energetycznych w Polsce i Europie Środkowej i otrzymać szanse na zbudowanie biznesowego modelu współpracy z PGNiG. Zbudowaliśmy specjalny formularz aplikacyjny pozwalający startupom złożyć swój projekt w formule, która pozwala ekspertom wewnątrz PGNiG ocenić jego potencjał do wspólnego przedsięwzięcia – dodaje Daniel Maksym.
Po pozytywnym rozpatrzeniu zgłoszenia przez ekspertów PGNiG, obie strony umawiają się na Pitch Day, czyli prezentację projektu wraz z wywiadem prowadzonym przez przedstawicieli spółki. Kolejnym krokiem jest szczegółowe zaplanowanie projektu, włącznie z jego kosztami i warunkami umowy.
Sam pilotaż opiera się na testowaniu wybranej technologii w ramach Proof of Concept. Na podstawie wniosków wyciągniętych z przeprowadzonych testów, dobierany jest model współpracy na linii startup – PGNiG, który będzie najlepszy dla obu stron.
KPT ScaleUP
W kwietniu bieżącego roku PGNiG podjęło współpracę z KPT ScaleUP, czyli programem akceleracyjnym prowadzonym przez Krakowski Park Technologiczny. Jest to jedno z najprężniej działających przedsięwzięć dedykowanych dla Przemysłu 4.0 w Polsce. Specyfikę funkcjonowania programu przybliżyła Angelika Popławska, kierowniczka akceleratora KPT ScaleUP.
– Swoją dotychczasową działalnością, akcelerator KPT ScaleUP objął swoim wsparciem już 64 startupy. Ułatwił im zaistnienie w świecie Przemysłu 4.0 poprzez umożliwienie realnej współpracy z wieloma korporacjami. Poza możliwością półrocznej kooperacji z odbiorcą technologii, startupy korzystające z akceleracji z KPT ScaleUP mogą liczyć na bezzwrotną dotację w wysokości do 200 000 złotych oraz pakiet szkoleń wart 50 000 złotych. Charakterystyczną cechą KPT ScaleUP jest również rozbudowany program mentoringu, podczas którego startupy mogą konsultować się z uznanymi osobistościami ze świata biznesu, finansów czy własności intelektualnej. Akcelerator zapewnia również marketingowe wsparcie, udostępniając startupom media społecznościowe, aktywnie działając w obszarze PR czy też organizując skutecznie nagłaśniane eventy jak Demo Day.
Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo precyzyjnie określiło swoje wymagania odnośnie do poszukiwanych partnerów. W większości są to założenia związane stricte z energetyką, jednak można zauważyć, że spółka poszukuje innowacji również w innych obszarach.
– Innego rodzaju korzyści ze współpracy z KPT ScaleUP odniesie PGNiG. Przed rozpoczęciem naboru, spółka przygotowała szczegółowy wykaz wyzwań technologicznych. To określone potrzeby, na które odpowiedzieć mają aplikujące do KPT ScaleUP startupy. Na liście znaleźć można m.in. takie zagadnienia jak energetyka wiatrowa i fotowoltaika, IIoT dla smart metering i bilansowania, drony inspekcyjne i patrolowe czy też zastosowanie VR/AR dla symulacji 3D. Do akceleracji zostaną zaproszone te młode firmy, które najpełniej odpowiedzą na wyzwania PGNiG – dodaje Angelika Popławska.
Cały proces rekrutacyjny jest w wielu aspektach podobny do naboru w InnVento. Jednak tutaj do rozmów zasiadają także przedstawiciele KPT. Jak wygląda udział akceleratora zewnętrznego w takim procesie? Wyjaśnia również kierowniczka programu:
– Nadsyłane zgłoszenia są starannie analizowane przez zespół KPT ScaleUP oraz PGNiG, aby wyłonić najciekawsze propozycje. Wstępnie wybrane startupy zostaną zaproszone na spotkanie z połączonym zespołem KPT ScaleUP oraz PGNiG, podczas którego szczegółowo omawiane będą ich rozwiązania. Podczas półrocznej akceleracji i współpracy między PGNiG a zrekrutowanymi startupami, eksperci KPT ScaleUP będą pełnić rolę pośredników między oboma stronami. Wezmą na siebie formalności i pozostałe kwestie po to, aby działania przemysłowego giganta i aspirujących firm skupiały się przede wszystkim na merytoryce i nie były zakłócane mniej istotnymi zagadnieniami projektowymi. Środki finansowe dostępne w ramach programu akceleracji pomagają startupowi w dopracowaniu i sprawnym zintegrowaniu produktu lub usługi z systemami działającymi u odbiorcy technologii. Zaś odbiorcy technologii umożliwiają pewne ograniczenie podejmowanego ryzyka i częściowe ograniczenie kosztu wdrożenia w najbardziej newralgicznym i niepewnym początkowym okresie całego procesu.
Nabór prowadzony przez KPT ScaleUp zakończył się 3 maja bieżącego roku. Według Daniela Maksyma, ze 150 zgłoszeń ponad 100 startupów wskazało PGNiG jako oczekiwane miejsce pilotaży swoich projektów. W weryfikacji kandydatów będzie brał udział zespół InnVento z pomocą ekspertów z linii biznesowych.
HugeTech
Od 30 kwietnia trwa nabór do akceleratora IDEA Global, którego właścicielem jest firma HugeTech. Przedsięwzięcie odbywa się w ścisłej współpracy z PGNiG, które w taki sposób poszukuje innowacyjnych projektów. Zasady działania programu przedstawił Krzysztof Kondratowicz, manager projektu HugeTech:
– Głównym założeniem przyświecającym działaniom naszego akceleratora jest całkowite odciążenie od wszelkich obowiązków związanych z procedurami formalnymi: przygotowaniem umów, załączników czy raportów, nie tylko startupów lecz również Odbiorców Technologii. Jako, że zależy nam aby beneficjenci grantów mogli w pełni skoncentrować się na realizacji projektów, udzielamy im wsparcia w bieżących wyzwaniach jakie napotykają w toku realizacji akceleracji. Dodatkowo niejednokrotnie pełni rolę quasi-business dewelopera: staramy się kojarzyć projekty z potencjalnymi partnerami komercyjnymi jakie mamy w swoim networkingu lub polecamy specjalistów, którzy mogą wnieść wartość w postaci dodatkowych kompetencji. Organizujemy również warsztaty obejmujące swą tematyką wszelkie aspekty związane z komercjalizacją innowacyjnych technologii.
HugeTECH pozyskał na realizację programu akceleracyjnego IDEA Global grant w wysokości 9,6 mln zł od Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Dla PGNiG, firma będzie poszukiwała startupów działających w takich obszarach jak:
- Cyberbezpieczeństwo.
- Odnawialne Źródła Energii.
- Optymalizacja procesów w oparciu o AI.
- Data science, wykorzystanie big data.
- Analityka danych.
- Boty wykonujące powtarzalne czynności za pracowników.
– PGNiG w związku z różnorodnym tematycznie zapotrzebowaniem nie zastosowało jednoznacznych kryteriów, aczkolwiek projekty znajdujące się na bardzo wczesnym etapie rozwoju nie spotykają się zazwyczaj z zainteresowaniem. Najatrakcyjniejszymi są te posiadające już referencyjne wdrożenia. W przypadku projektów IT bardzo istotne są kwestie związane z bezpieczeństwem, tzn. selekcję przechodzą takie które są w stanie sprostać wysokim normom krytycznej spółki skarbu państwa – dodaje Krzysztof Kondratowicz.
PGNiG Ventures
Pod koniec 2019 roku Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo uruchomiło PGNiG Ventures, podmiot typu ventures capital. Przedsięwzięcie opisuje Małgorzata Piasecka, prezes PGNiG Ventures:
– Interesują nas spółki z unikalnymi produktami lub usługami, które mogą znaleźć zastosowanie w branżach energetycznej i poszukiwawczo-wydobywczej. Nasza strategia inwestycyjna zakłada angażowanie się w firmy będące w fazie rozwoju, ale przed dynamicznym wzrostem, posiadające zweryfikowany model biznesowy. Fundusz obejmuje udziały mniejszościowe w spółkach, co pozwala dotychczasowym właścicielom decydować o kluczowych kierunkach rozwoju. Maksymalne zaangażowanie w jeden podmiot, w dwóch rundach finansowania, wynosi 15 mln zł, a przewidywany okres inwestycji to 3-7 lat. Budżet na finansowanie przedsiębiorstw w fazie rozwoju i ekspansji, w ciągu 6 lat ma sięgnąć 100 mln zł. Plan obejmuje inwestycje w 3-4 projekty rocznie (w pakiety mniejszościowe).
Głównymi obszarami, którym przygląda się PGNiG Ventures są: czysta energia, magazynowanie energii, redukcja zanieczyszczeń powietrza oraz IT. Nadrzędnym warunkiem jest spójność z działalnością PGNiG.
Fundusz jest ciągle aktywny na rynku startupowym i nie tylko. Ciągła obserwacja powyższych sektorów ma być gwarancją wychwycenia najbardziej obiecujących rozwiązań.
– W marcu br. PGNiG Ventures objął akcje ICsec, polskiego producenta systemów cyberbezpieczeństwa dla przemysłu. System stworzony przez spółkę pozwala wykrywać anomalie oraz cyberzagrożenia w sieciach automatyki przemysłowej i zapobiegać ich negatywnym skutkom. Wartość emisji akcji ICsec skierowanej do PGNiG Ventures wyniosła 4 mln zł. Całkowita wartość inwestycji po drugiej rundzie planowanej w 2021 roku może wynieść łącznie 8 mln zł. W tym roku fundusz objął również udziały firmy Enelion oferującej kompleksowe rozwiązania dla elektromobilności. Wartość pierwszego etapu inwestycji to 2,53 mln zł, a jej całkowita wartość może wynieść 6 mln zł – dodaje Małgorzata Piasecka.
Efekty inwestycji w rozwój
Powyższe działania przynoszą namacalne efekty. PGNiG nieprzerwanie testuje innowacyjne rozwiązania w ścisłej współpracy z zrekrutowanymi startupami, co przyczynia się do rozwoju wielu obszarów działalności spółki.
Obecnie w PGNiG realizowane są następujące pilotaże:
- Automatyzacja bilansowania energii elektrycznej pochodzącej z rozproszonych instalacji wytwórczych wraz ze startupem TruBlu.
- Modele predykcyjno-analityczne dla nowego kotła gazowego w Elektrociepłowni Żerań z firmą ReliaSol.
Ponadto, trwa również projekt w obszarze cyberbezpieczeństwa i bezpieczeństwa przemysłowego. W najbliższym czasie ruszą projekty w obszarze voice- i czat-botów oraz związane ze spalaniem biomasy.
W zakończonych pilotażach np. ze startupem Quant_kit powstała aplikacja do weryfikacji kontrahentów w sieci i sprawdzania sentymentu w internecie. W szczytowym okresie pandemii covid-19 testowaliśmy również przenośne i stacjonarne kamery termowizyjne z firmą Scanway
– Ostatnio podpisaliśmy kolejne umowy ze spółkami startupowymi, z którymi wcześniej współpracowaliśmy w ramach akceleratora. Jedna z nich pomoże nam przetestować technologię predictive maintenance na nowym kotle gazowym Elektrociepłowni Żerań w Warszawie. Startupy pomagają nam także w projektach związanych z poprawą efektywności energetycznej. Tutaj przykładem jest pilotaż zastosowania przemysłowego internetu rzeczy do bilansowania energii na naszych instalacjach. To pokazuje, jak startupy mogą pomóc w jeszcze intensywniejszym włączaniu się firm energetycznych w proces transformacji mający doprowadzić polską gospodarkę do zeroemisyjności – podsumowuje Arkadiusz Sekściński.